UNRWA Genel Komiseri Lazzarini'den, fon kesintilerinin Ajansın hizmetlerini tehdit ettiği uyarı

Birleşmiş Milletler

Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, BM Genel Kurulu 4. Komitesi toplantısında konuştu.

Gazze'de iki yıldır süren "acımasız" saldırıların ardından ateşkesin halka bir nebze nefes aldırdığını kaydeden Lazzarini, ancak Gazze'deki insani ihtiyaçların ve travmaların çok büyük olduğuna işaret etti.

Lazzarini, bununla birlikte UNRWA'nın faaliyetlerinin siyasi saldırılar ve istikrarsız mali koşullar nedeniyle sekteye uğramaya devam ettiğini belirterek, "UNRWA'nın kritik rolüne rağmen, mali durumumuz vahim. Ciddi açık ve nakit akışı krizleri, operasyonlarımızın sürdürülebilirliğini tehlikeye atıyor." dedi.

UNRWA'nın 2025'in son çeyreği ile 2026'nın ilk çeyreği arasındaki mali açığının yaklaşık 200 milyon dolar olduğu bilgisini paylaşan Lazzarini, 2026'nın ilk çeyreğinde öngörülen gelirin, bu açığı kapatmak için çok düşük kalacağını vurguladı.

Lazzarini, "Önemli miktarda yeni fon sağlanamaması durumunda, UNRWA tarafından bölge genelindeki milyonlarca Filistinli mülteciye kritik hizmetlerin sunulması tehlikeye girecektir." ifadesini kullandı.

Siyasi ve mali zorluklar nedeniyle UNRWA'nın hizmetlerinin kısıtlanmasının bölge için ciddi sonuçlar doğuracağı uyarısında bulunan Lazzarini, bunun Gazze'de, toparlanmayı baltalayacağını, işgal altındaki Batı Şeria'da da yaklaşık bir milyon Filistinli mülteciyi UNRWA hizmetlerinden mahrum bırakacağını dile getirdi.

"Kaynağımız kalmadığında BM Genel Kurulu'na dönüp neyi önceleyeceğimizi sormamız gerekir"

Lazzarini, 4. Komitedeki sunumunun ardından BM Genel Merkezi'nde görev yapan gazetecilerin karşısına çıkarak sorularını cevapladı.

AA muhabirinin yeni fon sağlanamazsa UNRWA'nın hangi bölgelerdeki kritik faaliyetlerini durdurabileceği hakkındaki sorusuna Lazzarini, görev alanları konusunda BM Genel Kurulu'ndan yetki aldıklarını söyledi.

Lazzarini, "Dolayısıyla, artık kaynağımız kalmadığı bir durumda Lübnan, Suriye, Ürdün, Batı Şeria veya Gazze'de faaliyetleri durduracağımızı söylemek Ajansın sorumluluğunda değil. Genel Kurul'a geri dönüp 'Neyi önceliklendirmemizi istiyorsunuz?' diye sormamız gerekebilir." dedi.

UNRWA olarak hizmet kalitelerini etkileyecek şekilde verimlilik önlemlerini ve kemer sıkma politikalarını arttırdıklarını belirten Lazzarini, bu önlemlerden daha fazla ileriye gidemeyeceklerini kaydetti.

Lazzarini, UNRWA'nın yakında yetkisinin BM Genel Kurulu tarafından yenileneceğini de hatırlatarak "Çağrım şu, yetkinin yenilenmesini sadece onaylamayın, aynı zamanda Ajansın yetkiyi yerine getirebilmesi için gerçek bir destek ve mali kaynaklara sahip olmasını sağlayın." diye konuştu.

AA muhabirinin, Uluslararası Adalet Divanının (UAD) aldığı, İsrail'in "UNRWA’nın çalışmalarına yönelik kısıtlamaları kaldırma yükümlülüğü" tavsiye kararını hatırlatması üzerine Lazzarini, bu kararın bağlayıcılığının bulunmadığını ve İsrail’in de buna "aniden" uymasını beklemediğini söyledi.

Lazzarini, "Ancak umarım bu tavsiye kararı, bu karara uyulmasını bekleyen birçok üye devlet için yasal bir referans olur." ifadesini kullandı

UNRWA'nın işlevi ve İsrail'in iddiaları

BM üyesi devletlerin gönüllü katkılarıyla finanse edilen UNRWA, faaliyetlerine başladığı 1950'den bu yana Filistinli mültecilere gıda, sağlık, eğitim, barınma gibi insanı yardımları sağlayan ana kuruluş konumunda bulunuyor.

Ajans bugün 5,9 milyon Filistinli mülteciye destek sağlıyor.

UNRWA, 75 yıldır Filistinlilerin yaralarını sarmaya çalışırken, bu süreçte tesisleri defalarca İsrail tarafından vuruldu, tonlarca gıda ve ilaç yok edildi.

İsrail yönetimi, 7 Ekim 2023'te Gazze Şeridi'ne saldırılarının başlamasıyla eş zamanlı olarak UNRWA'ya karşı karalama kampanyası başlatırken, sadece Gazze'de 12 bin çalışanı bulunan Ajansın, 14 çalışanının "7 Ekim saldırılarına katıldığı" iddiasıyla kapatılması gerektiğini savunuyor.

UNRWA'nın yasaklanmasını hedefleyen iki yasa tasarısı, 28 Ekim'de İsrail Meclisinden geçirilmişti.

Tel Aviv yönetiminin UNRWA'nın İsrail ve işgal altında bulunan Doğu Kudüs'teki faaliyetlerini sonlandırma kararı, 1 Şubat'ta yürürlüğe girmişti.

Kaynak: AA