Türkiye'ye özgü su kalitesi ekolojik değerlendirme sistemi kurulacak

Anadolu Ajansının (AA) "Damla damla kriz" dosyasının bu haberinde, Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen ECOREG Projesi ele alındı.

AB Su Çerçeve Direktifiyle uyumlu, Türkiye'ye özgü bir su kalitesi ekolojik değerlendirme sisteminin oluşturulması hedeflenen projeyle, su ekosistemlerinin izlenmesi, korunması ve sürdürülebilir yönetimi için bilimsel temelli bir altyapı oluşturulması amaçlanıyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürü Afire Sever,, projenin Türkiye'nin su kaynaklarını korumaya yönelik önemli bir adım olduğunu söyledi.

Türkiye'nin farklı iklim tiplerine sahip yapısı nedeniyle su kalitesinin bölgesel farklılıklar dikkate alınarak değerlendirilmesi gerektiğini belirten Sever, şöyle devam etti:

"Ekobölge, benzer iklim, coğrafya ve ekolojik özelliklere sahip alanları ifade ediyor. Yani, bir nehir veya gölün çevresindeki canlı yaşamı, bitki örtüsü ve iklim koşulları birbirine benzeyen bölgeler aynı ekobölge içinde yer alıyor. Türkiye gibi hem Akdeniz hem Karadeniz hem de karasal iklim özelliklerine sahip bir ülkede, bu farkları dikkate almadan suyu değerlendirmek eksik olurdu. ECOREG Projesi işte tam da bunu yapıyor, her bölgenin kendi doğal yapısına uygun şekilde su kalitesini ölçüyor ve değerlendiriyor."

Sever, projenin Büyük Menderes, Susurluk, Konya-Kapalı ve Yeşilırmak olmak üzere Türkiye'nin farklı ekolojik özelliklerini temsil eden dört havzada uygulanacağına işaret ederek, iklim ve coğrafya açısından farklı özellikler taşıyan bu havzalarda geliştirilen sistemin daha sonra ülke genelinde yaygınlaştırılabileceğini kaydetti.

İzleme çalışmalarının suyu korumanın en önemli adımı olduğuna dikkati çeken Sever, "Bir nehrin, gölün ya da yeraltı suyunun zaman içinde nasıl değiştiğini anlamanın tek yolu, bu suları düzenli ve bilimsel şekilde takip etmek. ECOREG Projesi de bunu hedefliyor. Proje kapsamında Türkiye'nin farklı bölgelerindeki su kaynaklarında, suyun içinde yaşayan canlılardan kimyasal değerlere kadar pek çok bilgi değerlendirilecek. Böylelikle her su kaynağının adeta fotoğrafı çekilecek. Elde edilen verilerle hangi bölgelerde su kalitesinin iyi olduğunu, nerelerde sorunlar yaşandığını görebileceğiz." dedi.

Sever, mevcut izleme yöntemlerinden farklı bir sistem kullanacaklarını belirterek, önceki sistemlerde su kalitesinin çoğunlukla kimyasal analizlerle belirlenirken kullanacakları sistemde suyun içinde yaşayan canlı topluluklarına da bakarak ekosistemin bütününe odaklanacaklarını ve suyun ekolojik sağlığını da ortaya koyacaklarını bildirdi.

Su kalitesi ve ekosistem sağlığı açısından korunan alanların kilit rol oynadığını vurgulayan Sever, "Milli parklar, sulak alanlar, içme suyu havzaları gibi alanlar su ekosistemlerinin en hassas noktaları. ECOREG kapsamında oluşturduğumuz referans ağı aynı zamanda korunan alanlara da bilimsel bir altlık sağlıyor. Bu alanlarda yaptığımız ölçümler, doğanın bozulmamış halini gösteriyor. Bu bölgeler, diğer sularla karşılaştırma yaparken bir tür doğal referans görevi görüyor." ifadesini kullandı.

Sever, Türkiye'nin su kaynaklarının genel olarak iyi durumda olmasına rağmen özellikle hızlı sanayileşen ve tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu bazı bölgelerde baskıların arttığına işaret ederek, bu nedenle suyun miktar ve kalite açısından dikkatle izlenmesi gerektiğini aktardı.

İklim değişikliğinin suyun kimyasını ve içindeki canlı yaşamını doğrudan etkilediğine değinen Sever, "ECOREG Projesi bu durumu da dikkate alıyor. 2025-2100 yıllarını kapsayan iklim senaryolarıyla, gelecekte su kaynaklarında ne tür değişimler olabileceği bilimsel modellerle tahmin edilecek. Böylelikle bugünü ve geleceği gözeten bir su yönetimi sistemi kurulmuş olacak." diye konuştu.

Sever, Temmuz 2025'te başlayan projenin Ocak 2028'de tamamlanması planlandığını ve geliştirilecek sistem sayesinde Türkiye'nin su yönetiminde hem bilimsel hem de çevresel açıdan büyük bir adım atacağını kaydetti.

Suyun yaşamın özü ve geleceğin teminatı olduğunu dile getiren Sever, şunları kaydetti:

"Her damlası bir ekosistemi, bir türü, bir geleceği temsil ediyor. Bu proje yalnızca teknik bir çalışma değil, doğayla uyumlu bir gelecek vizyonunun parçasıdır. Biz bu proje ile suyun sadece bugününü değil, yarınını da korumaya çalışıyoruz. Tüm kurumlarımızı ve vatandaşlarımızı suyun korunması konusunda ortak sorumluluk bilinciyle hareket etmeye davet ediyoruz. Unutmayalım suyu korumak, geleceği korumaktır, yaşamı korumaktır."

Kaynak: AA