Ankara
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle evlerine kapanan insanların uyku sürelerinin artmasıyla bağlantılı, uykunun elektrik tüketimi ve karbon emisyonu üzerine etkisine yönelik bilimsel çalışma yapıldı.
Kovid-19'un dünya genelinde petrol ve kömür tüketimi ile endüstriyel üretimi azaltması sonrası dünyanın güvenliği ve geleceğine ilişkin küresel düzeyde verilerin toplandığı çalışmada, Türkiye'de günlük 2 saat erken uyumanın her gün doğaya salınan karbondioksit miktarını 4 bin tondan fazla azaltacağı ortaya çıktı.
Araştırmada, aydınlatma için saatte 100 vat elektriğin kullanıldığı Türkiye’de 38 milyon hane sakininin 2 saat erken uyuması durumunda, doğaya salınan karbondioksit miktarının yaklaşık 4 bin 130 ton azalacağı sonucuna varıldı.
Yıldız Teknik Üniversitesinden Elektrik ve Elektronik Mühendisi Doç. Dr. Ercan İzgi, söz konusu çalışmaya ilişkin açıklamalarda bulundu.
100 vat elektrik değerinin, hanelerde ortalama tüketim miktarının değişken olmasından dolayı varsayımsal bir rakam olarak ele alındığını anlatan İzgi, çalışmalarının "daha erken uyumanın hem daha az elektrik tüketimiyle ev ekonomisini hem de karbondioksit emisyonu açısından çevreyi rahatlatacağı sonucuna" ulaştıklarını aktardı.
Kovid-19, karbondioksit emisyonunu azaltıyor
İstanbul Teknik Üniversitesinden Atmosfer Bilimi ve Hava Kalitesi Uzmanı Hüseyin Toros, karbondioksit emisyonunun değişimini değerlendirdi.
Toros, "Eğer günlük aktivitelerimizi mümkün olduğu kadar gün ışığı olduğu zamanlarda yaparsak, gece evlerde daha az aydınlatma kullanılırsa elektrik kullanımı azalır." dedi.
Atmosfere karbon emisyonunun azaltılmasının aciliyetine değinen Toros, yüksek emisyon oranıyla alakalı küresel ısınma ve iklim değişikliğinin, geleceğin sürdürülebilirliğini ve güvenirliğini riske attığına vurgu yaptı.
Toros, şunları kaydetti:
"Atmosferdeki karbondioksit miktarı, 1900 yılına kadar geçen 800 bin yılda 300 milyon parça olurken, bu miktar 20’nci yüzyılda hızla artmaya başladı. Atmosferdeki karbondioksit miktarı 1880’de 291 milyon parça iken, 2019’da yüzde 40 arttı ve 421 milyon parçaya ulaştı. Bu, dünyanın hızla değişmesine yol açtı."
Toros, Kovid-19’un yayılmasını frenlemek için küresel düzeyde alınan önlemlerden dolayı endüstriyel üretim, kömür ve petrol tüketiminin hızla azaldığına, salgının yol gösterici olabileceğine işaret etti.
"İnsanlık için iş birliği artıyor"
Uydulardan edinilen verilere göre, nitrojen dioksitin seviyesinin hızla düştüğünü ve karbondioksit emisyonunun hızla azaldığını belirten Toros, "İnsanlık için iş birliği artıyor. Kovid-19 nedeniyle emisyon azalmaya devam ettiği için, dünyanın güvenliği ve sürdürülebilirliği konusunda küresel bir bilgiye sahibiz." ifadelerini kullandı.
Hüseyin Toros, bu nedenle daha erken uyumanın karbon emisyonunu azaltmak için öncelik haline gelmesi gerektiğini söyleyerek "Akşam erken uyuyorum, karbon izimi azaltıyorum." şeklinde dünya genelinde organize edilmesi gereken yeni bir kampanyaya ihtiyaç olduğunu kaydetti.
Toros, "Atmosfere daha az kirletici molekül gitmesi için evde ışıklarımı erken kapatıyorum", "Gün ışığından daha fazla yararlanıyorum, sağlımı ve çevremi koruyorum" sloganlarını, çevreyi koruma kampanyası için önerdi.
Kaynak: AA