Ankara
Norveç Dışişleri Bakanı Ine Eriksen Soreide, yaklaşık 4 milyon Suriyeli mülteciye yardım eden Türkiye'nin liderliğine memnuniyetini belirterek, "Türkiye adım atmasaydı, sınırlarını açmasaydı, daha fazla mülteciyi kabul etmeseydi, bölgedeki durum çok daha vahim halde olurdu." dedi.
Soreide, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ikili görüşmesi sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Geniş yelpazede konuların ele alındığını belirten Soreide, mevkidaşını ülkesinde ağırlamaktan memnuniyet duyduğunu dile getirdi.
Soreide, Çavuşoğlu'nun Barum kentinde 10 Ağustos'ta saldırıya uğrayan Nur Camisi'ni ziyaretine işaret ederek, saldırı sonrası Türkiye'nin açıklamalarının Norveç toplumu ve ülkedeki Müslüman milletlerce takdir edildiğini belirtti.
Şiddet içeren aşırılık, nefret ve Müslüman karşıtı şiddet konularını ciddiyetle ele aldıklarını aktaran Soreide, Müslümanlara karşı ayrımcılık ve nefret konularına yönelik Norveç hükümetinin ulusal eylem planı kapsamında çalışma başlattığı bilgisini paylaştı.
Soreide, Türkiye ve Norveç'in geniş yelpazede iş birliklerini sürdürdüklerine, iki ülkenin NATO müttefiki olduğuna dikkati çekti.
Suriyeli mülteciler
Türkiye'nin ev sahipliği yaptığı Suriyeli mültecilere değinen Soreide, ikili görüşmede, Birleşmiş Milletler (BM) liderliğindeki sürecin konuşulduğunu ve Norveç makamlarınca da desteklendiğini belirtti.
Soreide, yaklaşık 4 milyon Suriyeli mülteciye yardım eden Türkiye'nin liderliğine memnuniyetini belirterek, "Türkiye adım atmasaydı, sınırlarını açmasaydı, daha fazla mülteciyi kabul etmeseydi, bölgedeki durum çok daha vahim halde olurdu." değerlendirmesinde bulundu.
Görüşmede, İdlib'e ilişkin durumun ele alındığını, şiddet artışından endişe edildiğini kaydeden Soreide, insani yardımın sahada sürdürülmesi ihtiyacının vurgulandığını ifade etti.
"Tansiyon ve tırmanış yatıştırılmalıdır"
İran ve Hürmüz Boğazı konularında da konuştuklarını, bölgede yükselen gerilimin tarafları endişelendirdiğini, Kapsamlı Ortak Eylem Planı'nın (KOEP) muhafaza edilmesi ihtiyacının altının çizildiğini söyleyen Soreide, geçen hafta İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'i, başkent Oslo'da misafir ettiğini anımsattı.
Soreide, bu konunun gündemi meşgul ettiğini kaydederek, "Bölgede gözlemlediğimiz ve kolaylıkla kontrolden çıkabilecek tansiyon ve tırmanış yatıştırılmalıdır." dedi.
"İnsan hakları konusu yapıcı şekilde ele alındı"
Görüşmede, insan hakları konusunun yapıcı şekilde ele alındığını belirten Soreide, Türkiye'de hukukun üstünlüğü ve insan hakları durumu gibi konularda görüş alışverişinde bulunduklarını anlattı.
Soreide, Türkiye'nin duyurduğu adalet reformu stratejisi ve bu stratejinin uygulanabilirliği konusunda daha fazla bilgi edindiğini söyleyerek, bu konudaki iş birliğinin sürdürüldüğünü, süreci yakından takip ettiklerini dile getirdi.
Norveç'teki politik faaliyetleri sebebiyle Türkiye'de hukuki sonuçlarla karşı karşıya kalan iki Norveç vatandaşı hakkında da konuştuklarını aktaran Soreide, "Bu faaliyetler, Norveç'te yasa dışı değil ancak bunlar, Türkiye'de yasal sonuçlarla karşılaştı." dedi.
Soreide, Norveç vatandaşlarına ilişkin, "Norveç vatandaşlarının Türkiye'de de Norveç'te de düşünce özgürlüğüne sahip olmaları gerekir. Farklı ülkelerde farklı statüler var. Bu konuda açıkça görüşlerimizi birbirimize sunduğumuzu düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
"BM Genel Kurulunda da görüşeceğiz"
Soreide, görüşmede, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfının (SETA) yayımladığı "Uluslararası Medya Kuruluşlarının Türkiye Uzantıları" başlıklı raporun da ele alındığını söyledi.
Raporda yer almayan ve Türkiye'de soruşturma kapsamında bulunmayan kişilere ilişkin mevkidaşının kendisine güvence verdiğini belirten Soreide, şunları kaydetti:
"Hem ikili hem bölgesel hem de uluslararası konulara ilişkin çok sayıda meseleye temas ettik. BM Genel Kurulunda da görüşeceğiz. NATO ortaklığımızdan ikili ilişkilerimize ve Orta Doğu barış sürecine kadar çok iyi düzeyde iş birliğimizi de sürdüreceğimize eminim."
Soreide, Ankara'nın Moskova'dan S-400 savunma sistemleri almasına ilişkin, "Bu güçlük oluşturuyor. NATO sistemlerine entegre edilmemesine rağmen Rusya'ya ait hava savunma sistemlerini, NATO ülkesinde uygulamaya koymak tabii ki bir meydan okuma oluşturuyor." diye konuştu.