21 Aralık 2018’de Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, "İsrail ve Türkiye’nin Kırım’ın Rusya’ya meşru bir şekilde bağlandığını kabul etmesini umduklarını" söylemişti. (*)

Peskov'un, Kırım meselesinde İsrail’i telaffuz etmesine şaşırmadım desem yalan olur. 

Türkiye’nin Kırım'a ilgisinin anlaşılmaz bir yanı yok.

Kırım Hanlığı, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı yarı özerk bir devletti. Kırım Tatarları, Osmanlı Türkleri ile aynı etniseteden, aynı dinden ve aynı mezhepten.

İyi de İsrail'e ne oluyor? 

Hadi Türkiye’nin coğrafi, tarihi, kültürel bağları var.

İsrail’in nesi var da Peskov, İsrail’in Türkiye ile birlikte, Kırım’ın Rusya’ya meşru bir şekilde bağlandığını kabul etmesi gerektiğini söylüyor? 

Nazi Almanyası’nın Kırım Türkleri’ne sürgün kazığı...

Türk Devletinin, Kıbrıs davasına bakışı kamuoyunda nasıl yanlış biliniyorsa Kırım Türklüğü'nün var olma mücadelesine yüklenen anlam da ne yazık ki yansıtılandan daha farklı.

‘Kırım Tatar Sürgünü’ne, Türkiye Cumhuriyeti itiraz ettiğinde, Sovyet yöneticileri, 1. Dünya Savaşında İttihat ve Terakki Hükümetlerinin, Ermeni tehcirini gerekçe gösteriyordu. 

Kırım Tatar Sürgünü trajedisinin tarihsel arka planında Alman İstihbaratçı Reinhard Gehlen’in Türk lejyonları projesi var. 

Gehlen, Kırım Türkleri’ni Nazi ordusunda savaşmaya nasıl ikna etmişti?

Gözü dönmüş katil Nazilerin, Türkler'e uzattıkları havuç, Kırım Türklerine, yarı federal Kırım Türk Cumhuriyeti vaadinden başka bir şey değildi. Ne yazık ki aynalı sazan gibi bu oltaya takıldılar. 

CIA’nın Nazi Ordusundan, Almanların Sovyet Ordusundan devşirdiği Türk kökenli casus Ruzi Nazar’ın anılarını okursanız, Almanların, Sovyet Ordusundan esir edilmiş Türklerden oluşturdukları Lejyonları nasıl acımasızca cepheye sürdüklerini görürsünüz. 

Türkiye Türklüğü haricindeki diğer Türk unsurlar, ya Alman ya da Sovyet Rusya çıkarları için kanlarını döktüler, canlarını verdiler. 

Kırım’da Yahudi yerleşme tarihi ve Yahudi nüfusu…

Türk asıllı Kırım Yahudilerine ‘Kırımçak’ denilir. Kırımçakların İlkçağda Kırım’a ilk göç eden Yahudilerden oldukları söylenir. Daha sonra Yahudi olamayan halklarla Hazarlarla karışmışlardır. (**)

Kırım’da kullanılan ‘Yahudi’ kelimesi, Polonya ve Litvanyadan gelen Yahudileri niteler. Oysa Kırımçaklar Kırım’ın yerli halkıdır.

Nitekim Hazar kökenli Yahudiler Ukrayna Yahudilerinin yüzde 60’sını, tüm Aşkenazların da yüzde 25’ini oluşturmuş. Eski sayımlarda Kırımçaklar, Yahudi ve Tatar toplulukları içinde sayılmıştır. 

Kırımçaklar, Yahüdilerden ayrı dururlar; Yahudiler'i "aşkenazi" diye isimlendirirler. Kırımçaklar, boylara ayrılmazlar. Kırımçak dili Kırım Tatar Türkçesidir. (***)

Yahudiler günümüz Rusyası sınırları içerisine yer alan Kırım Yarımadası ve dolaylarına ilk olarak M.Ö. 6. yüzyılda Babil esareti sonrası Kafkasya üzerinden göçle geldiler.

Başka bir rivayete göre Kırım’ın ilk Yahudi toplulukları Kiev’den göçmüşlerdir. Romalıların Kudüs’ü işgalinden sonra (M.Ö. 63) sürgün edilince, Kırım’ın muhtelif şehirlerine yerleşerek ilk Yahudi kolonilerini kurdular. 

Daha sonraki yüzyıllarda özellikle Orta Çağda, Kırım coğrafyasında meskun Doğu kökenli Yahudilere, Kafkasya’dan, Polonya’dan ve diğer Batı Avrupa ülkelerinden Yahudi toplulukları katıldı. 

Kırım Yahudileri İspanya Yahudilerinin, adeti üzerinedir. Bu nedenle Türkiye'deki Sefarat cemaati ile benzeşirler. 

II. Dünya Savaşı başladığında 1941’de Kırım’da Yahudi nüfus 50.000 ulaşmıştı. Kırım’ın Ukrayna sınırları içerisinde olduğu dönemde 2001 Ukrayna nüfus sayımı sonuçlarına göre Kırım’da toplam Yahudi sayısı, 5.500 civarında tespit edilmişti. 

Yahudi nüfus neden azaldı? 

Nisan 1915’te Rusya sınır bölgelerinden Yahudilerin ‘hepsini’ tahliye etme kararııyla  500 bin ile 1 milyon Yahudi Rusya’dan sürüldü.

Bu pogromlar ve tehcir, yerel Hıristiyanlar tarafından talan için fırsat olarak kullanıldı. Yahudilerin sürgüne uğramayan kesimi de mülksüzleştirildi. (****)

Rusya Yahudilerinin şansı, Bolşevik Devrimiyle dönecekti. 

Kırım Yahudi Devletinin öncüsü koloniler… 

Kırım Yahudi Kolonileri özellikle Canköy (Djankoy, Kırım'ın Kezlev (Gözleve-Yevpatoriya) kasabasında ve Perekop (Kırım Tatarcası: Or Qapı, Ukrayna dili: Перекоп, Rusça: Перекоп) Or-Kapı'da oluşturuldu. 

1920-1930 yılları arasında ABD’li Yahudileri Koruma Siyonist Kurumu (Agro-Joint), Stalin’le anlaşarak Kırım’a Yahudilerin yerleştirilmesini sağladı ve bölgenin el değiştirmesinde büyük rol oynadı.

İlk görüşmeler Lenin'in bilgisi dahilinde başladı…

Bu kurum, Komünist hükümetine yaptığı 30 milyon dolar yardım ve düşük faizli kredilerle on binlerce Yahudi’nin Sovyetlerin birçok bölgesinden Kırım’a yerleşmesini finanse ve organize etti. 

O dönemde Politbüro ve Siyonist Agro-Joint’in hedefinde Kırım Yahudi Özerk Bölgesi’nin kurulması vardı, ancak 1939’da başlayan 2. Dünya Savaşı, bu planı bozdu.

Öte yandan Tatarların topraklarındaki Yahudilerin sayısı çoğaldıkça (1941’de 50.000 ulaşmıştı) buradaki gerilimin boyutu da arttı.

Hatta, Komünist Tatarların Başkanı Kırım Merkezi İcra Komiteti Reisi Veli İbrahimof, sadakatinden şüphe olmadığı halde, sırf bu sorun potansiyeli yüzünden Burjuva Milliyetçisi suçlamasıyla Moskova’ya çağrıldı, burada hapsedildi ve kurşuna dizilerek infaz edildi. (*****)

Kırım'a Yahudi iskanı ve koloniler için verdiği izin karşılığında Pasifik İlişkileri Enstitüsü PİE ve onun Japonya daki Ofisi, Stalin için Tokyo'da büyük bir casusluk teşkilatını yöneten ünlü Rus casus Richard Sorge'ye büyük miktarda para ödemesinde bulunuyordu. (******)

Kırım, Rus kalesi haline gelmeden önce, Yahudilerin vatanı olabilirdi!..

"Sivastopol'a giderken, Simferopol'den çok uzakta değil” sözleri, 'Hey Dzhankoy' şarkısının başlangıcıdır. Adını Kırım şehri Dzhankoy(Canköy) yakınlarında bulunan kolektif çiftlikten alan bu şarkıda, 1920 ve 1930 arasında Sovyet kollektifleştirilmesinin zaferleri gerçekleştiği anlatılır. 

Şarkıda, Yahudi tüccarların sihirli bir şekilde köylülere dönüştüğü, “Bir Yahudinin sadece ticaret yapabileceğini kim söyledi?” dizesiyle ifade edilir. 

Bu Yahudi halk şarkısının hikayesi, günümüzde Rusya, Ukrayna, Türkiye ve İsrail arasında bir türlü paylaşılamayan Kırım sorununu anlatır.

1920'lerin başında, Kırım Yarımadası, kozmopolit nüfusu nedeniyle Sovyet hükümetinin dikkatini  çekti.

Kırım nüfusunun büyük kısmını oluşturan Kırım Tatarları, Ukraynalılar ve Almanların komünizm karşıtlığı Moskova'daki Sovyet liderliğini endişelendirdi. 

Nüfus denge politikasına yönelindi. Bu nasıl olacaktı? Kırım'a göç ettirilen Yahudi yerleşimcilerden sadece sadakat karşılığında onlara toprak verdi. 

Amerikalı bir tarımbilimci Joseph A. Rosen, Ortak Ortak Dağıtım Komitesi aracılığıyla Kırım'a pogrom mağduru olan Yahudileri yerleştirmek için mali yardım sağlamayı önerdiğinde, Kremlin bu teklifi  ikiletmedi.

1923'te Politbüro, Kırım'da Yahudi özerk bölgesi oluşturma önerisini kabul etti, ancak birkaç ay sonra kararını geri aldı. 

Bununla birlikte, 1924'ten 1938'e kadar, Ortak Dağıtım Komitesi, Amerikan-Yahudi Ortak Tarım Kurumu şubesi ve Julius Rosenwald gibi Amerikan Yahudi hayırseverlerin mali desteği ile Sovyet Kırımındaki Yahudi tarımsal yerleşimlerini destekledi.

Birkaç yıl boyunca, çok sayıda Yahudi kolektif çiftliği ve hatta tüm Yahudi bölgeleri orada ortaya çıktı. 

Kırım'da, Yahudi cumhuriyeti kurma hayali Nazi Almanyası Haziran 1941'de Sovyetler Birliği'ne saldırana kadar yaşadı. 

Yahudi göçmenlerin çoğu çekirge hızıyla Sovyet topraklarında ilerleyen Nazilerin soykırımına uğramamak için Kırım'dan doğuya kaçtı.

Bütün kollektif çiftlikleri terk ederek, Yahudi avına çıkan Alman birliklerinin önünden son sürat kafileler halinde Kazakistan ve Özbekistan'a doğru yollara düştüler. 

Yahudiler, yeni gittikleri yerlerde kollektif çiftliklerini yeniden yarattılar ve birçoğu Nazilerle savaşmak için Kızıl Ordu'ya katıldı. 

Savaş sırasında Stalin, Yahudi Komitesi'nin iki temsilcisini Yidist aktör Solomon Mikhoels ve şair Itzik Fefer'i ABD'ye ve Hitler karşıtı koalisyonun diğer ülkelerine gönderdi. 

Onların görevi Batı Yahudileri arasındaki Sovyet askeri çabalarına destek sağlamaktı.

Mikhoels ve Fefer New York'ta, Kırım Yarımadası Naziler'den kurtarıldığında Kırım'daki Yahudi kolonilerine yardım etmeye devam edeceklerini söyleyen ABD Yahudileri temsilcileriyle bir araya geldi.

1944'te Kızıl Ordu, Kırım'daki Nazileri yendi. Stalin, düşmanla işbirliği yaptığı iddia edilen yaklaşık 180.000 Kırım Tatarının sınır dışı edilmesini emretti. Böylelikle Kırımı terk eden Yahudiler için ortam müsaitleştirildi. 

Kısa bir süre sonra, on binlerce Yahudi, doğudan Kırım'a döndü ve kolonilere yerleşti…

Bu kaosun ortasında Mikhoels ve Fefer, Sovyet Dışişleri Bakanı Vyacheslav Molotov ile Kırım'daki Yahudiler için bir vatan oluşturma projesini tartışmak üzere  buluştular. 

Eşi Polina Zhemchuzhina, güney Ukrayna'dan Yahudi bir aileden gelmesine ve karısının Filistin'e göç eden bir kız kardeşi olmasına rağmen Molotov bu projeye mesafeli durdu. 

Stalin, Molotov'u, Mayıs 1939'da Nazi Almanyası ile yapılacak görüşmeler için heyet başkanı atadığı ancak Yahudi kökenli olmasından rahatsız duyduğu Maxim Litvinov'un  yerine görevlendirdi. 

Üç ay sonra Molotov, Almanya'nın II. Dünya Savaşı'nın başlangıcına işaret eden Polonya'ya saldırmasına izin veren saldırganlık paktı imzaladı. 

Stalin, Amerikalı Yahudilerin ortaya attığı Yahudi Kırım Devleti projesini Sovyet Yahudilerine büyük bir saldırı başlatmak için bir bahane olarak kullandı.

Kasım 1947'de BM'de İsrail devletinin kurulması kararına oy verdi. BM kararı Stalin’in Yahudilerin ulusal bağımsızlık aradığı yönündeki şüphelerini pekiştirdi.

12 Ocak 1948 akşamı, müzakereci Yidist aktör Solomon Mikhoels, Stalin'in emriyle idam edildi ve bu, Yahudilere karşı Stalinist kampanyanın başlangıcı oldu. 

Sonraki 13 ay içinde Fefer, Pearl ve Yahudi Anti-Faşist Komite'nin diğer birçok üyesi tutuklandı. Kazakistan'a sürgüne gönderildiler. 

On beş kişi, Birleşik Devletlerle Kırım'da Yahudi bir cumhuriyet kurmak için gizli komplo suçlamasıyla kapalı bir mahkemeye çıktı.  Sonrası mı ya Gulag takımadaları ya kurşun? (*******)

Kırım, 1920'lerde Yahudi yerleşimlerinin talep edildiği bir yer oldu. Bölgenin kanlı bir pogrom geçmişi yoktu, bu nedenle sakin ve istikrarlı görünüyordu. Ayrıca  Kırım; yasal ve yasadışı Yahudi göçmenlerin seyahat ettiği Filistin'e giden en kısa yol üzerindeydi. 

1917 Bolşevik Devrimi, Rusya'daki Siyonist faaliyetler için yeni olanaklar yarattı. 1919 ilkbaharında He-Halutz'un merkezi Simferopol'e taşındı ve 1922'nin sonunda ilk Tel Hai eğitim çiftliği kuruldu. He-utalutz, 1881 pogromları sonrasında Rus Yahudileri için çözüm amaçlı kurulmuştu.

He-utalutz için, Sovyet rejiminin sağlamlaştırılması, Yahudi hareketinin tamamen bastırılması demekti. İşi şansa bırakmadılar. Yevsektsiya (Komünist Parti'deki Yahudi "bölümü") bu süreçte rol oynadı. 

He-utalutz merkezi, o zaman Moskova'da, faaliyetlerinin resmi onayı için yetkililere başvurduğunda, 18 Mart 1918'de He-utalutz'in faaliyetleri uygun olduğu sürece resmi onaya gerek duyulmayacağı cevabını aldı. (********)

Başka bir kaynakta Kırım Yahudi Kolonileri…

He-Halutz'un faaliyetleri, Yahudileri Rusya'daki tarım işçiliğine çekmek için zaten kurulmuş olan kolhoz sistemine uyuyordu. 

İç Savaştan sonra, Yahudilere iş, barınma ve yiyecek sağlayan bir işti ve kolektivizasyon perspektifinde daha da uygun görünüyordu.  

Sonuç olarak, Tel Hai'nin kurucusu Shimon Gelbits, He Halutz'un Kırım şubesinin liderleri Eliezer Saffron ve Rivka Weinstein eşliğinde Dzhankoy (Canköy)  departmanına geldi ve Yahudi yerleşimcilerin  tarım yapabilecekleri toprak istedi. 

Tahsis edilen arazi, Dzhankoy'dan 17 kilometre uzakta terk edilmiş bir çiftlikte verildi. 

1922 sonbaharında Tel Hai üyeleri, çiftlikte  zor şartlarda çalıştılar. Konut inşa ettiler. Daha sonra, Tel Hai'den ayrılan bir grup insan, Maayan yerleşimini organize etti.  Burası Tel Hai'nin bir yan kuruluşuydu. 

Zamanla Kiblerovka köyündeki mahallede 1200 dönüm arazi aldılar. Maayan, buğdayın üretildiği, düzenli bahçelerin olduğu, sığır yetiştiriciliği ile çeşitlendirilmiş bir çiftliğe dönüşmüştü.  Yahudi aktris Mnukha Brook tarafından yönetildi. 

Yalta'da tarım komünü Kerem Yosef veya Kerem Tel-Hai kuruldu. Başlangıçta, içinde 33 kişi yaşıyordu. Burada tütün ve üzüm, sofra ve şarap çeşitleri yetiştirildi.

Arıcılık gelişti, yılda iki veya üç sebze getiren bir sulu tarımın yapıldığı verimli arazisi  vardı. Tarım şirketi He-Halutza, üyelerinin içinde ideolojik  ayrışma yaşandı. 1923'te, organizasyonda bir bölünme meydana geldi. Sol sektör - sınıf mücadelesi ve kolektivizm fikirlerini paylaşanlar - yasal statü aldı ve SSCB'nin NKVD'sine kaydedildi.

Sağ sektör üyeleri özel ekonominin yıkılmasına karşı olan "He-Halutz Ulusal Çalışma Örgütü"  adını aldılar. Yasadışı ilan edildiler. Tel Hai sakinleri de bölünme yaşadı. 

Sağ görüşlerin savunucuları Mishmar komünü kurdu. Taganash istasyonunun yakınında, Kuchuk-Alkaly'nin terk edilmiş arazisinde toprak aldılar. 

Burası bin  dönümlük ekilebilir ama bakımsız, çiftlik binaları yıkık, yabani çalıların neredeyse her yeri kaplamış araziydi. 

Bir ay boyunca çalıştılar toprağa mısır, darı, patates ve kestane ile etkiler, bahçeyi kazdılar ve meyve ağaçlarını bitki parazitlerinden kurtardılar. Mishmar daha sonra Kırım'daki tüm tarım makineleri "Agro-Joint" in konuşlandırıldığı ve daha sonra yasadışı "He-Halutz" toplantıları yapıldığı yer oldu. 

Yahudi Komünleri basının dikkatini çekti, bu durum Batı medyası için Sovyet Rusya'daki Yahudilerin başarısının bir ifadesiydi.  

Batılı gazeteciler bir ayağı Kırım'da, diğeri Filistin'de duran tarımsal deneyim kazanan, İbranice,  Yahudi Tarihi ve tarım işlerini öğrenen insanlara hayran kaldılar. 

1920'lerin başından itibaren Yahudilerin Kırım'a aktif bir kaotik hareketi vardı. Sovyet iktidarı Yahudi gençlik saflarında komünist ilkeleri destekledi.

Siyonizm'e bir alternatif yaratmak isteyen SSCB Merkez Yürütme Komitesi Milliyetler Konseyi, öncelikle aynı “Ortak” olmak üzere uluslararası Yahudi örgütleriyle işbirliğinden sorumlu Yahudi işçilerin arazi düzenlemesi komitesi KOMZET'i organize etti. 

Tribune dergisi Eylül 1929'da KOMZET'in "Yahudi işçi kitleleri arasında ulusal bir politika izleyen Sovyet hükümetinin militan organlarından biri" olduğunu yazdı. 

Sovyet rejimi bir yeniden yerleşim politikası oluşturdu ve önce güney Ukrayna ve Kırım'da, daha sonra Birobidzhan'da ve daha sonra Belarus, Özbekistan, Gürcistan ve Kuzey Kafkasya'da yerleşimlerini düzenledi. 

Bununla birlikte, Yahudi Komünerler arasındaki ikinci ideolojik şema dalgası Siyonistleri neredeyse boğdu. NEP sayesinde gerçekleşen Sovyetler Birliği ekonomisinin canlanmasının arka planına karşı, komün üyelerinin önemli bir bölümünün ruh hali değişti. 

1926-1927 yıllarında Yahudi komünlerin liderlerinden 40 kişi tutuklandı.  Şubat 1928'de SSCB'de He-Halutz yasaklandı.

Tutuklanan Halut halkı hapishaneler ve sürgünlerden geçti; bunların en faal olanı Filistin'e gönderildi. Bolşevikler bu önlemin ciddi bir ceza olduğunu düşündüler. 

Odessa-Jaffa yolu boyunca komünlerin eski üyelerinin ilk "tahliyeleri" ticari gemilerde Vaat Edilen Topraklara gönderildi, Agro-Joint ayrılmakta olanlara para tahsis etti. 

Tel Hai komünyasından büyük bir Halutzim grubu 1931'de Moshav Gan Yavne'yi kurdu.  Eski Mishmar sakinleri 1933'te Hayfa yakınlarındaki Kibbutz Mishmarot'ta  yaşıyordu. (*********)

Kırım Sovyeti’nde Yahudi devleti kurma çalışmaları…

1920'de, Kırım'ın General Wrangel birliklerinden kurtarılmasından sonra, Sovyet yetkilileri şu soruyla karşı karşıya kaldı; burayı ne yapmalı? 

Devrimden önce, Kırım yarımadası, Rus kraliyet ailesi, toprak sahipleri ve soyluların yazlık sarayların bulunduğu bir dinlenme yeriydi.

Alman göçmenler ve Yahudiler, sayısız fayda sağladılar, en verimli topraklarda tarımla uğraştılar.

Versay Barış Antlaşması'ndan sonra Almanya yıkıldı. Ama sonra ABD'deki Yahudi lobisi Kırım'la ilgilenmeye başladı. Simferopol'da, zor durumdan yararlanarak, yardımsever Yahudi örgütü “Ortak”  etkinleşti. 

Tam adı "Amerikan Yahudi Ortak Dağıtım Komitesi" dir. Agro-Joint aktif olarak faaliyet göstermeye başladı ve Kırım Yahudi kolonistlerine aktif olarak yardım etti. Yeni göçmenlerin gelişini ve Kırım yerel eğitim kurumlarında ulusal personelin eğitimini finanse etti.

Zaten 1923'te, SSCB ve ABD'de bağımsız olarak Belarus, Ukrayna ve Rusya'dan Yahudileri Karadeniz bölgesine inmek ve orada ulusal özerklik yaratmak fikrini tartışmaya başladılar.

Abram Bragin bu fikir için aktif olarak lobicilik yaptı. Zaten ölümcül hasta olan Lenin, Joint'in sponsor olduğu 1923 All-Union Tarım Fuarı'nda Yahudi Pavyonu'nu bile ziyaret etti. 

Kasım 1923'te Bragin, Ekim Devrimi'nin 10. yıldönümünde, Kuzey Kırım topraklarında, Ukrayna'nın güney bozkır kısmı ve Karadeniz kıyılarında Abhazya sınırlarına kadar toplam 10 milyon dessiatin alanı ile özerk bir Yahudi bölgesi oluşturulması teklif edilen bir taslak belge hazırladı.Bir dessiatin/desyatina/десятина) çarlık Rusya'sında kullanılan arkaik bir arazi ölçümüdür. Bir dessiatin, 10.926.512 metrekareye eşittir.

500 bin kadar Yahudi'nin orada ikamet etmesi gerekiyordu.  Bu proje Buharin, Troçki, Kamenev, Zinoviev, Rykov tarafından desteklendi. 1920'lerin sonunda, Moskova'nın pozisyonunu gören Amerikan Yahudi Ortak Dağıtım Komitesi (American Jewish Joint Distribution Committee) Ortak, Kırım topraklarının güvence altına aldığı çok iyi bir kredi konusunda Kremlin ile görüşmelere başladı.

Ortak, yılda yüzde 5 oranında 10 yıl boyunca yılda 900 bin dolar tahsis etti.  Ayrıca yılda 500 bin dolara kadar ek ödeme yapılması planlandı.  Sovyet devletinin borcunu 1945'ten 1954'e kadar geri ödemesi gerekiyordu.

Milyon hektar Kırım arazisi hisselere ayrıldı. Amerika'nın en büyük iki yüz mali ve siyasi ismi Rockefeller, Marshall, Warburg, Roosevelt (ve eşi Eleanor), Hoover ve diğerleri bu hisseleri satın aldı. 

Kaderin cilvesine bakın. Kapitalist Amerikalı Yahudiler Komünist Sovyet Rusya’da istediği gibi at koşturabiliyordu. Amerikan Yahudi lobisi Kırım'daki en büyük latifundist  yani toprak sahibiydi. (**********)

Kırım Yahudi Devleti kurulamadı ama Rusya’da özerk Yahudi yönetimi var!

Yahudi Özerk Oblastı (Rusça: Евре́йская автоно́мная о́бласть, Yevreyskaya avtonomnaya oblast; Yidiş: ייִדישער אױטאָנאָמע געגנט, Yidişer Oytonome Gegnt), Rusya'ya bağlı özerk oblast. Mayıs 1928'de kuruldu. 

1934'te özerk devlete dönüştürülen oblast, Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra, tekrar oblast statüsüne getirildi.

Moskova'nın 8.000 km.doğusunda, Çin ve Yakutistan arasındadır. Yahudi Özerk Oblastı, 1928'de Stalin'in her etnik gruba bir özerk oblast verme projesi kapsamında kuruldu. 

Projenin amacı, etnik grupların kendi kültürel kimliklerini geliştirmelerini sağlamaktı. Sovyetler, Yahudi proleter kültürünün oluşmasını sağlamaya çalışıyordu.

Ayrıca, rejim için tehlike olarak görülen Yahudiler Sibirya'nın bu uzak köşesine sürülerek önlem alınıyordu. Yahudilerin millî kültürlerini ifade etmek için din yerine yeni bir kültür ve sanat kurmaları hedefleniyordu.

Stalinizme göre bir etnik grubun millet statüsüne kavuşması için toprakları olması gerekiyordu. Yahudiler, kendi etnik gruplarına bir toprak verilmesini talep ettiler. Siyasi olarak, bu Siyonizm'e de bir alternatif oluşturuyordu.

İsrail'in kurulmasından yaklaşık 20 yıl önce Stalin'in, Rusya'nın Uzakdoğu'sunda kurduğu Yahudi özerk bölgesinde asıl hedef, Yahudileri Sovyetler Birliğine zarar veremeyecekleri bir bölgeye sürgün etmekti. 

Bir başka amaç da, Yahudileri, Rusya ile Çin arasında tampon gibi kullanmaktı. 

Yahudiler'in iki ülkesi var; biri İsrail, biri de Rusya Federasyonu'na bağlı, Rusya-Çin sınırında (eski SSCB-Çin sınırı) bulunan Yahudi Özerk Bölgesi (Birobidcan). Bölge, 36,000 km2; yani, yüzölçümü 20,770/ 22,072 km2 olan İsrail'den büyük. 

Ancak, nüfusu, İsrail'in 7 milyonluk nüfusundan kat kat küçük: 190,000. Bu nüfusun çoğunluğunu Ruslar oluştururken, bölgedeki Yahudi nüfusu, kimilerine göre 2.000; kimilerine göre 30.000. Rusya'nın genelinde ise Yahudi nüfusu, 1 milyon.

20. yüzyıl, Siyonculuk'un, diğer bir deyişle, bugün 'İsrail' olarak adlandırılan bölgenin Yahudiler'e verilmesini, Yahudiler'in bölgede devlet kurmasını savunan görüşün yükseliş yılı olmuştu. 

1948'de resmen kurulacak İsrail'e yoğun Yahudi göçü yaşanmaktaydı. Stalin, bu Siyoncu siyasaların Sovyet Yahudileri'ni etkilemesini önlemek için, İsrail'e karşı ikinci bir Yahudi ülkesi, sosyalist bir İsrail kurmayı tasarlamıştı.

İlerleyen yıllarda, Birobidcan'a, Sovyet Yahudileri yanında, İsrail devletinden hayal kırıklığına uğramış Orta ve Doğu Avrupa sosyalist Yahudiler'i de göç etti. Dünya Yahudileri'nin, nüfustan da anlaşılacağı gibi, Birobidcan'a büyük bir talebi olmamıştır. 

Öte yandan, Stalinci siyasanın şöyle bir olumlu yanı olmuştur: Dinin etkisini kırmak ve laik Yahudilik'i özendirmek üzere, Birobidcan'da din dili İbranice yerine, Orta ve Doğu Avrupa dilleriyle İbranice'nin karışmasından oluşan Yidçe kullanılmıştır. (***********)

Dünya finans  devleri Yahudi zenginler, John Davison Rockefeller Jr.  ve Lionel Walter Rothschild Stalinle görüştü. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin himayesinde bir Yahudi Yerleşim biriminden daha  fazlasını özerk Yahudi Devletini istediler. 

Vilikova Limitrofa’ya sahip çıkmak: Kırım, Karadeniz’in kuzeyinde çok önemli jeo-stratejik konuma sahip bir yarımada. Bölge, Rusların Vilikova Limitrofa (Büyük Limitrofa) olarak isimlendirdikleri ve Rusya, Batı ve Ortadoğu’nun temas noktalarından birisi olarak kabul ediliyor. 

Ukrayna içerisinde yer alan Kiev ve Kırım ile Sivastopol ve Akmescid en sıcak etno-politik çatışma noktaları arasında yer alıyor. Özellikle Kırım, her dönemde bir çatışma noktası olmuş ve halen bu özelliğini koruyan bir bölge. 

Hatta bu bölge o kadar hassas ki, Rus Yahudiler bile hem Lenin hem de Stalin’den Kırım’ı İsrail devletini kurmak için istedi. İki Rus lider de önce Yahudilere Kırım sözü verdi, sonrasında ikisi de vaadinde durmadı. 

Stalin Yahudilere Sibirya’da bir Kırım haritası çizip, orada Yahudi Özerk Bölgesi kurdu. Fakat zamanla bütün Yahudiler o bölgeyi terk etti.  Bugün ise  orada validen başka Yahudi kalmadı. (************)

Türkiye’nin Kırım davası, Siyonist Yahudilerin “Kırım - İsrail Devleti” projesine hizmet eder mi? 

Türkiye az sayıda Tatar Türkü için Rusya Federasyonu ile papaz olunmayacağını hiç bilmez mi?

Kırım, Ukrayna sınırları içerisinde olursa Kırım Tatarları, istiklale kavuşacak mı? Türkiye'nin  etkisinde, yörüngesinde olmadıktan sonra   ha Ukrayna'da olmuş ha Rusya’da kalmış fark eder mi? 

Kızgın ayı söz dinler mi hiç?..

Türk diplomasisi reelpolitik düşünür. Ancak Rusya’ya karşı  Ankara'nın Kiev ve Tel Aviv ile ortak strateji belirlemesi ne yazık ki  Tatar milliyetçilerinin gözünden kaçıyor. 

Amerikan Yahudileri Sovyetler Birliği döneminde ta Stalin zamanında Yahudi Kırım için verdikleri parayı, her seferinde fırsat buldukça Moskova'dan talep ediyor. Demek istediğim hadi Ey Güzel Kırım'ı Rusya’dan kopardınız, Amerikalı Yahudiler Kırım'ı size yedirir mi sanıyorsunuz? 

Kimin aklına gelir Kırım Tatar Türklerinin Kırım'ın Rusya'ya ilhakına  karşı çıkışlarının siyonistlerin ekmeğine yağ süreceği? Bir taraftan Siyonizme küfreden antisemitik milliyetçi söylemler, diğer taraftan siyonizm değirmenine su taşımak? 

Aklınız alıyor mu?

Kırım Tatarları, bin düşünsün bir konuşsun. 

Türk liderler de bu Yahudileri düşündükleri kadar ne zaman Türk Milleti’ni düşünmeye başlayacaklar merak ediyorum. 

Aluştadan esken yeller yüzüme vurdu

Balalıktan ösken evge köz yaşım düştü

Men bu yerde yaşalmadım yaşlığıma toyalmadım

Vatanıma hasret kaldım ey güzel Kırım

Bahçelerin meyvaları bal ile şerbet

Sularını içe içe toyalmadım men

Men bu yerde yaşalmadım yaşlığıma toyalmadım

Vatanıma hasret kaldım ey güzel Kırım

Bala çağa vatanım dep köz yaşın döker

Kartlarımız emenç yayıp dualar eder

Men bu yerde yaşalmadım yaşlığıma toyalmadım

Vatanıma hasret kaldım ey güzel Kırım

.

Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com

Twitter'da bizi takip edin: @oc32oc39 , @dikgazete

(*) https://tr.sputniknews.com/rusya/201812211036741548-peskov-turkiye-israik-kirim-rusya-kabul/

(**) Yrd. Doç. Dr. Erdoğan Altınkaynak, Karay - Kırımçak İlişkileri Ve Musevi Dinli İki Türk Halkının Ayrışma Sebepleri, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/155470

(***) Prof.Or.Kenesbay Musauu, Kırımlı Musevi Türkler Kırımçaklar, Çeviren: Aşur Özdemir, https://www.turkiyatjournal.com/Makaleler/1566282305_15.pdf

(****) https://www.agos.com.tr/tr/yazi/16970/turkiye-sirbistan-ve-israili-kuran-ve-temizleyen-siddet

(*****) https://insamer.com/tr/kirim-turklerinin-tarihinde-yeni-safha_288.html

(******) https://www.salom.com.tr/arsiv/haber-95894-karaylar_ve__hazar_turku__yahudileri.html

(*******) Jeffrey Veidlinger, Прежде чем Крым стал русской твердыней, он мог стать родиной евреев,  https://inosmi.ru/amp/russia/20140305/218229016.html

(********) https://www.jewishvirtuallibrary.org/he-x1e24-alutz-2

(*********) Alena Gorodetskaya, Истории /Обзоры, Крым для евреев, https://jewish.ru/ru/stories/reviews/179472/

(**********) https://topwar.ru/28194-kak-krym-chut-izrailem-ne-stal.html

(***********) https://www.sabah.com.tr/newyorktimes/2012/10/22/stalinin-yarattigi-yahudi-ulkesi

https://izinsizgosteri.net/asalsayi173/ulas.basar.gezgin_173.html

(************) https://www.setav.org/kirima-rus-mudahalesinin-gerekceleri/

21 Aralık 2018’de Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, "İsrail ve Türkiye’nin Kırım’ın Rusya’ya meşru bir şekilde bağlandığını kabul etmesini umduklarını" söylemişti. (*)

Peskov'un, Kırım meselesinde İsrail’i telaffuz etmesine şaşırmadım desem yalan olur. 

Türkiye’nin Kırım'a ilgisinin anlaşılmaz bir yanı yok.

Kırım Hanlığı, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı yarı özerk bir devletti. Kırım Tatarları, Osmanlı Türkleri ile aynı etniseteden, aynı dinden ve aynı mezhepten.

İyi de İsrail'e ne oluyor? 

Hadi Türkiye’nin coğrafi, tarihi, kültürel bağları var.

İsrail’in nesi var da Peskov, İsrail’in Türkiye ile birlikte, Kırım’ın Rusya’ya meşru bir şekilde bağlandığını kabul etmesi gerektiğini söylüyor? 

Nazi Almanyası’nın Kırım Türkleri’ne sürgün kazığı...

Türk Devletinin, Kıbrıs davasına bakışı kamuoyunda nasıl yanlış biliniyorsa Kırım Türklüğü'nün var olma mücadelesine yüklenen anlam da ne yazık ki yansıtılandan daha farklı.

‘Kırım Tatar Sürgünü’ne, Türkiye Cumhuriyeti itiraz ettiğinde, Sovyet yöneticileri, 1. Dünya Savaşında İttihat ve Terakki Hükümetlerinin, Ermeni tehcirini gerekçe gösteriyordu. 

Kırım Tatar Sürgünü trajedisinin tarihsel arka planında Alman İstihbaratçı Reinhard Gehlen’in Türk lejyonları projesi var. 

Gehlen, Kırım Türkleri’ni Nazi ordusunda savaşmaya nasıl ikna etmişti?

Gözü dönmüş katil Nazilerin, Türkler'e uzattıkları havuç, Kırım Türklerine, yarı federal Kırım Türk Cumhuriyeti vaadinden başka bir şey değildi. Ne yazık ki aynalı sazan gibi bu oltaya takıldılar. 

CIA’nın Nazi Ordusundan, Almanların Sovyet Ordusundan devşirdiği Türk kökenli casus Ruzi Nazar’ın anılarını okursanız, Almanların, Sovyet Ordusundan esir edilmiş Türklerden oluşturdukları Lejyonları nasıl acımasızca cepheye sürdüklerini görürsünüz. 

Türkiye Türklüğü haricindeki diğer Türk unsurlar, ya Alman ya da Sovyet Rusya çıkarları için kanlarını döktüler, canlarını verdiler. 

Kırım’da Yahudi yerleşme tarihi ve Yahudi nüfusu…

Türk asıllı Kırım Yahudilerine ‘Kırımçak’ denilir. Kırımçakların İlkçağda Kırım’a ilk göç eden Yahudilerden oldukları söylenir. Daha sonra Yahudi olamayan halklarla Hazarlarla karışmışlardır. (**)

Kırım’da kullanılan ‘Yahudi’ kelimesi, Polonya ve Litvanyadan gelen Yahudileri niteler. Oysa Kırımçaklar Kırım’ın yerli halkıdır.

Nitekim Hazar kökenli Yahudiler Ukrayna Yahudilerinin yüzde 60’sını, tüm Aşkenazların da yüzde 25’ini oluşturmuş. Eski sayımlarda Kırımçaklar, Yahudi ve Tatar toplulukları içinde sayılmıştır. 

Kırımçaklar, Yahüdilerden ayrı dururlar; Yahudiler'i "aşkenazi" diye isimlendirirler. Kırımçaklar, boylara ayrılmazlar. Kırımçak dili Kırım Tatar Türkçesidir. (***)

Yahudiler günümüz Rusyası sınırları içerisine yer alan Kırım Yarımadası ve dolaylarına ilk olarak M.Ö. 6. yüzyılda Babil esareti sonrası Kafkasya üzerinden göçle geldiler.

Başka bir rivayete göre Kırım’ın ilk Yahudi toplulukları Kiev’den göçmüşlerdir. Romalıların Kudüs’ü işgalinden sonra (M.Ö. 63) sürgün edilince, Kırım’ın muhtelif şehirlerine yerleşerek ilk Yahudi kolonilerini kurdular. 

Daha sonraki yüzyıllarda özellikle Orta Çağda, Kırım coğrafyasında meskun Doğu kökenli Yahudilere, Kafkasya’dan, Polonya’dan ve diğer Batı Avrupa ülkelerinden Yahudi toplulukları katıldı. 

Kırım Yahudileri İspanya Yahudilerinin, adeti üzerinedir. Bu nedenle Türkiye'deki Sefarat cemaati ile benzeşirler. 

II. Dünya Savaşı başladığında 1941’de Kırım’da Yahudi nüfus 50.000 ulaşmıştı. Kırım’ın Ukrayna sınırları içerisinde olduğu dönemde 2001 Ukrayna nüfus sayımı sonuçlarına göre Kırım’da toplam Yahudi sayısı, 5.500 civarında tespit edilmişti. 

Yahudi nüfus neden azaldı? 

Nisan 1915’te Rusya sınır bölgelerinden Yahudilerin ‘hepsini’ tahliye etme kararııyla  500 bin ile 1 milyon Yahudi Rusya’dan sürüldü.

Bu pogromlar ve tehcir, yerel Hıristiyanlar tarafından talan için fırsat olarak kullanıldı. Yahudilerin sürgüne uğramayan kesimi de mülksüzleştirildi. (****)

Rusya Yahudilerinin şansı, Bolşevik Devrimiyle dönecekti. 

Kırım Yahudi Devletinin öncüsü koloniler… 

Kırım Yahudi Kolonileri özellikle Canköy (Djankoy, Kırım'ın Kezlev (Gözleve-Yevpatoriya) kasabasında ve Perekop (Kırım Tatarcası: Or Qapı, Ukrayna dili: Перекоп, Rusça: Перекоп) Or-Kapı'da oluşturuldu. 

1920-1930 yılları arasında ABD’li Yahudileri Koruma Siyonist Kurumu (Agro-Joint), Stalin’le anlaşarak Kırım’a Yahudilerin yerleştirilmesini sağladı ve bölgenin el değiştirmesinde büyük rol oynadı.

İlk görüşmeler Lenin'in bilgisi dahilinde başladı…

Bu kurum, Komünist hükümetine yaptığı 30 milyon dolar yardım ve düşük faizli kredilerle on binlerce Yahudi’nin Sovyetlerin birçok bölgesinden Kırım’a yerleşmesini finanse ve organize etti. 

O dönemde Politbüro ve Siyonist Agro-Joint’in hedefinde Kırım Yahudi Özerk Bölgesi’nin kurulması vardı, ancak 1939’da başlayan 2. Dünya Savaşı, bu planı bozdu.

Öte yandan Tatarların topraklarındaki Yahudilerin sayısı çoğaldıkça (1941’de 50.000 ulaşmıştı) buradaki gerilimin boyutu da arttı.

Hatta, Komünist Tatarların Başkanı Kırım Merkezi İcra Komiteti Reisi Veli İbrahimof, sadakatinden şüphe olmadığı halde, sırf bu sorun potansiyeli yüzünden Burjuva Milliyetçisi suçlamasıyla Moskova’ya çağrıldı, burada hapsedildi ve kurşuna dizilerek infaz edildi. (*****)

Kırım'a Yahudi iskanı ve koloniler için verdiği izin karşılığında Pasifik İlişkileri Enstitüsü PİE ve onun Japonya daki Ofisi, Stalin için Tokyo'da büyük bir casusluk teşkilatını yöneten ünlü Rus casus Richard Sorge'ye büyük miktarda para ödemesinde bulunuyordu. (******)

Kırım, Rus kalesi haline gelmeden önce, Yahudilerin vatanı olabilirdi!..

"Sivastopol'a giderken, Simferopol'den çok uzakta değil” sözleri, 'Hey Dzhankoy' şarkısının başlangıcıdır. Adını Kırım şehri Dzhankoy(Canköy) yakınlarında bulunan kolektif çiftlikten alan bu şarkıda, 1920 ve 1930 arasında Sovyet kollektifleştirilmesinin zaferleri gerçekleştiği anlatılır. 

Şarkıda, Yahudi tüccarların sihirli bir şekilde köylülere dönüştüğü, “Bir Yahudinin sadece ticaret yapabileceğini kim söyledi?” dizesiyle ifade edilir. 

Bu Yahudi halk şarkısının hikayesi, günümüzde Rusya, Ukrayna, Türkiye ve İsrail arasında bir türlü paylaşılamayan Kırım sorununu anlatır.

1920'lerin başında, Kırım Yarımadası, kozmopolit nüfusu nedeniyle Sovyet hükümetinin dikkatini  çekti.

Kırım nüfusunun büyük kısmını oluşturan Kırım Tatarları, Ukraynalılar ve Almanların komünizm karşıtlığı Moskova'daki Sovyet liderliğini endişelendirdi. 

Nüfus denge politikasına yönelindi. Bu nasıl olacaktı? Kırım'a göç ettirilen Yahudi yerleşimcilerden sadece sadakat karşılığında onlara toprak verdi. 

Amerikalı bir tarımbilimci Joseph A. Rosen, Ortak Ortak Dağıtım Komitesi aracılığıyla Kırım'a pogrom mağduru olan Yahudileri yerleştirmek için mali yardım sağlamayı önerdiğinde, Kremlin bu teklifi  ikiletmedi.

1923'te Politbüro, Kırım'da Yahudi özerk bölgesi oluşturma önerisini kabul etti, ancak birkaç ay sonra kararını geri aldı. 

Bununla birlikte, 1924'ten 1938'e kadar, Ortak Dağıtım Komitesi, Amerikan-Yahudi Ortak Tarım Kurumu şubesi ve Julius Rosenwald gibi Amerikan Yahudi hayırseverlerin mali desteği ile Sovyet Kırımındaki Yahudi tarımsal yerleşimlerini destekledi.

Birkaç yıl boyunca, çok sayıda Yahudi kolektif çiftliği ve hatta tüm Yahudi bölgeleri orada ortaya çıktı. 

Kırım'da, Yahudi cumhuriyeti kurma hayali Nazi Almanyası Haziran 1941'de Sovyetler Birliği'ne saldırana kadar yaşadı. 

Yahudi göçmenlerin çoğu çekirge hızıyla Sovyet topraklarında ilerleyen Nazilerin soykırımına uğramamak için Kırım'dan doğuya kaçtı.

Bütün kollektif çiftlikleri terk ederek, Yahudi avına çıkan Alman birliklerinin önünden son sürat kafileler halinde Kazakistan ve Özbekistan'a doğru yollara düştüler. 

Yahudiler, yeni gittikleri yerlerde kollektif çiftliklerini yeniden yarattılar ve birçoğu Nazilerle savaşmak için Kızıl Ordu'ya katıldı. 

Savaş sırasında Stalin, Yahudi Komitesi'nin iki temsilcisini Yidist aktör Solomon Mikhoels ve şair Itzik Fefer'i ABD'ye ve Hitler karşıtı koalisyonun diğer ülkelerine gönderdi. 

Onların görevi Batı Yahudileri arasındaki Sovyet askeri çabalarına destek sağlamaktı.

Mikhoels ve Fefer New York'ta, Kırım Yarımadası Naziler'den kurtarıldığında Kırım'daki Yahudi kolonilerine yardım etmeye devam edeceklerini söyleyen ABD Yahudileri temsilcileriyle bir araya geldi.

1944'te Kızıl Ordu, Kırım'daki Nazileri yendi. Stalin, düşmanla işbirliği yaptığı iddia edilen yaklaşık 180.000 Kırım Tatarının sınır dışı edilmesini emretti. Böylelikle Kırımı terk eden Yahudiler için ortam müsaitleştirildi. 

Kısa bir süre sonra, on binlerce Yahudi, doğudan Kırım'a döndü ve kolonilere yerleşti…

Bu kaosun ortasında Mikhoels ve Fefer, Sovyet Dışişleri Bakanı Vyacheslav Molotov ile Kırım'daki Yahudiler için bir vatan oluşturma projesini tartışmak üzere  buluştular. 

Eşi Polina Zhemchuzhina, güney Ukrayna'dan Yahudi bir aileden gelmesine ve karısının Filistin'e göç eden bir kız kardeşi olmasına rağmen Molotov bu projeye mesafeli durdu. 

Stalin, Molotov'u, Mayıs 1939'da Nazi Almanyası ile yapılacak görüşmeler için heyet başkanı atadığı ancak Yahudi kökenli olmasından rahatsız duyduğu Maxim Litvinov'un  yerine görevlendirdi. 

Üç ay sonra Molotov, Almanya'nın II. Dünya Savaşı'nın başlangıcına işaret eden Polonya'ya saldırmasına izin veren saldırganlık paktı imzaladı. 

Stalin, Amerikalı Yahudilerin ortaya attığı Yahudi Kırım Devleti projesini Sovyet Yahudilerine büyük bir saldırı başlatmak için bir bahane olarak kullandı.

Kasım 1947'de BM'de İsrail devletinin kurulması kararına oy verdi. BM kararı Stalin’in Yahudilerin ulusal bağımsızlık aradığı yönündeki şüphelerini pekiştirdi.

12 Ocak 1948 akşamı, müzakereci Yidist aktör Solomon Mikhoels, Stalin'in emriyle idam edildi ve bu, Yahudilere karşı Stalinist kampanyanın başlangıcı oldu. 

Sonraki 13 ay içinde Fefer, Pearl ve Yahudi Anti-Faşist Komite'nin diğer birçok üyesi tutuklandı. Kazakistan'a sürgüne gönderildiler. 

On beş kişi, Birleşik Devletlerle Kırım'da Yahudi bir cumhuriyet kurmak için gizli komplo suçlamasıyla kapalı bir mahkemeye çıktı.  Sonrası mı ya Gulag takımadaları ya kurşun? (*******)

Kırım, 1920'lerde Yahudi yerleşimlerinin talep edildiği bir yer oldu. Bölgenin kanlı bir pogrom geçmişi yoktu, bu nedenle sakin ve istikrarlı görünüyordu. Ayrıca  Kırım; yasal ve yasadışı Yahudi göçmenlerin seyahat ettiği Filistin'e giden en kısa yol üzerindeydi. 

1917 Bolşevik Devrimi, Rusya'daki Siyonist faaliyetler için yeni olanaklar yarattı. 1919 ilkbaharında He-Halutz'un merkezi Simferopol'e taşındı ve 1922'nin sonunda ilk Tel Hai eğitim çiftliği kuruldu. He-utalutz, 1881 pogromları sonrasında Rus Yahudileri için çözüm amaçlı kurulmuştu.

He-utalutz için, Sovyet rejiminin sağlamlaştırılması, Yahudi hareketinin tamamen bastırılması demekti. İşi şansa bırakmadılar. Yevsektsiya (Komünist Parti'deki Yahudi "bölümü") bu süreçte rol oynadı. 

He-utalutz merkezi, o zaman Moskova'da, faaliyetlerinin resmi onayı için yetkililere başvurduğunda, 18 Mart 1918'de He-utalutz'in faaliyetleri uygun olduğu sürece resmi onaya gerek duyulmayacağı cevabını aldı. (********)

Başka bir kaynakta Kırım Yahudi Kolonileri…

He-Halutz'un faaliyetleri, Yahudileri Rusya'daki tarım işçiliğine çekmek için zaten kurulmuş olan kolhoz sistemine uyuyordu. 

İç Savaştan sonra, Yahudilere iş, barınma ve yiyecek sağlayan bir işti ve kolektivizasyon perspektifinde daha da uygun görünüyordu.  

Sonuç olarak, Tel Hai'nin kurucusu Shimon Gelbits, He Halutz'un Kırım şubesinin liderleri Eliezer Saffron ve Rivka Weinstein eşliğinde Dzhankoy (Canköy)  departmanına geldi ve Yahudi yerleşimcilerin  tarım yapabilecekleri toprak istedi. 

Tahsis edilen arazi, Dzhankoy'dan 17 kilometre uzakta terk edilmiş bir çiftlikte verildi. 

1922 sonbaharında Tel Hai üyeleri, çiftlikte  zor şartlarda çalıştılar. Konut inşa ettiler. Daha sonra, Tel Hai'den ayrılan bir grup insan, Maayan yerleşimini organize etti.  Burası Tel Hai'nin bir yan kuruluşuydu. 

Zamanla Kiblerovka köyündeki mahallede 1200 dönüm arazi aldılar. Maayan, buğdayın üretildiği, düzenli bahçelerin olduğu, sığır yetiştiriciliği ile çeşitlendirilmiş bir çiftliğe dönüşmüştü.  Yahudi aktris Mnukha Brook tarafından yönetildi. 

Yalta'da tarım komünü Kerem Yosef veya Kerem Tel-Hai kuruldu. Başlangıçta, içinde 33 kişi yaşıyordu. Burada tütün ve üzüm, sofra ve şarap çeşitleri yetiştirildi.

Arıcılık gelişti, yılda iki veya üç sebze getiren bir sulu tarımın yapıldığı verimli arazisi  vardı. Tarım şirketi He-Halutza, üyelerinin içinde ideolojik  ayrışma yaşandı. 1923'te, organizasyonda bir bölünme meydana geldi. Sol sektör - sınıf mücadelesi ve kolektivizm fikirlerini paylaşanlar - yasal statü aldı ve SSCB'nin NKVD'sine kaydedildi.

Sağ sektör üyeleri özel ekonominin yıkılmasına karşı olan "He-Halutz Ulusal Çalışma Örgütü"  adını aldılar. Yasadışı ilan edildiler. Tel Hai sakinleri de bölünme yaşadı. 

Sağ görüşlerin savunucuları Mishmar komünü kurdu. Taganash istasyonunun yakınında, Kuchuk-Alkaly'nin terk edilmiş arazisinde toprak aldılar. 

Burası bin  dönümlük ekilebilir ama bakımsız, çiftlik binaları yıkık, yabani çalıların neredeyse her yeri kaplamış araziydi. 

Bir ay boyunca çalıştılar toprağa mısır, darı, patates ve kestane ile etkiler, bahçeyi kazdılar ve meyve ağaçlarını bitki parazitlerinden kurtardılar. Mishmar daha sonra Kırım'daki tüm tarım makineleri "Agro-Joint" in konuşlandırıldığı ve daha sonra yasadışı "He-Halutz" toplantıları yapıldığı yer oldu. 

Yahudi Komünleri basının dikkatini çekti, bu durum Batı medyası için Sovyet Rusya'daki Yahudilerin başarısının bir ifadesiydi.  

Batılı gazeteciler bir ayağı Kırım'da, diğeri Filistin'de duran tarımsal deneyim kazanan, İbranice,  Yahudi Tarihi ve tarım işlerini öğrenen insanlara hayran kaldılar. 

1920'lerin başından itibaren Yahudilerin Kırım'a aktif bir kaotik hareketi vardı. Sovyet iktidarı Yahudi gençlik saflarında komünist ilkeleri destekledi.

Siyonizm'e bir alternatif yaratmak isteyen SSCB Merkez Yürütme Komitesi Milliyetler Konseyi, öncelikle aynı “Ortak” olmak üzere uluslararası Yahudi örgütleriyle işbirliğinden sorumlu Yahudi işçilerin arazi düzenlemesi komitesi KOMZET'i organize etti. 

Tribune dergisi Eylül 1929'da KOMZET'in "Yahudi işçi kitleleri arasında ulusal bir politika izleyen Sovyet hükümetinin militan organlarından biri" olduğunu yazdı. 

Sovyet rejimi bir yeniden yerleşim politikası oluşturdu ve önce güney Ukrayna ve Kırım'da, daha sonra Birobidzhan'da ve daha sonra Belarus, Özbekistan, Gürcistan ve Kuzey Kafkasya'da yerleşimlerini düzenledi. 

Bununla birlikte, Yahudi Komünerler arasındaki ikinci ideolojik şema dalgası Siyonistleri neredeyse boğdu. NEP sayesinde gerçekleşen Sovyetler Birliği ekonomisinin canlanmasının arka planına karşı, komün üyelerinin önemli bir bölümünün ruh hali değişti. 

1926-1927 yıllarında Yahudi komünlerin liderlerinden 40 kişi tutuklandı.  Şubat 1928'de SSCB'de He-Halutz yasaklandı.

Tutuklanan Halut halkı hapishaneler ve sürgünlerden geçti; bunların en faal olanı Filistin'e gönderildi. Bolşevikler bu önlemin ciddi bir ceza olduğunu düşündüler. 

Odessa-Jaffa yolu boyunca komünlerin eski üyelerinin ilk "tahliyeleri" ticari gemilerde Vaat Edilen Topraklara gönderildi, Agro-Joint ayrılmakta olanlara para tahsis etti. 

Tel Hai komünyasından büyük bir Halutzim grubu 1931'de Moshav Gan Yavne'yi kurdu.  Eski Mishmar sakinleri 1933'te Hayfa yakınlarındaki Kibbutz Mishmarot'ta  yaşıyordu. (*********)

Kırım Sovyeti’nde Yahudi devleti kurma çalışmaları…

1920'de, Kırım'ın General Wrangel birliklerinden kurtarılmasından sonra, Sovyet yetkilileri şu soruyla karşı karşıya kaldı; burayı ne yapmalı? 

Devrimden önce, Kırım yarımadası, Rus kraliyet ailesi, toprak sahipleri ve soyluların yazlık sarayların bulunduğu bir dinlenme yeriydi.

Alman göçmenler ve Yahudiler, sayısız fayda sağladılar, en verimli topraklarda tarımla uğraştılar.

Versay Barış Antlaşması'ndan sonra Almanya yıkıldı. Ama sonra ABD'deki Yahudi lobisi Kırım'la ilgilenmeye başladı. Simferopol'da, zor durumdan yararlanarak, yardımsever Yahudi örgütü “Ortak”  etkinleşti. 

Tam adı "Amerikan Yahudi Ortak Dağıtım Komitesi" dir. Agro-Joint aktif olarak faaliyet göstermeye başladı ve Kırım Yahudi kolonistlerine aktif olarak yardım etti. Yeni göçmenlerin gelişini ve Kırım yerel eğitim kurumlarında ulusal personelin eğitimini finanse etti.

Zaten 1923'te, SSCB ve ABD'de bağımsız olarak Belarus, Ukrayna ve Rusya'dan Yahudileri Karadeniz bölgesine inmek ve orada ulusal özerklik yaratmak fikrini tartışmaya başladılar.

Abram Bragin bu fikir için aktif olarak lobicilik yaptı. Zaten ölümcül hasta olan Lenin, Joint'in sponsor olduğu 1923 All-Union Tarım Fuarı'nda Yahudi Pavyonu'nu bile ziyaret etti. 

Kasım 1923'te Bragin, Ekim Devrimi'nin 10. yıldönümünde, Kuzey Kırım topraklarında, Ukrayna'nın güney bozkır kısmı ve Karadeniz kıyılarında Abhazya sınırlarına kadar toplam 10 milyon dessiatin alanı ile özerk bir Yahudi bölgesi oluşturulması teklif edilen bir taslak belge hazırladı.Bir dessiatin/desyatina/десятина) çarlık Rusya'sında kullanılan arkaik bir arazi ölçümüdür. Bir dessiatin, 10.926.512 metrekareye eşittir.

500 bin kadar Yahudi'nin orada ikamet etmesi gerekiyordu.  Bu proje Buharin, Troçki, Kamenev, Zinoviev, Rykov tarafından desteklendi. 1920'lerin sonunda, Moskova'nın pozisyonunu gören Amerikan Yahudi Ortak Dağıtım Komitesi (American Jewish Joint Distribution Committee) Ortak, Kırım topraklarının güvence altına aldığı çok iyi bir kredi konusunda Kremlin ile görüşmelere başladı.

Ortak, yılda yüzde 5 oranında 10 yıl boyunca yılda 900 bin dolar tahsis etti.  Ayrıca yılda 500 bin dolara kadar ek ödeme yapılması planlandı.  Sovyet devletinin borcunu 1945'ten 1954'e kadar geri ödemesi gerekiyordu.

Milyon hektar Kırım arazisi hisselere ayrıldı. Amerika'nın en büyük iki yüz mali ve siyasi ismi Rockefeller, Marshall, Warburg, Roosevelt (ve eşi Eleanor), Hoover ve diğerleri bu hisseleri satın aldı. 

Kaderin cilvesine bakın. Kapitalist Amerikalı Yahudiler Komünist Sovyet Rusya’da istediği gibi at koşturabiliyordu. Amerikan Yahudi lobisi Kırım'daki en büyük latifundist  yani toprak sahibiydi. (**********)

Kırım Yahudi Devleti kurulamadı ama Rusya’da özerk Yahudi yönetimi var!

Yahudi Özerk Oblastı (Rusça: Евре́йская автоно́мная о́бласть, Yevreyskaya avtonomnaya oblast; Yidiş: ייִדישער אױטאָנאָמע געגנט, Yidişer Oytonome Gegnt), Rusya'ya bağlı özerk oblast. Mayıs 1928'de kuruldu. 

1934'te özerk devlete dönüştürülen oblast, Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra, tekrar oblast statüsüne getirildi.

Moskova'nın 8.000 km.doğusunda, Çin ve Yakutistan arasındadır. Yahudi Özerk Oblastı, 1928'de Stalin'in her etnik gruba bir özerk oblast verme projesi kapsamında kuruldu. 

Projenin amacı, etnik grupların kendi kültürel kimliklerini geliştirmelerini sağlamaktı. Sovyetler, Yahudi proleter kültürünün oluşmasını sağlamaya çalışıyordu.

Ayrıca, rejim için tehlike olarak görülen Yahudiler Sibirya'nın bu uzak köşesine sürülerek önlem alınıyordu. Yahudilerin millî kültürlerini ifade etmek için din yerine yeni bir kültür ve sanat kurmaları hedefleniyordu.

Stalinizme göre bir etnik grubun millet statüsüne kavuşması için toprakları olması gerekiyordu. Yahudiler, kendi etnik gruplarına bir toprak verilmesini talep ettiler. Siyasi olarak, bu Siyonizm'e de bir alternatif oluşturuyordu.

İsrail'in kurulmasından yaklaşık 20 yıl önce Stalin'in, Rusya'nın Uzakdoğu'sunda kurduğu Yahudi özerk bölgesinde asıl hedef, Yahudileri Sovyetler Birliğine zarar veremeyecekleri bir bölgeye sürgün etmekti. 

Bir başka amaç da, Yahudileri, Rusya ile Çin arasında tampon gibi kullanmaktı. 

Yahudiler'in iki ülkesi var; biri İsrail, biri de Rusya Federasyonu'na bağlı, Rusya-Çin sınırında (eski SSCB-Çin sınırı) bulunan Yahudi Özerk Bölgesi (Birobidcan). Bölge, 36,000 km2; yani, yüzölçümü 20,770/ 22,072 km2 olan İsrail'den büyük. 

Ancak, nüfusu, İsrail'in 7 milyonluk nüfusundan kat kat küçük: 190,000. Bu nüfusun çoğunluğunu Ruslar oluştururken, bölgedeki Yahudi nüfusu, kimilerine göre 2.000; kimilerine göre 30.000. Rusya'nın genelinde ise Yahudi nüfusu, 1 milyon.

20. yüzyıl, Siyonculuk'un, diğer bir deyişle, bugün 'İsrail' olarak adlandırılan bölgenin Yahudiler'e verilmesini, Yahudiler'in bölgede devlet kurmasını savunan görüşün yükseliş yılı olmuştu. 

1948'de resmen kurulacak İsrail'e yoğun Yahudi göçü yaşanmaktaydı. Stalin, bu Siyoncu siyasaların Sovyet Yahudileri'ni etkilemesini önlemek için, İsrail'e karşı ikinci bir Yahudi ülkesi, sosyalist bir İsrail kurmayı tasarlamıştı.

İlerleyen yıllarda, Birobidcan'a, Sovyet Yahudileri yanında, İsrail devletinden hayal kırıklığına uğramış Orta ve Doğu Avrupa sosyalist Yahudiler'i de göç etti. Dünya Yahudileri'nin, nüfustan da anlaşılacağı gibi, Birobidcan'a büyük bir talebi olmamıştır. 

Öte yandan, Stalinci siyasanın şöyle bir olumlu yanı olmuştur: Dinin etkisini kırmak ve laik Yahudilik'i özendirmek üzere, Birobidcan'da din dili İbranice yerine, Orta ve Doğu Avrupa dilleriyle İbranice'nin karışmasından oluşan Yidçe kullanılmıştır. (***********)

Dünya finans  devleri Yahudi zenginler, John Davison Rockefeller Jr.  ve Lionel Walter Rothschild Stalinle görüştü. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin himayesinde bir Yahudi Yerleşim biriminden daha  fazlasını özerk Yahudi Devletini istediler. 

Vilikova Limitrofa’ya sahip çıkmak: Kırım, Karadeniz’in kuzeyinde çok önemli jeo-stratejik konuma sahip bir yarımada. Bölge, Rusların Vilikova Limitrofa (Büyük Limitrofa) olarak isimlendirdikleri ve Rusya, Batı ve Ortadoğu’nun temas noktalarından birisi olarak kabul ediliyor. 

Ukrayna içerisinde yer alan Kiev ve Kırım ile Sivastopol ve Akmescid en sıcak etno-politik çatışma noktaları arasında yer alıyor. Özellikle Kırım, her dönemde bir çatışma noktası olmuş ve halen bu özelliğini koruyan bir bölge. 

Hatta bu bölge o kadar hassas ki, Rus Yahudiler bile hem Lenin hem de Stalin’den Kırım’ı İsrail devletini kurmak için istedi. İki Rus lider de önce Yahudilere Kırım sözü verdi, sonrasında ikisi de vaadinde durmadı. 

Stalin Yahudilere Sibirya’da bir Kırım haritası çizip, orada Yahudi Özerk Bölgesi kurdu. Fakat zamanla bütün Yahudiler o bölgeyi terk etti.  Bugün ise  orada validen başka Yahudi kalmadı. (************)

Türkiye’nin Kırım davası, Siyonist Yahudilerin “Kırım - İsrail Devleti” projesine hizmet eder mi? 

Türkiye az sayıda Tatar Türkü için Rusya Federasyonu ile papaz olunmayacağını hiç bilmez mi?

Kırım, Ukrayna sınırları içerisinde olursa Kırım Tatarları, istiklale kavuşacak mı? Türkiye'nin  etkisinde, yörüngesinde olmadıktan sonra   ha Ukrayna'da olmuş ha Rusya’da kalmış fark eder mi? 

Kızgın ayı söz dinler mi hiç?..

Türk diplomasisi reelpolitik düşünür. Ancak Rusya’ya karşı  Ankara'nın Kiev ve Tel Aviv ile ortak strateji belirlemesi ne yazık ki  Tatar milliyetçilerinin gözünden kaçıyor. 

Amerikan Yahudileri Sovyetler Birliği döneminde ta Stalin zamanında Yahudi Kırım için verdikleri parayı, her seferinde fırsat buldukça Moskova'dan talep ediyor. Demek istediğim hadi Ey Güzel Kırım'ı Rusya’dan kopardınız, Amerikalı Yahudiler Kırım'ı size yedirir mi sanıyorsunuz? 

Kimin aklına gelir Kırım Tatar Türklerinin Kırım'ın Rusya'ya ilhakına  karşı çıkışlarının siyonistlerin ekmeğine yağ süreceği? Bir taraftan Siyonizme küfreden antisemitik milliyetçi söylemler, diğer taraftan siyonizm değirmenine su taşımak? 

Aklınız alıyor mu?

Kırım Tatarları, bin düşünsün bir konuşsun. 

Türk liderler de bu Yahudileri düşündükleri kadar ne zaman Türk Milleti’ni düşünmeye başlayacaklar merak ediyorum. 

Aluştadan esken yeller yüzüme vurdu

Balalıktan ösken evge köz yaşım düştü

Men bu yerde yaşalmadım yaşlığıma toyalmadım

Vatanıma hasret kaldım ey güzel Kırım

Bahçelerin meyvaları bal ile şerbet

Sularını içe içe toyalmadım men

Men bu yerde yaşalmadım yaşlığıma toyalmadım

Vatanıma hasret kaldım ey güzel Kırım

Bala çağa vatanım dep köz yaşın döker

Kartlarımız emenç yayıp dualar eder

Men bu yerde yaşalmadım yaşlığıma toyalmadım

Vatanıma hasret kaldım ey güzel Kırım

.

Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com

Twitter'da bizi takip edin: @oc32oc39 , @dikgazete

(*) https://tr.sputniknews.com/rusya/201812211036741548-peskov-turkiye-israik-kirim-rusya-kabul/

(**) Yrd. Doç. Dr. Erdoğan Altınkaynak, Karay - Kırımçak İlişkileri Ve Musevi Dinli İki Türk Halkının Ayrışma Sebepleri, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/155470

(***) Prof.Or.Kenesbay Musauu, Kırımlı Musevi Türkler Kırımçaklar, Çeviren: Aşur Özdemir, https://www.turkiyatjournal.com/Makaleler/1566282305_15.pdf

(****) https://www.agos.com.tr/tr/yazi/16970/turkiye-sirbistan-ve-israili-kuran-ve-temizleyen-siddet

(*****) https://insamer.com/tr/kirim-turklerinin-tarihinde-yeni-safha_288.html

(******) https://www.salom.com.tr/arsiv/haber-95894-karaylar_ve__hazar_turku__yahudileri.html

(*******) Jeffrey Veidlinger, Прежде чем Крым стал русской твердыней, он мог стать родиной евреев,  https://inosmi.ru/amp/russia/20140305/218229016.html

(********) https://www.jewishvirtuallibrary.org/he-x1e24-alutz-2

(*********) Alena Gorodetskaya, Истории /Обзоры, Крым для евреев, https://jewish.ru/ru/stories/reviews/179472/

(**********) https://topwar.ru/28194-kak-krym-chut-izrailem-ne-stal.html

(***********) https://www.sabah.com.tr/newyorktimes/2012/10/22/stalinin-yarattigi-yahudi-ulkesi

https://izinsizgosteri.net/asalsayi173/ulas.basar.gezgin_173.html

(************) https://www.setav.org/kirima-rus-mudahalesinin-gerekceleri/