?>

Türkiye'nin ses mirası, 15 bin parçalık plak koleksiyonunda saklı

Koleksiyoner Raif Kara'nın 40 yıldır biriktirdiği yaklaşık 15 bin parçadan oluşan plak koleksiyonu, 1800'lü yılların sonlarından itibaren Türk musikisine ait zengin bir mirası bugüne taşıyor

Kültür Sanat - 2 yıl önce

Ankara
Koleksiyonun öne çıkan parçaları arasında İstiklal Marşı'nın Ali Rıfat Çağatay'a ait ilk bestesi ile Osman Zeki Üngör'ün son bestesinin taş plak kayıtları, 1877'deki icadının ardından kullanılan kovan plaklara kaydedilen Türk hafızlarınca okunmuş ilahiler, Türk sanat ve Türk halk müziği sanatçılarının yorumlarının kayıt altına alındığı taş ve vinil plaklar yer alıyor.
Bu işe yaklaşık 40 yılını adayan Kara'nın koleksiyonunda, melodilerin ilk kez depolandığı laternalar, 4 kilometrelik uzunluğuyla 2 saat kayıt kapasitesine sahip tel plaklar, üzerine anlık ses kaydı yapılabilen manyetik plaklar, Elvis Presley, Michael Jackson, Eric Clapton, Pink Floyd ve Madonna'nın altın plakları da bulunuyor.

Koleksiyoner Kara, yaptığı açıklamada, müziği sevdiğini, müzik tekniğine de ilgisi olduğunu, bu nedenle ses kalitesi ve sese ilişkin detaylar konusunda hassasiyeti bulunduğunu söyledi.
Özellikle taş plaklardan kayıt yapma konusunda iddialı olduğunu vurgulayan Kara, "Ankara'da, Türkiye'de değil dünyada taş plak konusunda benden daha iyi kayıt yapan varsa beğendiği gramofonu hediye ederim, bu kadar da iddialıyım." dedi.

Kara, ilk gramofonunu ve plağını aldığı günden bugüne kadar farklı kategorilerde yaklaşık 15 bin plak topladığını aktardı.
Koleksiyonun en eski parçasının 1800'lü yıllardan kalma laternalar olduğunu belirten Kara, laternalara o dönemde sadece melodilerin kaydedildiğini, ses kaydının yapılmadığını söyledi.

Kara, 1877'de Edison'un patentini aldığı fonografa uygun balmumu kovan plakların dünyadaki ilk plak formu olarak ortaya çıktığını ve kısa sürede yaygınlaştığını söyledi.
Dinleme ömürlerinin 20-25 kez ve her bir kovan plağın tek kopya olmasının yarattığı dezavantajların ortadan kaldırılması için 1902'den itibaren vinil plakların üretildiğini, böylece dinleme ömürlerinin uzatılarak tek seferde 1000 kopya elde edilebildiğini ifade eden Kara, sözlerini şöyle sürdürdü:

"1887'de taş plaklar gündeme geldi. Bu plakların bir yüzünde bir şarkı, diğer yüzünde bir başka şarkı var. Kayıt süresi maksimum 3,5 dakika. Peşinden kimsenin bilmediği bir teknoloji olan tel plaklar çıktı.
25 mikronluk bir tel söz konusu. İnsan saçı ise ortalama 27 mikron. 4 kilometre uzunluğundaki tele 2 saatlik kayıt yapılabiliyor. Bu çok popüler olmadan yok olmuş bir teknoloji.
Anlık kayıt yapılıp anlık dinlenilen manyetik plaklarımız da var. 1950'lerin ses kayıt cihazı gibi düşünebiliriz. Kırılgan değil, çizilmelere de dayanıklı."
Ses teknolojisinin gelişmesiyle plakların yerini kasetlere, mp3'lere, daha sonra da dijital platformlara bıraktığını dile getiren Kara, "Günümüzde, nostaljik sebeplerle tekrar plaklar çok ön planda, hem taş hem vinil plaklar. Artık bir şifreyle her türlü medyaya sahip olabiliyorsunuz ama plakların yerini bir şeyin dolduracağını zannetmiyorum. En az 30 sene daha popüler olacaklarından eminim." dedi.

"İstiklal Marşı en değerli parça"

Kara, koleksiyonunun en değerli parçasının, İstiklal Marşı kayıtları olduğuna işaret ederek, "Bende 27 ayrı İstiklal Marşı taş plağı var. Bunlara Ali Rıfat Çağatay'ın kendi bestesi ve kendi sesiyle okuduğu taş plak dahil. Bu plağın kaydı 1924'te yapılmış ve 1930'a kadar bütün ülkemizde devlet dairelerinde kullanılmış. Daha sonra formu biraz yavaş olduğu düşünülerek Zeki Üngör'ün bestesine geçilmiş" dedi.
Türk milletinin 1890'da alınan ilk ses kayıtlarının da koleksiyonun vazgeçilmez parçaları arasında yer aldığını belirten Kara, "Genelde hafızların okuduğu ilahiler ve Türk sanat müziğinin bazı eserlerinden oluşuyor. Bu tek kopya, 25 yıldır ikinci bir kişi 'Bende de var.' diyemedi." ifadelerini kullandı.

Sanatçıların ticari başarılarını ödüllendirmek için 1950'lerden itibaren verilen altın plakların bazılarının da koleksiyonunda yer aldığına işaret eden Kara, Michael Jackson'ın 62 milyon satan "Thriller" albümünün de aralarında bulunduğu, Elvis Presley, Eric Clapton, Pink Floyd ve Madonna'ya ait 5 altın plağı olduğunu söyledi.
Kara, "kartpostal", "resimli" ve "kitap" plakların da yer aldığı koleksiyonun yaklaşık 15 bin parçadan oluştuğunu ifade ederek, yakın zamanda bir sergi açmak için görüşmelerinin sürdüğünü anlattı. Kara, "Çünkü sergilediğiniz zaman insanlarla paylaşınca güzelleşiyor. Paylaşacak kimse olmadığında bir şey ifade etmez." dedi.

Kaynak: AA

.

dikGAZETE.com

Haftanın Öne Çıkanları

Avrupa'da ilaç sıkıntısı bitmiyor

2023-01-30 14:05 - Dünya

Sivasspor, Süper Lig'de yarın Alanyaspor'a konuk olacak

2023-01-30 12:03 - Spor

Çaykur Rizespor, Süper Lig hedefine kilitlendi

2023-02-01 14:56 - Spor

İstanbulspor, Kayserispor'u ağırlayacak

2023-01-28 09:23 - Spor

Kasımpaşa, Giresunspor maçını rahat kazandı

2023-02-01 19:39 - Spor

Otel doluluk oranları 2022'de yüzde 28 arttı

2023-01-31 14:24 - Ekonomi

Koruma altındaki çocuklar için 6 kuruluş daha hizmete girecek

2023-01-31 12:33 - Gündem

Çin'de Bahar Bayramı tatilinde Kovid-19'a bağlı ölümlerde düşüş kaydedildi

2023-01-29 17:09 - Dünya

Van'da 9 yaşındaki çocuğa saldırarak ölümüne neden olan köpeğin sahibi tutuklandı

2023-01-31 19:52 - Asayiş

Bakan Nebati: Milli gelirimizin büyük kısmı artık faize değil yatırıma harcanıyor

2023-01-29 12:44 - Ekonomi

İlgili Haberler

Dedesinden kalan dolma kalemle başladığı koleksiyonculukta Ergün Külünk 56 yılı devirdi

12:07 - Kültür Sanat

Çocuklara yönelik tiyatro çalışmalarıyla tanınan Hüseyin Goncagül vefat etti

00:33 - Kültür Sanat

Türkiye'de kütüphane sayısı 2024 yılı itibarıyla 44 bin 829 oldu

15:24 - Kültür Sanat

5. İstanbul Dijital Sanat Festivali yarın başlıyor

18:55 - Kültür Sanat

Kırgızistan'da 'Cengiz Aytmatov Türk Dünyası'nın Geleceği' forumu gerçekleştirildi

15:13 - Kültür Sanat

Günün Manşetleri

Uzmanından "kene sayısında önceki yıllara göre olağanüstü bir artış yok" açıklaması

13:47 - Gündem

TBMM Zirai Don Olayını Araştırma Komisyonu üyeleri, Bolu'da ceviz bahçesini inceledi

13:43 - Gündem

İsrail'in İran'a saldırısının ardından gözler ticaretin kilit noktası Hürmüz Boğazı'n

13:38 - Ekonomi

Bingöl'de 2 bin 100 rakımdaki ormanda kartal yavruları yuvalarında görüntülendi

13:33 - Gündem

Hava yolu şirketleri İsrail’in İran saldırısının ardından bölgeye uçuşları iptal etti

13:27 - Gündem