İSTANBUL-Elif Ferhan Yeşilyurt
Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Genel Sekreteri Çetin Gürcün, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Expedia, trivago.com, tripadvisor.com gibi sitelerin de Booking.com'a benzer faaliyette bulunduğunu hatırlattı.
Gürcün, "Bu kararı emsal göstererek bu tür sitelerin hepsine yazı yazıyoruz. Kendilerinin buna göre davranmalarını istiyoruz." diye konuştu.
Booking.com'un mahkeme kararının Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından uygulanmasını beklemeden kendisinin bu kararı yerine getirdiğini ifade eden Gürcün, şunları kaydetti:
"Türkiye'deki bir IP'den girdiğinizde Türkiye'deki otelleri göremiyorsunuz. Dolayısıyla bizim amacımız da buydu. Amaç hasıl olmuş oldu. Booking.com eğer bunu devam ettirecekse kendilerinden taahhüt alacağız. Çünkü mahkemenin aldığı karar Türkiye'den erişiminin tamamen engellenmesi. Eğer böyle olursa o zaman Türkiye'den siteye giren vatandaş yurt dışından da otel rezervasyonu yapamayacak. Bizim bunu engellemek gibi amacımız yok. Biz yurt içindeki haksız rekabeti önlemeyi istiyorduk. Bu tür faaliyet gösteren diğer siteleri de uyaracağız. Kendilerini buna göre uyarladıkları takdirde sıkıntı yok ama buna ısrar edenlerse ilgili hukuki süreci başlatacağız."
'Bir kuruş dahi vergi vermiyor'
TÜRSAB Genel Sekreteri Gürcün, Booking.com'un Türkiye'de herhangi bir vergi ödemediğine dikkati çekerek, acentaların yaptığı her iş için vergi ödediğini, bu portalın ise bir kuruş dahi vergi vermediğini, haksız rekabetin temelini de bunun oluşturduğunu söyledi.
'Milli bir portal oluşturmalıyız'
Alman otel yatırım şirketi Amplio'nun Kurucu Ortağı ve Yönetim Kurulu Başkanı Alaeddin Babaoğlu da Booking.com için verilen kararın çok doğru olduğunu belirterek, başta airbnb.com olmak üzere bu tür sitelerin kısıtlanması gerektiğini savundu.
Babaoğlu, Booking.com'un Türkiye'de vergi ödemediğini ifade ederek, "Hizmeti veren otelciden yüzde 50'ye kadar komisyon alıyordu. Haksız bir ortamdı ama eli kolu bağlı olduğu için mecburi olarak birçok otelci boyun eğiyor. Acentaların kazançları en fazla yüzde 3-5. Booking.com gibi siteler onların da hayatlarını olumsuz etkiledi." dedi.
Babaoğlu, Türk müşterilerin otellere erişiminde sıkıntı yaşayacağını düşünmediğini ifade ederek, bakanlıktan STK'lara, otelcilerden acentalara kadar turizmin içinde bulunan herkesin bir araya gelerek milli bir portal oluşturması gerektiğini söyledi.
'Sektörde artık online portal olmadan pazarlama satış yapmak mümkün değil'
Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği Başkanı Mehmet İşler de Booking.com'un, dünyada online otel rezervasyonlarında en büyük paya sahip portal olduğunu, ayrıca Türkiye'de özellikle şehir ve termal oteller ile Kapadokya bölgesindeki tesislerde etkiye sahip bulunduğunu söyledi.
Booking.com'un resort tesislerde çok fazla payı bulunmadığını dile getiren İşler, sektörde artık online portal olmadan pazarlama satış yapmanın mümkün olmadığına işaret etti.
Söz konusu portalın ABD menşeli olduğunu, bölgedeki satışların ise Hollanda'da kurulu şirket üzerinden yapıldığını hatırlatan İşler, şöyle konuştu:
"Booking.com, Türkiye'deki satışlardan elde ettiği gelirden devlete vergi vermiyor, fahiş komisyonlar alıyor ve seyahat acentelerinin pazarını elinden alıyor. Dolayısıyla karşımızda dünyada 9,2 milyar dolarlık satışı bulunan, Google gibi arama motorlarının da içinde bulunduğu dev bir platform var. Pazarda bu şirketten sonra Expedia ve Ctrip firmaları da oldukça etkin. Booking.com engellenirse başka bir online platform pazara girer, çözüm bu değil. Turizmde zor bir dönemden geçtiğimiz, tam çarkları yağlayacağımız bir dönemde bu karar olumsuz etki yapar. Bu problem, portalın bir an önce Türkiye'de acente açarak vergi ödemesi ve seyahat acentelerinin çalışmalarını düzenleyen kanunda değişiklik yapılmasıyla çözülebilir."
Online pazarı yasaklamaya çalışmanın ülkeye bir getirisi olamayacağını, son tüketicinin artık bu portalların kolaylığına alıştığını ifade eden İşler, "Mahkeme, TURSAB'ın uzun zamandır yürüttüğü hukuki girişim sonucu böyle bir karar verdi. Bunun hükümetle bir ilgisi yok." diye konuştu.