Dolar endeksi 3 yılın en düşük seviyesini gördü

İstanbul

ABD dolarının avro, İsviçre frangı, Japon yeni, Kanada doları, İngiliz sterlini ve İsveç kronu karşısındaki değerini ölçmek için kullanılan dolar endeksinde ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergisi adımları ve Çin ile tırmanan gerilimin ekonomik belirsizlikleri artırmasıyla sert düşüşler yaşandı.

Dolardaki değer kaybı, yatırımcıların Trump'ın korumacı politikalarına dolar varlıklarını satarak yanıt verdiğini ve bu durumun dolar endeksinde aşağı yönlü bir baskıya sebep olduğuna işaret ediyor.

Ekonomik durgunluğa ilişkin artan endişeler de doların diğer para birimleri karşısında değer kaybetmesine neden oluyor.

Analistler, Trump'ın, Çin hariç diğer ticaret ortakları için ek tarifeleri 90 gün süreyle durdurduğunu duyurmasına karşın diğer büyük ithalat vergilerinin önemli hasara yol açtığını ve ABD ekonomisinin bu sonuçlardan kolayca kurtulmasının mümkün olmayabileceğini kaydetti.

ABD ekonomisine güvenin azalması dolardaki satış baskısını tetikledi.

Bu gelişmelerle, Temmuz 2023'ten bu yana ilk defa 100 seviyesinin altını test eden dolar endeksi, 99,014'e kadar gerileyerek Nisan 2022'den bu yana en düşük seviyeyi gördü.

Endeks, yıl başından bu yana yüzde 8'in üzerinde geriledi.

Bununla birlikte avro/dolar paritesi 1,1474'le Şubat 2022'den bu yana en yüksek seviyeyi görürken, dolar/İsviçre frangı paritesi 0,811'le Eylül 2011'den bu yana, dolar/yen paritesi 142,064'le Eylül 2024'ten bu yana en düşük seviyeyi test etti.

Altının ons fiyatı da dolara olan talebin azalmasıyla 3 bin 237,7 dolarla rekor seviye kaydetti.

"Tarifeler açıklanmadan önce ABD'de büyümenin Trump politikaları nedeniyle yavaşlayacağı verilerde hissedilmeye başlanmıştı"

Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Filiz Eryılmaz, Trump'ın ABD Başkanı olmasıyla birlikte ABD ekonomisinin resesyona gireceği endişeleri ve Trump sebebiyle Fed'in güçlü faiz indirimine gideceğinin fiyatlamasıyla dolar endeksinde sert düşüşler görüldüğünü belirtti.

"Tarifeler açıklanmadan önce ABD'de büyümenin Trump politikaları nedeniyle yavaşlayacağı verilerde hissedilmeye başlanmıştı." ifadelerini kullanan Eryılmaz, bunun özellikle tüketici güveni gibi ankete dayalı verilerde görüldüğüne işaret etti.

Eryılmaz, şu değerlendirmede bulundu:

"O anketlerin detaylarında, Trump'ın politikalarının ekonomiye zarar vereceği, ekonomik büyümeyi yavaşlatacağı beklentisinin hakim olduğunu görüyoruz. Ekonomide doğal bir yavaşlamadan ziyade Trump politikaları kaynaklı tüketiciler, şirketler tarafında endişeler vardı. Zaten orada bir endişe başlamıştı. Atlanta Fed GDPNow verilerine göre Trump politikaları etkileri kaynaklı olarak yüzde 3,8'lere kadar varan ilk çeyreklik düşüşler görüldü. Veriler karışık geliyor olmasına rağmen eskisine göre daha fazla yavaşlama etkisi olduğu için, bir de Trump böyle çok güçlü tarifeler açıklayınca, hepten dolar zayıfladı."

ABD'de büyüme yavaşladığında bunun doların değer kaybetmesine sebep olabileceğini aktaran Eryılmaz, "Ülkenin büyümesiyle para birimi arasında doğru orantı vardır. Büyüme aşağı geldikçe parası da değer kaybeder." dedi.

Eryılmaz diğer taraftan Trump'ın güçlü tarifelerinin doları aşağı çektiğini söyledi.

Trump'ın, 90 gün tarifelere ara vermesine karşın Çin'le arasındaki tarifenin çok büyük olduğunu vurgulayan Eryılmaz, "Yani öyle piyasada rahatlayacak bir durum yok. Dünyanın en büyük iki ekonomisinden bahsediyoruz. Çin'e verilen tarife yüzde 145'e kadar çıktı. Dolayısıyla bu iki ekonomi arasındaki mesele çok rahatlayacak gibi görünmüyor." diye konuştu

ABD ekonomisinin çok yavaşlayabileceği öngörüsünde bulunan Eryılmaz, tarifelerle birlikte Fed'in enflasyonu değil, büyümeyi, resesyonu önceleyip güçlü faiz indireceğini belirtti.

Eryılmaz, "Şu tarifelere kadar, dolara bir güvenli liman talebi vardı. Piyasa dolara güveniyordu. Çünkü Amerikan ekonomisi güçlü gidiyordu. Trump sonrası, dolar güvenli liman özelliğini kaybetti. Güvenli liman gömleğini de kaybedince, riskli durumlarda artık dolar güvenli liman gömleğini giymiyor, bu gömleği tamamen altın giyiyor." yorumunu yaptı.

"Doların rezerv para birimi olarak uzun vadeli rolü hakkında sorular gündeme geliyor"

Rabobank Kıdemli FX Stratejisti Jane Foley de "Şimdilik hakim olan hikaye, gümrük vergileri haberlerinin ağırlığı altında ABD'deki şirketlerin olumlu büyüme görünümünün aniden durması korkusu." diye konuştu.

Bu korkulara Trump'ın saldırgan izolasyonist politikalarının ülkenin itibarına zarar verdiği yönündeki endişelerin de eşlik ettiğini söyleyen Foley, "Doların rezerv para birimi olarak uzun vadeli rolü hakkında sorular gündeme geliyor." ifadelerini kullandı.

Kaynak: AA