AYM Başkanı, 'Bireysel başvurular'dan girdi; 'CHP’nin iptal istemi'nden çıktı

Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, CHP’nin dershanelerin kapatılmasını öngören yasayla ilgili iptal istemine ilişkin, "Bu konuda rapor hazır, gündeme alınmayı bekliyor. Yani önümüzdeki dönemde gündeme alıp sonuçlandıracağız" dedi.

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ile TBMM’nin açılışının 95. yılı dolayısıyla Meclis’te bir resepsiyon düzenlendi. TBMM’de yapılan törene Meclis Başkanı Cemil Çiçek ev sahipliği yaptı. Törene katılan Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, gazetecilerin sorularını cevapladı. Yeni dönemde temel politikalarının "şeffaflık" olacağını belirten Arslan, "Şu anda yeni dönemde farklı yapısal işlemlerle uğraşıyoruz. Bireysel başvurularla ilgili bir takım çalışmalar var. Bireysel başvuruda şunu yaptık, bunu oturtmaya çalışıyoruz. Tematik bazda biz raportörleri gruplandırdık şimdi bir başvuru geldiğinde o hakla ilgili hangi raportör çalışıyorsa ona gidiyor ve bu uzmanlığı sağlıyor. Diyelim ki ifade özgürlüğüne ilişkin bir şikayet geldiğinde ifade özgürlüğüyle çalışan 10 raportör varsa ona gidiyor, yaşama hakkı çalışana gitmiyor. Bu uzmanlığı sağladıktan sonra biz bireysel başvurularda daha da rahatladık. Elimizdeki yığılmayı da engellemeye çalışıyoruz" ifadelerini kullandı.

"ÖNÜMÜZDE FİİLEN 9-10 BİN CİVARINDA BAŞVURU VAR"

Kamuoyunda çok yanlış algıların ortaya çıktığını anlatan Arslan, "Bizim şu anda bireysel başvuruda altından kalkamayacak vahim tablomuz yok. Böyle bir şey yok. Pazartesi günü açıklayacağım kesin rakamları". "18 bin civarında elimizde derdest olan inceleyeceğimiz dosya var. Biz genelde şu bilgiler verildiğinde kamuoyu yanlış algılayabiliyor. Şu ana kadar yapılan başvuruları işte 40 bin civarında diye bir bilgi veriliyor." "Zannediliyor ki 40 bin başvuru mahkemenin önünde, bu da mahkemeyi tıkıyor gibi anlaşılıyor. Öyle bir şey yok. Mahkemenin önünde 19 bin verilmiş karar yok, onları bir kenara bıraktık, sonuçlandırdık. 18 bin civarında bizim önümüzde sonuçlanmayı bekleyen başvuru var." "En önemlisi bunların yarısı uzun yargılamaya ilişkin yani çok kolay bir şekilde verilebilecek kararlar. Çünkü uzun yargılamayla makul sürede yargılanma hakkıyla ilgili biz kararları verdik. Artık tamamen hesap, tazminat meselesi bu. Dolayısıyla bizim önümüzde fiilen 9-10 bin civarında bir başvuru var. Bunu da biz halledebiliriz. Altından kalkamayacak bir yük yok" dedi.

"FİLTRELEME SİSTEMİNİ UYGULUYORUZ"

"Bireysel başvuruda herhangi bir sınırlandırma veya bir ön eleme sistemi getirilmeden Anayasa Mahkemesi olarak biz bunun altından kalkabiliriz’ diyebiliyor musunuz?" sorusuna cevap veren Arslan, "Biz zaten bu filtreleme sistemini uyguluyoruz, şu anda da uyguluyoruz. Bizim kabul edilemez kriterlerimiz var. Bu kriterleri uygulayarak filitrasyonu zaten yapıyoruz. Bunu belki daha etkin hale getirebileceğiz. Şu anda bireysel başvuru açısından altında kalkamayacak bir durum yok. Bu ’ileride bunlar artmaz ve sistemi çalışamaz hale getirmez’ anlamına gelmiyor. Ama biz mümkün olduğu kadar tedbirlerimizi alıyoruz, hem filtreleme bakımından hem uzmanlıkları sağlama bakımından hem de Anayasal önem sahip, anayasal açıdan önemli başvuruları görüşüp diğer başvuruları da bunun ışığında çözümlemeye çalışma bakımından tedbirleri alıyoruz" cevabını verdi.

"BİREYSEL BAŞVURULARIN SINIRLANDIRILMASIYLA İLGİLİ YASAL BİR DÜZENLEMEYE İHTİYAÇ YOK"

Bireysel başvuruların sınırlandırılmasıyla ilgili yasal düzenlemeye ihtiyaç olup olmadığına yönelik soruya ise Arslan, "Ben şu anda öyle bir ihtiyaç görmüyorum. Ama şu olabilir, özellikle uzun yargılamalarla ilgili bir kanuni düzenleme yapılarak bunların Adalet Bakanlığı bünyesinde oluşturulan komisyona devri mümkün olabilir. Tıpkı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi önünde bekleyen uzun yargılamalarda olduğu gibi. Bu yapılabilir, bazı çalışmalar da var. Yeni yasama döneminde bunlar yapılabilir. Mahkemeye gelmiş olanları da biz oraya aktarabiliriz. Çünkü çok farklı bir şey olmayacak. Biz de bir hesap yapıyoruz, tazminatı hesaplarken yargılamanın ne kadar sürdüğüne bakıyoruz, Tazminat Komisyonu da aynı şeyi yapıyor" yanıtını verdi.

"ELEŞTİRİLERİ DEĞERLİ, OLUMLU GÖRÜYORUZ"

AYM’nin özellikle bireysel başvuru usulü ve Twitter’a yönelik kararının eleştirildiğinin sorulması üzerine Arslan, "Biz bütün bu eleştirileri değerli, olumlu görüyoruz. Çünkü eleştirinin olmadığı yerde hiçbir kurum kendini geliştiremez. Biz eleştirileri değerlendiriyoruz. Bunlar arasında özellikle yapıcı, haklı olan eleştirileri dikkate alıyoruz ve düzeltilmesi gereken hususlar varsa da onları düzeltiyoruz" ifadelerini kullandı.

"BİREYSEL BAŞVURUDA BİR TAKIM SIKINTILAR VAR"

"Bireysel başvurular konusunda sizi eleştiren makamlar sizinle temasa geçti mi, görüştü mü? Bir görüş alışverişinde bulunuldu mu?" sorusuna cevap veren Arslan, "Bireysel başvuruda bir takım sıkıntılar var. Artan oranda başvurular var. Ama aynı zamanda da bunlarla başa çıkabilecek bir irade ve çalışmalar var. Öyle çok vahim bir tablo yok önümüzde" dedi.

"BİREYSEL BAŞVURUDA AİHM’İN GELİŞTİRDİĞİ KRİTERLER ÇERÇEVESİNDE ÖNCELİK SIRALAMASI VAR"

"Bireysel başvuruda öncelik sıralamamız var" diyen Arslan, "Bu öncelik sıralaması Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin geliştirdiği kriterler çerçevesinde bir öncelik sıralaması. Tabi tutuklulukla ilgili başvurular, gözaltıyla ilgili başvurular bu öncelik sıralamasında epeyce üstteler veya yaşama hakkıyla ilgili başvurular. Tutuklulukla ilgili başvuruları biz öncelikle görüşüyoruz" diye konuştu.

DERSANELERİN KAPATILMASINA YÖNELİK İPTAL DAVASI

CHP’nin dershanelerin kapatılmasını öngören yasayla ilgili iptal isteminin hangi aşamada olduğunun sorulması üzerine Arslan, "Bu konuda rapor hazır, gündeme alınmayı bekliyor. Yani önümüzdeki dönemde gündeme alıp sonuçlandıracağız" karşılığını verdi.

BÖLÜMLER