Tersine beyin göçüyle dönen Türk bilim insanlarının cihazlarına ABD'den patent

İzmir

Prototipi yapılan cihazların hücre ve retina görüntüleme işlemlerinde zaman ve maliyet avantajı sağlayacağı belirtildi.

TÜBİTAK'ın yürüttüğü "Yurda Dönüş Araştırma Burs Programı" kapsamında 2018 yılında İBG'de araştırma grup lideri olarak görev yapmaya başlayan Dr. Arif Engin Çetin ve Doç. Dr. Serhat Tozburun, sağlık alanında tanı ve teşhisi kolaylaştıran önemli bilimsel çalışmalara imza attı.

Bilim insanları, son çalışmalarıyla da dikkati çekti. Çetin'in hücre, Tozburun'un ise retina hastalıklarının görüntülemesinde geliştirdiği cihazlar, ABD Patent ve Marka Ofisi'nden onay aldı.

"Hücre kültürü çalışmalarının maliyetlerini önemli ölçüde düşürüyor"

Arif Engin Çetin AA muhabirine, İsviçre ve ABD'deki görevlerinin ardından vefa borcunu ödemek için Türkiye'ye dönüp İBG'de çalışmaya başladığını söyledi.

Sağlık teknolojilerinde görüntüleme konusunda çalışmalar yaptığını aktaran Çetin, "Daha önce geliştirdiğimiz düşük maliyetli bir görüntüleme teknolojisi var. Bu düşük maliyetli teknolojinin etrafına yine tamamen laboratuvarımızda geliştirdiğimiz bir inkübatör teknolojisini entegre ettik. Tek bir kutunun içinde hücrelerin görüntülemelerini yaparken aynı zamanda hücreler için gerekli olan karbondioksit, nem, sıcaklık gibi parametreleri de çok düşük maliyetli bir teknolojiyle uzun sürelerde ve sabit değerlerde sağlayabiliyoruz." ifadelerini kullandı.

Hücre tabanlı çalışmalarda inkübatör ve görüntüleme teknolojilerinin genellikle ayrı sistemler olarak bilindiğini kaydeden Çetin, bu yenilikçi platformun iki teknolojiyi birleştirdiğini, ilk kez taşınabilir bir sistem üzerinde hücrelerin gerçek zamanlı olarak izlenmesini sağlayarak hücre kültürü çalışmalarında maliyetleri önemli ölçüde düşürdüğünü anlattı.

Çetin, ABD'den alınan patentin önemini vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Bu teknolojinin en büyük pazarı hem üretim hem kullanım açısından Amerika. O yüzden bu teknolojiyi Amerika'da koruma altına almak en önemli safhasıydı. Sadece teknoloji üretmek değil, o teknolojiyi belirli bir yerde hem üretip hem de pazarlayabilmek için o teknolojiyi korumanız lazım. Biz bu patent sayesinde en büyük pazara sahip bölgede teknolojimizi koruma altına almış olduk. Türk bilim insanı olarak çok mutluyum ve gururluyum."

"Genç bilim insanları için güzel bir örnek"

Doç. Dr. Serhat Tozburun, geliştirdikleri teknolojiyle retinanın 3 boyutlu olarak görüntülendiğini, cihazda bilgisayar, lazer ve optik sistemlerin entegre edildiğini söyledi.

Güncel olarak kullanılan retina görüntülemesinde bazı sorunların olduğunu belirten Tozburun, şunları kaydetti:

"Özellikle yaşlı hastaların istemsiz hareketlerinden dolayı retina bölgesindeki görüntülerde bir bulanıklık oluyor. Bu, hekimi de zorlayan bir durum. Bu bulanıklık görüntünün tekrar tekrar alınmasına neden oluyor. Tanı konulmada zorluklar yaratıyor. Geliştirdiğimiz sistem çok hızlı görüntü almayı sağlayacak retina bölgesinden. Böylece hastanın istemsiz hareketlerini yapmadan önce görüntü alınmış ve bitirilmiş olacak."

Doç. Dr. Tozburun, Türkiye'nin önemli teknoloji yatırımları yaptığına değinerek, "Yurt dışında aldığımız bilgi birikiminin Türkiye'ye aktarılması ve bu aktarılan bilgi birikimi üzerinden yeni bir teknolojinin geliştirilmesi beni mutlu ediyor. Kariyerim anlamında da beni tatmin ediyor. Somut olarak bunun bir değer biçimine gelmesi yetişen, genç bilim insanları için güzel bir örnek." dedi.

DEÜ Rektörü ve İBG Direktörü Prof. Dr. Bayram Yılmaz da merkezin Türkiye'nin sağlık biyoteknoloji alanında en ileri araştırma merkezi olduğunu belirtti.

İBG'nin çok önemli sağlık yatırımlarına imza attığını kaydeden Yılmaz, "Ayrı bir gurur yaşıyoruz. Patentler, İBG'nin ABD'den aldığı ilk patent olma özelliğini taşıyor. Hem kurum için önemli hem de ülkemizde sağlık biyoteknolojisi alanında yerli ve milli projelerinin geliştirilmesi için önemli." ifadelerini kullandı.

Kaynak: AA