Ankara
Asya Pasifik ülkeleri, çocukların sosyal medyanın zararlı yönlerine maruz kalmamaları için tedbirler almaya çalışırken, cinsel, şiddet ve dezenformasyon içerikli paylaşımlara erişim engeli getirmek konusunda sosyal medya şirketlerinde yerel muhatap bulamamaktan rahatsızlık duyuyor.
"Dijital platformlarda çocuklar" başlıklı dosya haberin 10. bölümünde AA muhabiri, Asya Pasifik ülkelerinin, çocukları sosyal medyanın zararlarından korumak adına attığı adımları ve buna yönelik planlarını derledi.
Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) göre, dünya genelinde ergenlerin yüzde 10'undan fazlası sorunlu sosyal medya kullanımından olumsuz etkileniyor.
Kontrol edilememesi, bireyin kullanmadığı durumlarda içine kapanması, diğer faaliyetlerin ihmal edilmesine neden olması ve aşırı kullanım nedeniyle günlük hayatta olumsuz sonuçlar doğurması nedeniyle sosyal medya kullanımı, bağımlılık benzeri semptomlarla karakterize edilen bir davranış biçimi olarak tanımlanıyor.
Sosyal medyanın sorunlu kullanımı dünya genelinde artış gösterirken, bu durum ergenler üzerinde zihinsel ve fiziksel sağlık sorunlarına yol açıyor.
Avustralya'da 16 yaş altındaki çocukların sosyal medyaya erişimini yasaklayan tasarının Senato'dan geçmesinin ardından, bölgede birçok ülkede sosyal medya platformlarının zararlarına karşı hangi adımların atılabileceği tartışmaları yapılıyor.
Sosyal medya platformları post modern dünyada iletişimin en önemli parçası olsa da hükümetler, dezenformasyon, karalama kampanyaları ve zararlı içerikleri özellikle yetişkin olmayanların erişimine engelleme konusunu ele alıyor.
Birçok ülke, şiddet içerikli paylaşımların yayılmasının önlenmesi için çeşitli adımlar atarken, sosyal medya platformlarının her ülkede temsilciliğinin bulunmamasının yol açtığı muhatap eksikliği, hesap verebilirlik sağlamanın önüne geçiyor.
Asya Pasifik ülkelerinde konu hakkında çeşitli adımlar atılsa da her ülkede yasal düzenleme bulunmuyor. Yasal düzenleme bulunsa da muhatap eksikliği nedeniyle hesap verebilirliğin sağlanamaması, sosyal medyanın zararlarına karşı mücadelenin önündeki en büyük engeli teşkil ediyor.
Avustralya dünyada ilk
Avustralya Senatosu, 28 Kasım'da, 16 yaşın altındaki çocukların sosyal medyaya erişimini yasaklayan yasa tasarısını 19'a karşı 34 oyla kabul etti.
Dünyada ilk olma özelliği taşıyan yasa tasarısı, ilgili düzenlemeleri yapabilmeleri için sosyal medya şirketlerine tanınan 12 aylık sürenin ardından yürürlüğe girecek.
Sosyal medya platformlarının bir yıl içinde 16 yaşından küçük çocukların platformlara erişimini engellemek için düzenlemeler yapması gerekecek. Facebook, TikTok, Snapchat, Reddit, Instagram ve X'in de aralarında bulunduğu küresel sosyal medya platformları, yasaya uymamaları halinde yaklaşık 33 milyon dolara kadar para cezasıyla karşı karşıya kalacak.
Yeni Zelanda'da muhalefet, komşuyu takip etmekten yana
Yeni Zelanda'da konu hakkında bir yasal düzenleme bulunmasa da Avustralya'daki gelişmeler yakından izleniyor.
Başbakan Christopher Luxon, basına verdiği demeçte, Avustralya'daki sosyal medya yasağını yakından takip ettiklerini belirtirken, muhalefet partisi Başkanı Chris Hipkins, yasağın etkili olacağına dair ikna edici kanıtların sunulması halinde benzer bir yaklaşıma açık olduğunu söyleyerek olası bir düzenlemeye yeşil ışık yaktı.
Ancak ülkede henüz konuya ilişkin somut bir adım atılmadı.
Endonezya, Avustralya'yı takip edecek
Endonezya'nın da çocukların sosyal medya kullanımının kısıtlanması konusunda Avustralya'yı takip edebileceği duyuruldu.
Yerel basında yer alan haberlere göre, Sağlık Bakanlığı Ruh Sağlığı Müdürü İmran Pambudi, 2 Aralık'ta, Avustralya'nın 16 yaş altındaki çocuklara sosyal medya yasağı getirmesine atıfta bulunarak, hükümetinin de benzer bir adımı değerlendirebileceğini dile getirdi.
Pambudi, ancak bunun "bir gecede" gerçekleşmeyeceğini de sözlerine ekledi.
Bakan Pambudi, ayrıca şu anda çocukların sosyal medya kullanımını izlemekten ailelerin sorumlu olduğunu belirterek, ilgili kuralın hayata geçirilmesinin en az 3 yıl sürebileceğini kaydetti.
Malezya lisanssız şirketlere yasal işlem başlatacak
Malezya İletişim Bakan Yardımcısı Teo Nie Ching, sosyal medya platformları için yeni bir lisanslama çerçevesi hazırlandığını duyurdu. Malezya İletişim ve Multimedya Komisyonu (MCMC) da ağustosta, siber suçlardaki artışla mücadele kapsamında sosyal medya platformlarının ülke yasalarına uyması gerektiğini vurguladı. Yetkililer, bu adımın "özellikle çocuklar için daha güvenli bir çevrim içi ekosistem oluşturmak" üzere atıldığını belirtiyor.
1 Ocak 2025'te yürürlüğe girecek olan karar kapsamında tüm sosyal medya şirketlerinin, Malezya'da faaliyetlerini sürdürmek için MCMC'den lisans alması gerekecek. Lisans almadan faaliyetlerini sürdüren şirketlere ise yasal işlem başlatılacak.
İletişim Bakanı Fehmi Fadzil, sosyal medya platformlarının, çoğunlukla çevrim içi dolandırıcılık ve kumar gibi içeriklerle ilgili olarak hükümetin içeriği kaldırma taleplerini yanıtlamasının olumlu olduğunu ancak yeterli olmadığını söyledi.
Bakan Fadzil ayrıca, sosyal medya platformlarındaki yaş doğrulama politikalarının uygulanmasında kritik bir boşluk olduğuna dikkati çekerek, "Bunu etkili bir şekilde uygulayamazlarsa, en iyi hareket tarzını belirlemek için tartışmalara gireceğiz." dedi.
Hindistan, 18 yaş altına "doğrulanabilir ebeveyn onayı" istiyor
Hindistan'da sosyal medya platformlarına erişim için yaş sınırlamasına yönelik herhangi bir düzenleme bulunmuyor. 2023 tarihli Dijital Kişisel Verilerin Korunması Yasası kapsamında 18 yaşın altındaki çocukların, kişisel verilerinin işlenmesi için "doğrulanabilir ebeveyn onayı" almaları gerekiyor. Ancak bu durum Hindistan'daki 18 yaş altı çocukların sosyal medyaya erişimini kısıtlamıyor.
Hindistan hükümeti sosyal medyadaki dezenformasyonun yayılmasıyla mücadele etmek için de çeşitli tedbirleri görüşüyor.
Kabine Sekreterliğinin bildirdiğine göre, Enformasyon ve Yayıncılık Bakanlığı, "basılı, elektronik ve sosyal medyada yer alan yalan haber, yanlış bilgi, yanıltıcı, çarpıtılmış ve doğru olmayan verilere karşı hızlı önlemler alınması için "Standart Operasyon Prosedürü" hazırlayacak.
Güney Kore de çocuklar için düzenleme planlıyor
Güney Kore kanunlarında da çocukların sosyal medya erişimine kısıtlama getiren bir yasal düzenleme bulunmuyor. Ancak Seul yönetimi de çocukların sosyal medya kullanımına yasak getirmeyi planlıyor.
Yerel basına göre, hükümet sosyal medya hesaplarına erişim için 14 ya da 16 yaş sınırını getirmeyi düşünüyor.
Japonya genel tedbirleri tartışıyor
Ancak ülkelerin çoğu sosyal medya şirketlerinin dezenformasyona neden olması gerekçesiyle tedbirleri değerlendirse de çocuklar konusunda açık düzenlemeleri henüz gündeme getirmiyor.
Japonya'da, sosyal medyadaki dezenformasyon içeren bilgiler ve anonim kimlikler üzerinden kişi ve kurumlara yöneltilen hakaretlerin önüne geçmek için alınması gereken tedbirler gündeme geliyor.
Profesyonel kadın güreşçi ve dizi oyuncusu Kimura Hana'nın sosyal medyada kendisine yöneltilen hakaretlerin ardından 2020'de intihar etmesinin ülke gündemine oturmasının ardından hükümet, konu hakkında çeşitli tedbirler almak için adımlar atmaya başladı.
Mayıs'ta Japon parlamentosundan geçen yasa revizyonu ile sosyal medya platformlarının çevrim içi hakaret teşkil eden içeriğin kaldırılması sürecinde şeffaf prosedürler oluşturması ve çevrim içi hakaret iddialarına derhal yanıt vermesi zorunlu kılındı.
Revizyon kapsamında sosyal medya platformlarının içeriğin silinmesi taleplerini onaylamak için irtibat noktaları oluşturması ve gönderileri kaldırma kriterlerini açıklaması zorunlu hale getirildi.
Singapur'da "Yabancı Müdahale Yasası" var
Singapur’da 2022’de yürürlüğe giren yasa kapsamında sosyal medya şirketlerinin, platformlarındaki zararlı içeriğe saatler içerisinde erişim yasağı getirmesi gerekiyor.
Şirketlerin bu yasaya uymaması durumunda ise Singapur Bilgi İletişim Medya Geliştirme İdaresi (IMDA) ülkedeki internet sağlayıcılarına bu içeriklere erişimin engellenmesi için talimat verebiliyor.
Singapur yönetimi, 19 Temmuz'da sosyal medya şirketlerinden, internetteki takipçilerini 1 milyar dolardan fazla dolandırmaktan suçlu bulunan ABD'de yaşayan Çinli iş insanı Guo Wengui ile bağlantılı 95 hesaba erişim yasağı getirmesini istedi. İçişleri Bakanlığı, bu hesaplardan "koordineli şekilde" yapılan paylaşımlarla, Singapur'un "yabancı bir aktörün cebinde olduğu"nun iddia edildiğini bildirdi.
Bu adımla birlikte ülkede 2021'de yürürlüğe giren ve hükümetin, ülkeye yapılan yabancı müdahaleleri tespit edip engellemesine yarayan "Yabancı Müdahale Yasası", ilk kez sosyal medya paylaşımlarına erişimi engellemek için kullanılmış oldu.
Bangladeş'e göre, şirketler yasaya uygun davranmıyor
Bangladeş'te çocuklara sosyal medya platformlarına erişim yasağı getiren herhangi bir düzenleme bulunmuyor.
Hükümet, dezenformasyon, şiddet içeren görüntüler gibi paylaşımların önüne geçmek için sosyal medya şirketleriyle temas kurmaya çalışsa da bunu mobil ağ hizmetlerine erişimi keserek sağlamaya çalışıyor.
Bangladeş, ağustosta Instagram, TikTok, WhatsApp ve Youtube gibi popüler sosyal medya platformlarına erişimi engellemek için mobil internet ağını kapattı.
Dakka yönetimi, ülkede hükümet karşıtı protestolar sürecinde "dezenformasyonla mücadele" ve sosyal medya şirketlerinin Bangladeş yasalarına uymadığı gerekçeleriyle bu kararı aldığını duyurdu. Dönemin Bangladeş Başbakanı Şeyh Hasina Vecid'in 5 Ağustos'ta ülkeden ayrılması sonrası ülkede geçici hükümetin kurulmasıyla bu yasak kaldırıldı.
Kaynak: AA