Ankara
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Son birkaç gündür komşumuz Suriye'de aniden patlak veren gelişmeleri de çok yakından takip ediyoruz. Gerek Dışişleri Bakanımız, gerekse Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanımız muhataplarıyla sürekli temas halinde, istişarelerini gerçekleştiriyorlar." dedi.
Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde, baş başa ve heyetler arası görüşmenin ardından Karadağ Cumhurbaşkanı Jakov Milatoviç ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Bu yıl Türkiye ile Karadağ arasındaki diplomatik ilişkilerin 145. yıl dönümü olduğunu belirten Erdoğan, Türkiye'nin Karadağ ile bu ortak geçmişle orantılı şekilde siyasi, ekonomik ve kültürel temelleri sağlam kapsamlı bir işbirliğinin bulunduğunu söyledi.
Milatoviç'in Türkiye'ye bugün yaptığı ilk ziyaretinin de müstesna düzeydeki ilişkilerin bir nişanesi olduğunu dile getiren Erdoğan, şöyle konuştu:
"Görüşmemizde ikili münasebetlerimizi kapsamlı şekilde ele aldık, önümüzdeki dönemde atacağımız adımları değerlendirdik. Münasebetlerimizi kurumsal çerçeve kazandırmak amacıyla Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey kurulmasını kararlaştırdık.
Ayrıca, bölgesel ve uluslararası konularda görüş alışverişinde bulunduk, Balkanlar'da istikrara atfettiğimiz önemi teyit ettik. Türkiye olarak dini ve etnik bir mozaik olan Balkanlar'da huzuru, refahı ve istikrarı desteklemeye büyük önem verdiğimizi bu vesileyle bir kez daha vurgulamak istiyorum."
"Karadağ'a en fazla yatırım yapan ülkelerin başındayız"
Erdoğan, Karadağ'ı zengin kültürel ve etnik dokusuyla Balkanlar'da hoşgörü ve bir arada yaşama kültürüne örnek teşkil eden bir ülke olarak gördüğünü belirterek, şu bilgileri paylaştı:
"2021 yılında Karadağ'a gerçekleştirdiğim ziyarette ikili ticaret hacmimizi 250 milyon dolara çıkarma hedefi koymuştuk. Kovid-19 salgını, Ukrayna'daki savaş ve küresel ekonomik sıkıntılara rağmen, hamdolsun bu hedefe ulaşmaya çok yakınız. Sayın Cumhurbaşkanı ile bu hedefi daha da yukarıya taşımak konusunda mutabık kaldık.
Karadağ'a en fazla yatırım yapan ülkelerin başında geliyoruz. Müteahhitlik alanında firmalarımız Karadağ'da yaklaşık 500 milyon dolar değerinde 62 projeyi başarıyla tamamlamıştır. Firmalarımız özellikle altyapı, inşaat ve hizmet sektörlerine ilgilerini sürdürüyorlar.
Bu ilginin bir neticesi olarak Karadağ'a doğrudan yatırımlarımızda 2023 ve 2024 yıllarında rekor artış yaşanmıştır. Önümüzdeki dönemde, 6. Karma Ekonomik Komisyon toplantısına ev sahipliği yapacağız. Bu vesileyle iş insanlarımıza verdikleri destekten ötürü kıymetli dostum Cumhurbaşkanı Milatoviç'e milletim adına teşekkür ediyorum."
"TİKA 30 milyon doları aşan çalışma gerçekleştirdi"
Türkiye ile Karadağ arasında ekonomik ilişkiler gibi beşeri ve kültürel münasebetlerin de hızla geliştiğini vurgulayan Erdoğan, "Karadağ'da ikamet eden 25 bin vatandaşımıza ilave olarak, ülkemizde 150 binden fazla Karadağ kökenli vatandaşımız var. Türk Hava Yollarının öncülüğünde hava yolu sektörümüz çok sayıdaki uçuşuyla Karadağ'ı adeta tüm dünyaya bağlıyor. Şüphesiz bu seferler aramızdaki turizm ilişkilerine de önemli katkı sağlıyor." dedi.
Erdoğan, TİKA'nın restorasyon, eğitim ve sağlık alanındaki projeleri ile Yunus Emre Enstitüsünün kültür-sanat faaliyetlerinin de iki ülke ilişkilerinde önemli olduğuna dikkati çekerek, şunları söyledi:
"TİKA, Karadağ'da bugüne kadar toplam 30 milyon doları aşan 500'den fazla proje ve faaliyet gerçekleştirdi. Yunus Emre Türk Kültür Merkezimiz ise kuruluşundan bu yana 2 bin 500'ü aşkın öğrenciye Türkçe eğitim verdi. Keza, Türkiye Bursları kapsamında da 500'den fazla Karadağlı kardeşimiz ülkemizde eğitimlerine devam ettiler."
"Yangının söndürülmesinde üzerimize düşeni yapmaya hazırız"
Türkiye'nin kuzeyinden güneyine kadar geniş çevresinde barışın, huzurun ve istikrarın korunmasına büyük önem atfettiğini vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti:
"Hem bizi hem de Karadağ'ı etkileyen Rusya-Ukrayna Savaşı'nda başından beri adil bir barışın tesis edilmesi gerektiğini söylüyoruz. Gazze ve Lübnan'a yönelik İsrail saldırılarında da aynı ilkeli tutumumuzu muhafaza ettik. Lübnan'da sağlanan ateşkese olan desteğimizi de açıkça beyan ettik. Gazze'de bir an önce ateşkesin sağlanmasını ümit ve arzu ediyoruz.
Bölgemizdeki yangının söndürülmesi noktasında Türkiye olarak üzerimize düşen ne varsa dün olduğu gibi bugün de yapmaya hazırız. Son birkaç gündür komşumuz Suriye'de aniden patlak veren gelişmeleri de çok yakından takip ediyoruz. Gerek Dışişleri Bakanımız gerekse Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanımız, muhataplarıyla sürekli temas halindeler, istişarelerini gerçekleştiriyorlar.
Aslında uzun bir süredir Orta Doğu'daki şiddet sarmalının Suriye'yi de etkisi altına alma ihtimaline dikkat çekiyorduk. Son hadiseler Türkiye'nin haklılığını teyit ve tescil etmiştir. Suriye ihtilafında ülkemizin duruşu, hassasiyetleri, temel öncelikleri ve savuna geldiği politikanın parametreleri bellidir.
Suriye'nin toprak bütünlüğünün ve milli birliğinin korunması, 13 yıldır devam eden istikrarsızlığın, Suriye halkının meşru talepleri doğrultusunda mutabakatla son bulması en büyük temennimizdir. Ülkemizin milli güvenlik öncelikleri çerçevesinde sahadaki süreci anbean takip ve tahlil ediyor, bunlara halel getirecek herhangi bir farklı eylemin yaşanmaması adına gereken bütün tedbirleri alıyoruz."
"Bugüne kadar İsrail'in verdiği sözleri tuttuğunu göremedik"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilere dair bir soru üzerine, şu yanıtı verdi:
"Türkiye'den şu anda Karadağ'da yatırımları olan firmalarımız var. Bunları Sayın Cumhurbaşkanı ile de görüştük. Bu firmalarımızın bundan sonraki süreçte de atacakları adımları önemsediğimizi yine konuştuk. Bu firmalar Türkiye'de çok güçlü olan firmalar. Bundan sonraki süreçte özellikle sanayide ve savunma sanayinde buralarda birçok adımlar atabileceklerini kendileriyle paylaştım. Bu konuda kendilerinin de verecekleri destekler, atacakları adımların çok daha güçlü olacağını ortaya koyacaktır."
Gazze'de ateşkesin sağlanmasına yönelik girişimlere dair diğer bir soru üzerine Erdoğan, şunları söyledi:
"Gazze'de bugüne kadar İsrail'in verdiği sözleri tuttuğunu göremedik. Bundan sonraki süreçte acaba verdiği sözleri tutar mı, tutmaz mı noktasına gelince, bu konuda samimi bir yaklaşım bugüne kadar görmedik. Bundan sonra da göreceğimizi zannetmiyorum.
Çünkü 50 bini aşkın insanın öldürüldüğü bu süreçte neyine inanacağız? En son Lübnan'da öldürülen insanların ardı ardına neyine inanacağız? Dolayısıyla ateşkes sözü veriyorlarsa bunu görelim. Uygulamada bu adımlar atılsın, biz de buna inanmış olalım."
