Viyana
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, Ajansın uzun bir süredir denetime açılmasını talep ettiği iki tesise İran'ın giriş izni vermesinin memnuniyet verici olduğunu belirterek, bu konuya ilişkin anlaşmanın taraflar arasında iş birliği ve karşılıklı güveni artıracağını söyledi.
Avusturya'nın başkenti Viyana’da düzenlenen UAEA Yönetim Kurulu toplantısında konuşan Grossi, kurumun yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile alakalı yaptığı çalışmalar başta olmak üzere geçen ay İran’a ziyaretine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Grossi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) 2231 sayılı kararı doğrultusunda Ajansın, İran’ın nükleer faaliyetlerine ilişkin yürüttüğü doğrulama ve gözlem çalışmalarının yer aldığı rapordan bilgiler paylaştı.
Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşmanın yanı sıra güvence denetimi anlaşması ve ek protokol kapsamında UAEA'nın, İran’da kayıt dışı nükleer malzeme ve faaliyetlerin bulunup bulunmadığına ilişkin çalışmalarının sürdüğü bilgisini paylaşan Grossi, İran ziyaretinde Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve üst düzey yetkililerle görüşerek, UAEA'nın iki noktaya giriş sorununun çözüme kavuşturulduğunu ifade etti.
UAEA, İran'da iki noktada denetime başladı
Grossi, İran’la yapılan görüşmelerde, Ajansın gündeme getirdiği güvenlik önlemlerinin uygulanması hususunda görüş birliğinin sağlandığını dile getirdi.
Ek Protokol kapsamında daha önce İran’ın, UAEA müfettişlerine izin vermediği iki yerden birine UAEA yetkililerinin girerek, analiz edilmek üzere örnekler aldığını belirten Grossi, bu ayın sonunda diğer noktaya da müfettişlerin gireceğini söyledi.
Grossi, İran ve UAEA arasında sağlanan anlaşmanın önemine işaret ederek, "Ajans ile İran arasındaki iş birliğini güçlendireceğini ve karşılıklı güveni artıracağını umduğum anlaşmayı memnuniyetle karşılıyorum." dedi.
Kuzey Kore
Diğer yandan Grossi, UAEA'nın, Kuzey Kore’nin nükleer faaliyetlerini açık kaynaklar ve uydu gibi unsurlar aracılığıyla izlemeye devam ettiğini belirterek, bu ülkedeki nükleer tesislerin bazılarının faaliyet içinde olduğu bilgisini paylaştı.
Kuzey Kore'ye yönelik hazırlanan raporda özellikle Yongbyong’daki santrifüj zenginleştirme tesisinde zenginleştirilmiş uranyum üretildiğine ilişkin göstergeler olduğunu kaydeden Grossi, "Kuzey Kore’nin nükleer faaliyetleri ciddi endişe kaynağı olmaya devam ediyor.
Ülkenin nükleer programının devamı, ilgili BMGK kararlarının açık bir ihlali ve çok üzücü." ifadesini kullandı.
Grossi, Kuzey Kore’yi iş birliği yapmaya çağırarak, UAEA'ın gözlem ve doğrulama faaliyetlerini yürütmeye hazır olduğunu yineledi.
Kaynak: AA