?>

Uzmanlara göre petrol talebinin beklenenden uzun süre artması ekonomik darboğazla sonuçlanabilir

Fosil yakıtlara yönelik talebin gelecek 10 yılın sonunda en yüksek seviyeye ulaşmasının ardından gerilemeye başlaması yerine yükseliş trendini sürdürmesi durumunda, petrol fiyatlarının daha fazla artarak ekonomik krize yol açabileceği öngörülüyor.

Ekonomi - 1 yıl önce

Ankara
Küresel ısınmadan sorumlu tutulan fosil yakıtlara yönelik talebin gelecek 10 yılın sonunda en yüksek seviyeye ulaşmasının ardından gerilemeye başlaması yerine yükseliş trendini sürdürmesi durumunda, petrol fiyatlarının daha fazla artarak küresel çapta bir ekonomik krize yol açabileceği öngörülüyor.
Küresel ısınmayı 1,5 dereceyle sınırlandırma hedefiyle Aralık 2015'te imzalanan Paris Anlaşması kapsamında, fosil yakıtlardan kaynaklanan emisyonların 2050'ye kadar net sıfır seviyesine çekilmesi amaçlanıyor.
Söz konusu hedef doğrultusunda, petrolün gelecek on yıl içerisinde en yüksek talep seviyesine ulaşmasının ardından düşüş trendine girerek asgari düzeye inmesi ve tahtını yeşil enerji kaynaklarına bırakması bekleniyor.
Ancak petrol talebinin ne zaman en yüksek seviyeye ulaşacağı konusu dünyanın en büyük tüketici ülkelerinin yer aldığı Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) ve en büyük üretici ülkelerin temsil edildiği Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) arasında fikir ayrılıklarına sebep olarak piyasa üzerinde belirsizliği arttırmaya devam ediyor.
IEA, temiz enerjiye geçişin hızlanmasıyla birlikte fosil yakıtlara olan talebin 2030’da en üst seviyeye ulaşarak düşüş trendine başlayacağını savunurken petrol sektöründe trilyonlarca dolarlık yatırım çağrısında bulunan OPEC grubu ise küresel petrol talebinin 2030'dan sonra da artmaya devam edeceğini öngörüyor.
Ayrıca grup, son yayınladığı petrol piyasası raporuna göre halihazırda günlük 104,5 milyon varil olan küresel petrol talebinin 2045’e kadar günlük 116 milyon varile varacağını tahmin ediyor.
IEA ise 14 Mart’ta yayımlanan aylık petrol raporunda, küresel ham petrol talebinin günlük 103,18 milyon varil seviyesinde olduğunu açıklamıştı. Ajans, söz konusu talebin 2030’da günlük 102 milyon varile ulaştıktan sonra elektrikli araçların yaygınlaşması ve elektrik üretiminde yenilenebilir kaynakların çoğunlukla kullanılmaya başlanmasıyla düşüşe geçeceğini öngörüyor.

Sürekli talep artışı, ekonomileri zora sokar

Öte yandan uzmanlar, küresel ham petrol talebinin gelecek 10 yılın sonunda beklentiler doğrultusunda en yüksek seviyesine ulaşamaması ve artmaya devam etmesi halinde ortaya çıkabilecek olumsuz senaryolar konusunda uyarıda bulunuyor.
Washington merkezli danışmanlık firması Rapidan Energy Group’un Başkanı Bob McNally, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, küresel ham petrol talebinin öngörülen süre içerisinde en yüksek seviyeye ulaşıp gerilememesi durumunda, petrol fiyatlarının artarak resesyonla sonuçlanacak bir ekonomik krize sebep olabileceğini söyledi.
McNally, OPEC ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun halihazırda elinde bulundurduğu günlük yaklaşık 5 milyon varillik yedek kapasitenin olası fiyat artışını birkaç yıl törpüleyebileceğini ancak söz konusu yedek kapasitenin on yıllık periyodun sonuna kadar yeterli olmayacağını ifade ederek “Bu da ‘dünya üretemediği şeyi tüketemez’ ekonomi yasası gereğince fiyatların daha da artacağı anlamına geliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Fiyatların 2003 ve 2008 yıllarında yaşanan petrol krizi sonucu neredeyse 5 katına çıktığını anımsatan ve korkulan senaryonun gerçekleşmesi durumunda benzer bir fiyat dalgalanmasının yaşanabileceğini aktaran McNally, şöyle devam etti:
"Bu tür uzun dönemli fiyat dalgalanmaları genelde gözyaşlarıyla sona erer. Ekonomiyi altüst edecek bir durgunluktan bahsediyoruz. Yani küresel ham petrol talebi öngörülen süre sonrasında da artmaya devam ederse petrol fiyatları öyle seviyelere çıkar ki tüketiciler ve işletmeler enerji maliyetlerindeki sürekli artışı karşılayamadıkları için ekonomi gerileme sürecine girer."

2014'ten bu yana petrol piyasasındaki sermaye yatırımları yaklaşık yüzde 50 azaldı

ABD merkezli enerji enformasyon şirketi Energy Intelligence Group'un Petrol Piyasaları Ekonomisti Julien Mathonniere ise OPEC ve IEA’nın maksimum fosil yakıt talebi konusundaki tahminlerinin piyasalarda uzun süredir hakim görüş olduğunu belirtti.
Söz konusu ham petrol talebindeki en üst seviyenin zamanlaması ile ilgili farklı görüşler de olduğuna işaret eden Mathonniere, Energy Intelligence tahminlerine göre söz konusu seviyeye günlük 106 milyon varil ile 2029’da ulaşılacağını, petrol dağıtımında dünyanın önde gelen şirketlerinden Hollandalı Vitol Grubu’nun ise talebin 2020'lerin sonunda değil 2030'ların ilk yarısında zirve yapacağını tahmin ettiğini belirtti.
Mathonniere, "Bu tahminler arasında küçük de olsa farklılıklar var ancak bu bize petrol talebinin ne zaman zirve yapacağı konusunun hala tartışmalı olduğunu gösteriyor.” dedi.
Geçen yılın petroldeki sermaye harcamaları açısından toparlanma yılı olduğuna ve maliyet enflasyonu dahil yüzde 15'in üzerinde artış kaydedildiğine işaret eden Mathonniere, “Petrol talebinin önümüzdeki on yıl boyunca artmaya devam edeceğini ve büyüme oranlarındaki tüm farklı görüşlere rağmen talebin önümüzdeki 10 yıl boyunca nispeten güçlü bir büyüme gidişatı içinde olmasını bekliyoruz." değerlendirmesinde bulundu
Mathonniere, petrol piyasasındaki sermaye yatırımlarının 2014’te 900 milyar dolarla en yüksek seviyesine ulaştığı bilgisini paylaşarak o tarihten bu yana yatırımların yaklaşık yüzde 50 azaldığını ancak talepteki canlılığın devam etmesiyle azalan yatırıma rağmen elde edilen ürün ve gelirin arttığını söyledi.

Mathonniere, şunları kaydetti:

"Küresel petrol tüketimi 2030'dan sonra artmaya devam ederse söz konusu artışa müdahale riski her zaman var. Enerji dönüşümü süreci ise petrol üretimine ilişkin yatırım faaliyetlerinin hacminin değerlendirilmesini daha da karmaşık hale getiriyor."
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
Haftanın Öne Çıkanları

Milli badmintoncu Neslihan Arın, Paris 2024'te katılmaktan fazlasını yapmak istiyor

2024-04-09 12:23 - Spor

AB Yüksek Temsilcisi Borrell, İsrail'in Gazze'ye saldırılarının 6. ayı nedeniyle açıklama

2024-04-08 09:12 - Dünya

Futbolsever genç menisküs nakli sayesinde yeşil sahalara dönecek

2024-04-10 12:03 - Spor

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Altun'dan Antalya'daki teleferik kazasına ilişkin açıkla

2024-04-12 23:38 - Gündem

Hamas: Ateşkes ve esir takası müzakerelerinde İsrail'in tutumu bize iletildi

2024-04-09 09:27 - Dünya

Kapadokya'da yılın çeyreğinde 531 bin 607 turist ağırlandı

2024-04-10 13:27 - Ekonomi

E-ticarete bayram dopingi

2024-04-07 11:22 - Ekonomi

Uzmanlardan, internet kullanıcılarına kişisel veri uyarısı

2024-04-07 11:23 - Teknoloji

Hızlı okuma ve kavrama becerisi için yapay zeka destekli uygulama geliştirdiler

2024-04-06 12:13 - Teknoloji

Dünya genelinde Parkinson hastalığına bağlı sakatlık ve ölümler hızla artıyor

2024-04-10 13:13 - Sağlık

İlgili Haberler

Endonezya'ya 48 adetlik KAAN uçağı satışında sözleşme imzalandı

15:27 - Ekonomi

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu: Bölünmüş yol ağı 29 bin 787 kilometreye çıktı

13:32 - Ekonomi

Türk hava sahasında transit uçuş rekoru kırıldı

13:28 - Ekonomi

Türkiye'nin kuru meyve ve mamulleri ihracatı yüzde 3,1 arttı

13:22 - Ekonomi

İTO Başkanı Avdagiç'ten, Türkiye'nin kredi notunun yükseltilmesine ilişkin değerlendirme

12:48 - Ekonomi

Günün Manşetleri

Adalet Bakanı Tunç: Yangınlara ilişkin 33 ilde 97 şüpheli hakkında işlem yapıldı

02:43 - Gündem

İsrail'in Gazze'ye saldırıları ve gıdaya erişimi engellemesi İstanbul'da protesto edi

00:28 - Gündem

İsrail, yarın Gazze'de saldırılara birkaç saatlik 'insani ara' kararı aldığını bildirdi

23:59 - Dünya

Gazze'ye yardım için yola çıkan Hanzala gemisine İsrail müdahale ediyor

23:58 - Dünya

Yüksek sıcaklıklar Yunanistan ve Kosova'da yangınlara neden oldu

23:52 - Dünya