Rus Askeri İstihbarat Teşkilatı GRU
Rus Askeri İstihbarat Teşkilatı GRU
Rusya, Soğuk Savaş döneminde gizli servislerinin tarihî başarılarıyla ünlenmişti. Sovyetler Birliği'nin tarihe karışmasından sonra Kremlin ekibinin (Silovikler) büyük çoğunluğu, istihbarat kökenli ve 16 yıl KGB'de çalışmış bir devlet başkanının yönetiminde olmasına rağmen, çok ciddi istihbarat zaafı içerisinde.
Eski istihbarat ve askeri teşkilat mensubu, çoğu zaman KGB ve askeri subay veya diğer emniyet / savunma teşkilatlarından eğitim almış Rus politikacılara ‘Silovik’ deniliyor. Rusya’da bugün yönetim kademelerinin her birinde, başta önemli bakanlıklar ve yardımcıları olmak üzere, istihbarat kökenli yöneticiler bulunuyor.
Buna rağmen Rus Federal Güvenlik Servisi FSB, Dış İstihbarat Servisi SVR ve Federal Koruma Servisi FCO gibi güvenlik kurumlarında etkin 'silovik’ diye anılan KGB kalıntısı şahin kanat, Kremlin'de ipleri iyice ele geçirmiş durumda olduğu gibi, yeni zenginlerin siyasi ihtiraslarının önünü kesmeye çalışıyorlar.
Rusya’nın en büyük istihbarat örgütü Glavnoye Razvedyvatel’noye Upravleniye- GRU Rusya Silahlı Kuvvetler Genelkurmayına bağlı askeri istihbarat teşkilatı. Daha öncesinde Sovyetler Birliği’nde Kızıl Ordu’ya bağlıydı.
Rus Dış İstihbarat Servisi (SVR) ise genel anlamda ABD’nin Merkezi İstihbarat Servisi (CIA), İngiltere’nin Gizli İstihbarat Servisi (M16) ve Fransa’nın Dış İstihbarat Ajansı (DGSE)'ye benzer.
Rusya Federasyonu’nun Ana İstihbarat Direktörlüğü (GRU) da NATO’daki birçok karşıtları gibi bir askeri dış istihbarat servisidir. Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) bir yurtiçi güvenlik ve karşı istihbarat servisidir ve ABD’nin FBI (Federal Araştırma Bürosu) , Almanya’nın BfV veya İtalya’nın AISI gibi kurumlarından daha sert olmakla beraber belki biraz aynı kategoride değerlendirilebilir.
Rusya Silahlı Kuvvetleri’nin gözü ve kulağı kabul edilen Rus askeri istihbaratı (GRU), sadece yerel taktik hedeflerini karşılama kabiliyeti olmadığını, aynı zamanda da ulusların kaderini belirleyebileceğini birçok kez kanıtladı.
Rus askeri istihbaratı, ülkenin ulusal çıkarlarına ve güvenliğine yönelik tehditlerle ilgilenir. Rusya'nın etrafındaki askeri ve siyasi durum hakkında bilgi toplar, analiz eder ve özetler, gelişimini tahmin eder ve gerçek ve potansiyel hakkında zamanında Rus siyasi liderliğine ve yüksek rütbeli subaylara rapor verir.
Rus askeri istihbarat subayları, genelde daha az deneyime sahip askerlere danışmanlık yapar, eğitimler verir ve muharebe sahasında komutanlık eder.
GRU’nun İgor takıntısı!..
Kasım 2018’de ölüm nedeni kanser olarak açıklanan GRU Başkanı İgor Korobov, 2016’da bu göreve getirilmişti. Ölümü ile ilgili spekülasyon içerikli haberlerde Lübnan’da gizli bir görev sırasında suikaste kurban gittiği iddia edilmişti.
-Korobov, Moskova'da nadir gerçekleşen bir basın toplantısında-
Kendisinden önceki başkanın adı da İgor Sergun’du o da kalp krizinden ölmüştü. Günümüzde Rus askeri istihbarat servisi Ana İstihbarat Dairesi (GRU) Başkanı İgor Olegovich Kostyukov bu görevi yürütüyor.
Sıra dışı istihbaratçı İgor Olegovich Kostyukov portresi…
Koramiral Igor Olegovich Kostyukov, Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı'na atanan ilk deniz subayı. 21 Şubat 1961'de Amur Oblastında doğmuş. Soyadının Amur Oblastında bulunan Kulikovskoe mıntıkası ile irtibatı söz konusu.
Amur Oblastı'nda Tatar ve Tuva Türkleri de yaşıyor. Amur Oblastı, Moskova'ya 8,000 kilometre uzaklıkta, Amur ve Zeya Nehri'nin kıyısında bulunan Rusya'ya bağlı. Kuzeyinde Saha Cumhuriyeti, doğusunda Habarovsk Krayı ve Yahudi Özerk Oblastı, güneyinde Çin ve batısında Zabaykalski Krayı vardır. Amur Oblastı Rus Uzak Doğu'sunda küresel jeopolitik /jeoekonomik güç dengelerinin Asya-Pasifik'e kaydığı bölgeye yakın bir yer.
İgor Olegovich Kostyukov, başlangıçta bir donanma subayı olarak görev yaptı. Daha sonra Askeri Diplomatik Akademisi'nden mezun oldu ve ardından GRU'da yer aldı. Disipliner yaşama düşkünlüğü, metodolojik istihbarat anlayışı ona başarı getirdi. Sıkı bir yüzücü ve kayak sporuna yatkın. Rusça haricinde Korece, İngilizce, İtalyanca ve Grekçe biliyor.
2000 - 2002 arası Yunanistan'da Askeri Ateşe olarak görev yapan İgor Kostyukov, İtalya’nın başkenti Roma’da GRU istasyon şefi olarak bulunmuş. Suriye'deki Rus askeri operasyonunu kontrol ettiği hatta Rus askeri istihbaratının üst düzey yöneticilerinden biri olarak, Suriye Arap Cumhuriyeti'nde uluslararası terör örgütü IŞİD/DEAŞ’a karşı, askeri operasyonun liderliğinde doğrudan yer almasındaki başarısından dolayı “Rusya Kahramanı” ilan edildi ve kendisine nişan verildi.
ABD onu kara listeye aldı…
29 Aralık 2016'da Kostyukov, "ABD'de demokrasiyi baltalamaya yönelik eylemler" ile bağlantılı gösterildi. Eylül 2016'da yapılan Amerikan seçimlerine müdahale ettiği iddiasıyla ABD yaptırım listesine dahil edildi. Ayrıca “Trump’ın seçilmesine müdahil olan Rus istihbaratçı” diye ilan edilmişti. İngiliz medyası da onu “Londra'ya sığınan eski Rus casusları zehirleme operasyonu sorumlusu” olarak göstermişti.
ABD’nin yaptırım kararları sonrasında Kremlin'de düzenlenen törende, Başkan Vladimir Putin'in GRU memurlarını överek “Suriye'deki üstün meziyetlerini” vurgulaması dikkat çekicidir.
İgor Olegovich Kostyukov ABD karşıtı…
Rusya Askeri İstihbaratı (GRU) Başkanı İgor Kostyukov, 4 Mayıs 2018'de VII Moskova Uluslararası Güvenlik Konferansı’nda yaptığı analitik çözümlemeler içeren konuşmasında; ABD’nin Asya-Pasifik bölgesi üzerinde kontrol sağlamaya çalıştığını belirterek "ABD’nin çatışmacı eğilimi, dünya ekonomisinin lokomotifi Asya-Pasifik bölgesinde kendini tümüyle gösteriyor.
ABD, Hindistan’ı da dahil ederek Çin karşıtı bir koalisyon kurmaya çalışıyor." saptamasında bulunmuş, "Rusya Federasyonu, bölgesel güvenliği sağlamanın tek etkili yolunun siyasi diyalog ve birbirlerinin çıkarlarının gözetilmesi olduğuna inanmaktadır.
Rusya’nın stratejik istikrarı korumanın ve aşamalı gelişimini sağlamanın başka yolu yoktur." demişti.
Daha yakın zamanlarda ABD, Afganistan'da Taliban ile barış anlaşması için masaya oturduğunda, Afganistan'daki Amerikan askerlerini öldürenlere ödül veren girişimin başında İgor Olegovich Kostyukov olduğu ABD medyasında yer almıştı.
Putin’in Kostyukov'dan istedikleri…
Koramiral'e yeni görevler vermesi ve ardından resmi olarak aday göstermesi Putin'in GRU'ya duyduğu güvenin açık göstergesi. Rus askeri istihbaratının, hem aktif hem de saldırgan bir şekilde hareket ederek, hata olasılığını artırarak, şimdiye kadarki planlarını değiştirmesi ise pek olası değildir.
İgor Olegovich Kostyukov'un önem verdiği değişim ve gelişme, GRU'nun sivil muadili SVR ile ilişkilerini rekabete ekseninden çıkarıp işbirliği ve dayanışma aşamasına kavuşturması oldu denilebilir. GRU ile SVR başkan ve personellerinin son yıllarda kötüleştikleri bir sır değil. Kostyukov'un atanmasının ardından, Rus SVR başkanı Sergei Naryshkin'in yeni GRU şefine samimi bir tebrik telgrafı göndermesi, yeni sürece olumlu katkı sunmuştu.
İgor Olegovich Kostyukov soğukkanlı, işkolik…
Putin'in Kostyukov'da gördüğü tek nitelik savaş zamanı referansları değil. Rus casusluk sisteminde GRU “küresel bir görev alanı” ile önemli bir özerkliğe sahip. İgor Olegovich Kostyukov, Putin'in liderliğini sorgulamıyor ve onun politikalarına sadık bir bürokrat. Putin'in huzurunda saygıdan dolayı gözlerini indirdiği biliniyor. Türkiye'de olsa adama demediklerini bırakmazlar “yere bakan yürek yakan” diye çamur bile atarlar.
İgor Olegovich Kostyukov, çok cesur, inatçı. Meslek misyonuna, literatüre hakim. Her şeyi önceden hesaplar. Hedefe yavaşça gider, her şeyi düşünür, ama güvenle. Çok tutkulu ve karmaşık bir karakteri var. Igor, hızla koşullara uyum sağlar, çok ihtiyatlı ve hayal kurmayı sever.
İyi bir tad alma duygusuna sahip. Roma'daki GRU istasyon şefiyken İtalyan şaraplarına zaafı olduğu ortaya çıkmıştı. İtalyan meslektaşları her yıl sevdiği şaraplardan koli koli gönderiyor. Makarnacı ve deniz ürünlerini yemek menüsünde mutlaka yer alıyor. Narsisizm eğilimi var. Eşinden ayrı. Oleg adında bir oğlu olduğu biliniyor. Kamuoyunda görünmeyi ve medyaya haber olmayı sevmiyor.
İgor Olegovich Kostyukov ve Türkiye…
Türkiye, GRU'nun operasyon sahası içinde bulunmuyor. Bununla birlikte Rus Büyükelçiliği bünyesinde görevli Savunma Ataşe Ofisi görevlilerinin GRU mensubiyeti sır değil; Col. Igor VALGAEV, Savunma Ataşe Vekili Cpt. (Navy) Dmitrii MOROZOV Askeri Deniz Ataşesi, Lt. Col. Igor Serdiuk Savunma Ataşe Yardımcısı, Col. Roman TSYMBALOV Savunma Ataşe Yardımcısı (Kara), Col. Andrey CHERNYSHEV Savunma Ataşe Yardımcısı (Hava), Lt. cdr.(Navy) Denis PATEEV Askeri Ataşe Yardımcısı.
İgor Olegovich Kostyukov; asi Libya lideri Halife Hafter'i Trablus'ta iktidara getirme girişimlerinde de merkezi bir figür.
Bununla birlikte “Suriye’de Rus - Türk çatışmasını engelleyen isim” olduğu söylenebilir. İki yıl önce Türkiye ile Rusya’nın, İdlib’de doğrudan karşı karşıya gelme riskinin artmasıyla Rusya, İdlib politikasını değiştirmek durumunda kalmış, Türkiye’nin ateşkes önerisini kabul etmişti. 5 Mart 2020'de Moskova’da Türkiye ile Rusya arasında mutabakat metni imzalanmıştı.
Bu mutabakatla Türkiye, Libya ve İdlib’de geri adım atmayacağını gösterirken, Rusya da Türkiye’ye yönelik çatışmacı politikasından vazgeçtiğini ve Libya tutumunu değiştirdiğini göstermiş oldu.
Yine 2020'de Şam’a giden Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Esad’la korona virüs salgınını ve İdlib’i görüşmüştü. Türkiye’nin, muhalif grupları yeniden yapılandırmak amacıyla terörist gruplara karşı sınırlı bir operasyon hazırlığında olduğu bir dönemde, Rus Genelkurmayı’nın ana istihbarat biriminin başı Amiral İgor Kostyukov’un Şoygu-Esad görüşmesinde hazır bulunması, Rusya’nın İdlib’de Türkiye ile sağladığı anlaşmayı korumak istediğinin işareti olarak okunmuştu.
Kazakistan olaylarında da GRU parmağı vardı ve halen kriz sürecini onlar yönetiyor.
GRU, terör örgütlerine “Müslüman kimliği”yle sızdı…
Nasıl mı?
15 Mayıs 2016’da Suriye’de terör örgütleri için savaşan bazı yabancıların Rusya tarafından bölgeye gönderildiği öne sürülmüş, Rusya’nın, ülkede yakaladığı bazı suçluları, Suriye’ye gitmeyi kabul etmeleri durumunda, serbest bırakarak yeni kimlik ve pasaport sağladığı belirlenmişti.
Bunların arasında Rusya Federasyonu askeri istihbaratı GRU’dan olanların sayısı küçümsenemeyecek kadar hayli fazlaydı.
Rus istihbarat ajanlarının, Dağıstan bölgesinde terör suçları nedeniyle aranan kişilerle irtibata geçerek bu kişileri Suriye’ye yönlendirdiği, devlet görevlileri tarafından yeni kimlik ve pasaport sağlanan militanların Suriye’de DAEŞ’e biat eden gruplara katıldığı Reuters haber ajansı tarafından gündeme getirilmişti.
Rusya’dan Suriye’ye yönelik militan akışının 2014’te zirve yaptığı ortaya çıkmıştı.
Uluslararası Kriz Grubu’ndan Ekatarina Sokiryanskaya “2014’teki Soçi Kış Olimpiyatları öncesi Rusya bu kişilerin ülkeyi terk etmesine engel olmadı” diyerek Moskova yönetiminin terör tehdidinden kurtulmak için Suriye’deki gerginliği artıran adımlar attığını belirtmişti.
Rusya’nın, Suriye’ye gönderdiği militanların bir kısmı yine Rusya’nın veya rejimin hava saldırılarında öldürülmüştü.
Hatta bu tür haberlerin ayyuka çıkması üzerine 09 Mayıs 2017’de Suriye ve Irak’ta toprak kaybetmeye devam eden DAEŞ, ele geçirdiği Rus gizli servisi FSB için çalışan bir ajanı boğazını keserek öldürmüştü.
Rus Askeri İstihbarat Subayı Denis Khisamov…
2019’da Kuzey Kafkasya Bölge Askeri Mahkemesi’nde görülen davada Rusya Savunma Bakanlığı’nda eski subay olan ve Suriye’de IŞİD saflarında savaşan Denis Khisamov hakkında 19 yıl ağırlaştırılmış hapis cezası kararı verildi.
Bir yıl da gözetim altında tutulmasına hükmedilen Khisamov'un yedek subaylık rütbesi de elinden alındı. Daha öncede Rusya’ya teslim edilmesinin ardından, 2017'de Suzdal Bölge Mahkemesi Denis Khisamov'u sahte paraları piyasaya sürmekten için suçlu buldu ve 3 yıl üç ay hapis cezasına çarptırmıştı.
Rus istihbaratının DAEŞ/IŞİD’e sızdırdığı Denis Khisamov kimdir?
Rusya Savunma Bakanlığı’nda Muhabere ve İstihbarat görevlerinde bulunan Denis Khisamov, 18 Aralık 1983 Krasnodar doğumlu. Yüksek eğitim gördü, doktora düzeyinde eğitimi var.
Rusya Savunma Bakanlığında yüzbaşı rütbesinde askerlik yaptı. Uzmanlık alanlarından birisi de sahte pasaport imali. Nitekim 2015’te, Tacikistan pasaportunun sahtesini yaparak Rusya'dan Türkiye'ye geçmişti.
Rusya’nın, Gürcistan sınırına ve Karadeniz’e yakın Kuzey Kafkasya’da, Karadeniz ve Azak denizi arasında bulunan Krasnodar, 120 farklı etnik kökenden insanın yaşadığı metropolit bir kent.
Denis Khisamov’un 2015’de Türkiye üzerinden Suriye’ye giderek IŞİD terör örgütüne katılma hikayesi, banka kredisi ödemelerinde yaşanan gecikme nedeniyle Moskova’da kendisini takip eden alacaklılardan kaçmak için Suriye’ye gitmesiyle başlıyor.
Ne yalan ama!
Suriye'ye yaptığı yolculuk ve hakkında ‘piyasaya sahte para sürme’ suçlamasıyla 2015 yılında dava açılan sanık, sahte parayı camide tanıştığı radikal fikirleri destekleyen bir şahıstan aldığını ifade ediyor. Kommersant gazetesine göre, devlet sırlarının korunması konularında uzman olan Khisamov, Rusya ordusundaki zorunlu hizmetinden 2009 yılında “Kaptan” rütbesiyle ayrıldı.
Dini fikirlerle ilgilenmeye başlayarak sık sık DAEŞ destekçileriyle buluştuğu Moskova camilerine gitti.
Khisamov'un yeni tanıdığı bu kişiler Suriye'ye ‘cihada gitme’ çağrısında bulundu. Tacik biri piyasaya sürmesi için ona 5 bin rublelik sahte banknotlar verdi.
Khisamov, ‘piyasaya sahte para sürülmesine yardımcı olmak’ suçlamasıyla 2015 yılında iki kişiyle birlikte gözaltına alındı ancak kefaletle serbest bırakıldı.
Sahte pasaportuyla önce Türkiye’ye oradan da Suriye’ye kaçan Khisamov, savcılara göre, tanıdığı radikal bir kişiden bu konuda yardım aldı.
Khisamov 2015'ten 2016'ya kadar DAEŞ'in saflarında savaşarak, yerleşim yerlerine yönelik saldırılara katıldı.
Aralık 2016'da eşi ve çocuklarını Suriye'ye getirmek üzere Türkiye'ye gitti ve üzerinde kimliği olmaması nedeniyle Türk polisi tarafından gözaltına alındı.
Serbest bırakılmasının ardından sahte bir Tacik pasaportu aldı ve Tacikistan'a gitmeye çalıştı. Ancak Gürcistan havaalanında güvenlik güçleri tarafından yakalandı ve Türkiye’ye döndü.
Türk yetkililer, kendisini Tacikistan’a sınır dışı etmeye karar verdi. 2017 Kasım ayında, Tacik yetkililer Khisamov’u Rusya’ya teslim etti.
Milli İstihbarat Teşkilatı, görüldüğü gibi, Rus istihbaratına nefes aldırmıyor.
MİT Başkanı Dr. Hakan Fidan’ın uzun yılları kapsayan görevi nedeni ile kurumsal ve kolektif hafızası, onu tüm dünyada muhataplarının önüne çıkarıyor.
.
Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com
Seçilmiş Kaynakça
İstihbarat Bilimi, editör: Sait Yılmaz, 5. baskı, Kripto yayınları, s. 40
https://tass.com/defense/1032011
https://tr.sputniknews.com/20210108/rus-askeri-istihbarati-grunun-baskani-kostyukov-putinin-suriye-ziyaretine-onay-vermek-kariyerimdeki-1043540090.html
https://angaraleshoz.ru/tr/building-materials/kostyukov-igor-olegovich-voennyi-attashe-mat-ryi-voennyi-razvedchik-so/
https://warsawinstitute.org/russias-gru-new-chief-goals/
https://ria.ru/20161229/1484946096.html
https://www.rbc.ru/politics/22/11/2018/5bf663419a794749ecda09f5
https://warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=27911
https://mil.ru/mcis/news/more.htm?id=12169992@cmsArticle
https://interfax.com/newsroom/top-stories/21905/
https://www.rt.com/russia/446076-gru-spy-chief-kostyukov/
https://www.russiamatters.org/news/russia-review/russia-review-june-18-25-2021
https://russiandefpolicy.com/tag/igor-olegovich-kostyukov/
https://www.celebsagewiki.com/igor-kostyukov
https://warsawinstitute.org/russias-gru-new-chief-goals/
https://www.ozy.com/news-and-politics/spy-wars-the-hidden-foe-america-must-defeat-to-save-its-democracy/380301/
https://sanctions.lursoft.lv/person/igor-olegovich-kostyukov/ofac-21330
https://qirim.news/en/novosti-en/eu-sanctions-head-of-russian-military-intelligence-gru-over-2015-german-parliament-attack/
https://www.al-monitor.com/tr/contents/articles/originals/2020/03/russia-iran-syria-turkey-coronavirus-subversion.html
https://turkey.mid.ru/tr/embassy/diplomatik_listesi/
https://m.yeniakit.com.tr/amp/haber/1551451/rusya-askeri-istihbarati-ulkenin-ismini-verdi-abdnin-onlara-karsi-tehlikeli-plani
Rusya, Soğuk Savaş döneminde gizli servislerinin tarihî başarılarıyla ünlenmişti. Sovyetler Birliği'nin tarihe karışmasından sonra Kremlin ekibinin (Silovikler) büyük çoğunluğu, istihbarat kökenli ve 16 yıl KGB'de çalışmış bir devlet başkanının yönetiminde olmasına rağmen, çok ciddi istihbarat zaafı içerisinde.
Eski istihbarat ve askeri teşkilat mensubu, çoğu zaman KGB ve askeri subay veya diğer emniyet / savunma teşkilatlarından eğitim almış Rus politikacılara ‘Silovik’ deniliyor. Rusya’da bugün yönetim kademelerinin her birinde, başta önemli bakanlıklar ve yardımcıları olmak üzere, istihbarat kökenli yöneticiler bulunuyor.
Buna rağmen Rus Federal Güvenlik Servisi FSB, Dış İstihbarat Servisi SVR ve Federal Koruma Servisi FCO gibi güvenlik kurumlarında etkin 'silovik’ diye anılan KGB kalıntısı şahin kanat, Kremlin'de ipleri iyice ele geçirmiş durumda olduğu gibi, yeni zenginlerin siyasi ihtiraslarının önünü kesmeye çalışıyorlar.
Rusya’nın en büyük istihbarat örgütü Glavnoye Razvedyvatel’noye Upravleniye- GRU Rusya Silahlı Kuvvetler Genelkurmayına bağlı askeri istihbarat teşkilatı. Daha öncesinde Sovyetler Birliği’nde Kızıl Ordu’ya bağlıydı.
Rus Dış İstihbarat Servisi (SVR) ise genel anlamda ABD’nin Merkezi İstihbarat Servisi (CIA), İngiltere’nin Gizli İstihbarat Servisi (M16) ve Fransa’nın Dış İstihbarat Ajansı (DGSE)'ye benzer.
Rusya Federasyonu’nun Ana İstihbarat Direktörlüğü (GRU) da NATO’daki birçok karşıtları gibi bir askeri dış istihbarat servisidir. Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) bir yurtiçi güvenlik ve karşı istihbarat servisidir ve ABD’nin FBI (Federal Araştırma Bürosu) , Almanya’nın BfV veya İtalya’nın AISI gibi kurumlarından daha sert olmakla beraber belki biraz aynı kategoride değerlendirilebilir.
Rusya Silahlı Kuvvetleri’nin gözü ve kulağı kabul edilen Rus askeri istihbaratı (GRU), sadece yerel taktik hedeflerini karşılama kabiliyeti olmadığını, aynı zamanda da ulusların kaderini belirleyebileceğini birçok kez kanıtladı.
Rus askeri istihbaratı, ülkenin ulusal çıkarlarına ve güvenliğine yönelik tehditlerle ilgilenir. Rusya'nın etrafındaki askeri ve siyasi durum hakkında bilgi toplar, analiz eder ve özetler, gelişimini tahmin eder ve gerçek ve potansiyel hakkında zamanında Rus siyasi liderliğine ve yüksek rütbeli subaylara rapor verir.
Rus askeri istihbarat subayları, genelde daha az deneyime sahip askerlere danışmanlık yapar, eğitimler verir ve muharebe sahasında komutanlık eder.
GRU’nun İgor takıntısı!..
Kasım 2018’de ölüm nedeni kanser olarak açıklanan GRU Başkanı İgor Korobov, 2016’da bu göreve getirilmişti. Ölümü ile ilgili spekülasyon içerikli haberlerde Lübnan’da gizli bir görev sırasında suikaste kurban gittiği iddia edilmişti.
-Korobov, Moskova'da nadir gerçekleşen bir basın toplantısında-
Kendisinden önceki başkanın adı da İgor Sergun’du o da kalp krizinden ölmüştü. Günümüzde Rus askeri istihbarat servisi Ana İstihbarat Dairesi (GRU) Başkanı İgor Olegovich Kostyukov bu görevi yürütüyor.
Sıra dışı istihbaratçı İgor Olegovich Kostyukov portresi…
Koramiral Igor Olegovich Kostyukov, Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı'na atanan ilk deniz subayı. 21 Şubat 1961'de Amur Oblastında doğmuş. Soyadının Amur Oblastında bulunan Kulikovskoe mıntıkası ile irtibatı söz konusu.
Amur Oblastı'nda Tatar ve Tuva Türkleri de yaşıyor. Amur Oblastı, Moskova'ya 8,000 kilometre uzaklıkta, Amur ve Zeya Nehri'nin kıyısında bulunan Rusya'ya bağlı. Kuzeyinde Saha Cumhuriyeti, doğusunda Habarovsk Krayı ve Yahudi Özerk Oblastı, güneyinde Çin ve batısında Zabaykalski Krayı vardır. Amur Oblastı Rus Uzak Doğu'sunda küresel jeopolitik /jeoekonomik güç dengelerinin Asya-Pasifik'e kaydığı bölgeye yakın bir yer.
İgor Olegovich Kostyukov, başlangıçta bir donanma subayı olarak görev yaptı. Daha sonra Askeri Diplomatik Akademisi'nden mezun oldu ve ardından GRU'da yer aldı. Disipliner yaşama düşkünlüğü, metodolojik istihbarat anlayışı ona başarı getirdi. Sıkı bir yüzücü ve kayak sporuna yatkın. Rusça haricinde Korece, İngilizce, İtalyanca ve Grekçe biliyor.
2000 - 2002 arası Yunanistan'da Askeri Ateşe olarak görev yapan İgor Kostyukov, İtalya’nın başkenti Roma’da GRU istasyon şefi olarak bulunmuş. Suriye'deki Rus askeri operasyonunu kontrol ettiği hatta Rus askeri istihbaratının üst düzey yöneticilerinden biri olarak, Suriye Arap Cumhuriyeti'nde uluslararası terör örgütü IŞİD/DEAŞ’a karşı, askeri operasyonun liderliğinde doğrudan yer almasındaki başarısından dolayı “Rusya Kahramanı” ilan edildi ve kendisine nişan verildi.
ABD onu kara listeye aldı…
29 Aralık 2016'da Kostyukov, "ABD'de demokrasiyi baltalamaya yönelik eylemler" ile bağlantılı gösterildi. Eylül 2016'da yapılan Amerikan seçimlerine müdahale ettiği iddiasıyla ABD yaptırım listesine dahil edildi. Ayrıca “Trump’ın seçilmesine müdahil olan Rus istihbaratçı” diye ilan edilmişti. İngiliz medyası da onu “Londra'ya sığınan eski Rus casusları zehirleme operasyonu sorumlusu” olarak göstermişti.
ABD’nin yaptırım kararları sonrasında Kremlin'de düzenlenen törende, Başkan Vladimir Putin'in GRU memurlarını överek “Suriye'deki üstün meziyetlerini” vurgulaması dikkat çekicidir.
İgor Olegovich Kostyukov ABD karşıtı…
Rusya Askeri İstihbaratı (GRU) Başkanı İgor Kostyukov, 4 Mayıs 2018'de VII Moskova Uluslararası Güvenlik Konferansı’nda yaptığı analitik çözümlemeler içeren konuşmasında; ABD’nin Asya-Pasifik bölgesi üzerinde kontrol sağlamaya çalıştığını belirterek "ABD’nin çatışmacı eğilimi, dünya ekonomisinin lokomotifi Asya-Pasifik bölgesinde kendini tümüyle gösteriyor.
ABD, Hindistan’ı da dahil ederek Çin karşıtı bir koalisyon kurmaya çalışıyor." saptamasında bulunmuş, "Rusya Federasyonu, bölgesel güvenliği sağlamanın tek etkili yolunun siyasi diyalog ve birbirlerinin çıkarlarının gözetilmesi olduğuna inanmaktadır.
Rusya’nın stratejik istikrarı korumanın ve aşamalı gelişimini sağlamanın başka yolu yoktur." demişti.
Daha yakın zamanlarda ABD, Afganistan'da Taliban ile barış anlaşması için masaya oturduğunda, Afganistan'daki Amerikan askerlerini öldürenlere ödül veren girişimin başında İgor Olegovich Kostyukov olduğu ABD medyasında yer almıştı.
Putin’in Kostyukov'dan istedikleri…
Koramiral'e yeni görevler vermesi ve ardından resmi olarak aday göstermesi Putin'in GRU'ya duyduğu güvenin açık göstergesi. Rus askeri istihbaratının, hem aktif hem de saldırgan bir şekilde hareket ederek, hata olasılığını artırarak, şimdiye kadarki planlarını değiştirmesi ise pek olası değildir.
İgor Olegovich Kostyukov'un önem verdiği değişim ve gelişme, GRU'nun sivil muadili SVR ile ilişkilerini rekabete ekseninden çıkarıp işbirliği ve dayanışma aşamasına kavuşturması oldu denilebilir. GRU ile SVR başkan ve personellerinin son yıllarda kötüleştikleri bir sır değil. Kostyukov'un atanmasının ardından, Rus SVR başkanı Sergei Naryshkin'in yeni GRU şefine samimi bir tebrik telgrafı göndermesi, yeni sürece olumlu katkı sunmuştu.
İgor Olegovich Kostyukov soğukkanlı, işkolik…
Putin'in Kostyukov'da gördüğü tek nitelik savaş zamanı referansları değil. Rus casusluk sisteminde GRU “küresel bir görev alanı” ile önemli bir özerkliğe sahip. İgor Olegovich Kostyukov, Putin'in liderliğini sorgulamıyor ve onun politikalarına sadık bir bürokrat. Putin'in huzurunda saygıdan dolayı gözlerini indirdiği biliniyor. Türkiye'de olsa adama demediklerini bırakmazlar “yere bakan yürek yakan” diye çamur bile atarlar.
İgor Olegovich Kostyukov, çok cesur, inatçı. Meslek misyonuna, literatüre hakim. Her şeyi önceden hesaplar. Hedefe yavaşça gider, her şeyi düşünür, ama güvenle. Çok tutkulu ve karmaşık bir karakteri var. Igor, hızla koşullara uyum sağlar, çok ihtiyatlı ve hayal kurmayı sever.
İyi bir tad alma duygusuna sahip. Roma'daki GRU istasyon şefiyken İtalyan şaraplarına zaafı olduğu ortaya çıkmıştı. İtalyan meslektaşları her yıl sevdiği şaraplardan koli koli gönderiyor. Makarnacı ve deniz ürünlerini yemek menüsünde mutlaka yer alıyor. Narsisizm eğilimi var. Eşinden ayrı. Oleg adında bir oğlu olduğu biliniyor. Kamuoyunda görünmeyi ve medyaya haber olmayı sevmiyor.
İgor Olegovich Kostyukov ve Türkiye…
Türkiye, GRU'nun operasyon sahası içinde bulunmuyor. Bununla birlikte Rus Büyükelçiliği bünyesinde görevli Savunma Ataşe Ofisi görevlilerinin GRU mensubiyeti sır değil; Col. Igor VALGAEV, Savunma Ataşe Vekili Cpt. (Navy) Dmitrii MOROZOV Askeri Deniz Ataşesi, Lt. Col. Igor Serdiuk Savunma Ataşe Yardımcısı, Col. Roman TSYMBALOV Savunma Ataşe Yardımcısı (Kara), Col. Andrey CHERNYSHEV Savunma Ataşe Yardımcısı (Hava), Lt. cdr.(Navy) Denis PATEEV Askeri Ataşe Yardımcısı.
İgor Olegovich Kostyukov; asi Libya lideri Halife Hafter'i Trablus'ta iktidara getirme girişimlerinde de merkezi bir figür.
Bununla birlikte “Suriye’de Rus - Türk çatışmasını engelleyen isim” olduğu söylenebilir. İki yıl önce Türkiye ile Rusya’nın, İdlib’de doğrudan karşı karşıya gelme riskinin artmasıyla Rusya, İdlib politikasını değiştirmek durumunda kalmış, Türkiye’nin ateşkes önerisini kabul etmişti. 5 Mart 2020'de Moskova’da Türkiye ile Rusya arasında mutabakat metni imzalanmıştı.
Bu mutabakatla Türkiye, Libya ve İdlib’de geri adım atmayacağını gösterirken, Rusya da Türkiye’ye yönelik çatışmacı politikasından vazgeçtiğini ve Libya tutumunu değiştirdiğini göstermiş oldu.
Yine 2020'de Şam’a giden Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Esad’la korona virüs salgınını ve İdlib’i görüşmüştü. Türkiye’nin, muhalif grupları yeniden yapılandırmak amacıyla terörist gruplara karşı sınırlı bir operasyon hazırlığında olduğu bir dönemde, Rus Genelkurmayı’nın ana istihbarat biriminin başı Amiral İgor Kostyukov’un Şoygu-Esad görüşmesinde hazır bulunması, Rusya’nın İdlib’de Türkiye ile sağladığı anlaşmayı korumak istediğinin işareti olarak okunmuştu.
Kazakistan olaylarında da GRU parmağı vardı ve halen kriz sürecini onlar yönetiyor.
GRU, terör örgütlerine “Müslüman kimliği”yle sızdı…
Nasıl mı?
15 Mayıs 2016’da Suriye’de terör örgütleri için savaşan bazı yabancıların Rusya tarafından bölgeye gönderildiği öne sürülmüş, Rusya’nın, ülkede yakaladığı bazı suçluları, Suriye’ye gitmeyi kabul etmeleri durumunda, serbest bırakarak yeni kimlik ve pasaport sağladığı belirlenmişti.
Bunların arasında Rusya Federasyonu askeri istihbaratı GRU’dan olanların sayısı küçümsenemeyecek kadar hayli fazlaydı.
Rus istihbarat ajanlarının, Dağıstan bölgesinde terör suçları nedeniyle aranan kişilerle irtibata geçerek bu kişileri Suriye’ye yönlendirdiği, devlet görevlileri tarafından yeni kimlik ve pasaport sağlanan militanların Suriye’de DAEŞ’e biat eden gruplara katıldığı Reuters haber ajansı tarafından gündeme getirilmişti.
Rusya’dan Suriye’ye yönelik militan akışının 2014’te zirve yaptığı ortaya çıkmıştı.
Uluslararası Kriz Grubu’ndan Ekatarina Sokiryanskaya “2014’teki Soçi Kış Olimpiyatları öncesi Rusya bu kişilerin ülkeyi terk etmesine engel olmadı” diyerek Moskova yönetiminin terör tehdidinden kurtulmak için Suriye’deki gerginliği artıran adımlar attığını belirtmişti.
Rusya’nın, Suriye’ye gönderdiği militanların bir kısmı yine Rusya’nın veya rejimin hava saldırılarında öldürülmüştü.
Hatta bu tür haberlerin ayyuka çıkması üzerine 09 Mayıs 2017’de Suriye ve Irak’ta toprak kaybetmeye devam eden DAEŞ, ele geçirdiği Rus gizli servisi FSB için çalışan bir ajanı boğazını keserek öldürmüştü.
Rus Askeri İstihbarat Subayı Denis Khisamov…
2019’da Kuzey Kafkasya Bölge Askeri Mahkemesi’nde görülen davada Rusya Savunma Bakanlığı’nda eski subay olan ve Suriye’de IŞİD saflarında savaşan Denis Khisamov hakkında 19 yıl ağırlaştırılmış hapis cezası kararı verildi.
Bir yıl da gözetim altında tutulmasına hükmedilen Khisamov'un yedek subaylık rütbesi de elinden alındı. Daha öncede Rusya’ya teslim edilmesinin ardından, 2017'de Suzdal Bölge Mahkemesi Denis Khisamov'u sahte paraları piyasaya sürmekten için suçlu buldu ve 3 yıl üç ay hapis cezasına çarptırmıştı.
Rus istihbaratının DAEŞ/IŞİD’e sızdırdığı Denis Khisamov kimdir?
Rusya Savunma Bakanlığı’nda Muhabere ve İstihbarat görevlerinde bulunan Denis Khisamov, 18 Aralık 1983 Krasnodar doğumlu. Yüksek eğitim gördü, doktora düzeyinde eğitimi var.
Rusya Savunma Bakanlığında yüzbaşı rütbesinde askerlik yaptı. Uzmanlık alanlarından birisi de sahte pasaport imali. Nitekim 2015’te, Tacikistan pasaportunun sahtesini yaparak Rusya'dan Türkiye'ye geçmişti.
Rusya’nın, Gürcistan sınırına ve Karadeniz’e yakın Kuzey Kafkasya’da, Karadeniz ve Azak denizi arasında bulunan Krasnodar, 120 farklı etnik kökenden insanın yaşadığı metropolit bir kent.
Denis Khisamov’un 2015’de Türkiye üzerinden Suriye’ye giderek IŞİD terör örgütüne katılma hikayesi, banka kredisi ödemelerinde yaşanan gecikme nedeniyle Moskova’da kendisini takip eden alacaklılardan kaçmak için Suriye’ye gitmesiyle başlıyor.
Ne yalan ama!
Suriye'ye yaptığı yolculuk ve hakkında ‘piyasaya sahte para sürme’ suçlamasıyla 2015 yılında dava açılan sanık, sahte parayı camide tanıştığı radikal fikirleri destekleyen bir şahıstan aldığını ifade ediyor. Kommersant gazetesine göre, devlet sırlarının korunması konularında uzman olan Khisamov, Rusya ordusundaki zorunlu hizmetinden 2009 yılında “Kaptan” rütbesiyle ayrıldı.
Dini fikirlerle ilgilenmeye başlayarak sık sık DAEŞ destekçileriyle buluştuğu Moskova camilerine gitti.
Khisamov'un yeni tanıdığı bu kişiler Suriye'ye ‘cihada gitme’ çağrısında bulundu. Tacik biri piyasaya sürmesi için ona 5 bin rublelik sahte banknotlar verdi.
Khisamov, ‘piyasaya sahte para sürülmesine yardımcı olmak’ suçlamasıyla 2015 yılında iki kişiyle birlikte gözaltına alındı ancak kefaletle serbest bırakıldı.
Sahte pasaportuyla önce Türkiye’ye oradan da Suriye’ye kaçan Khisamov, savcılara göre, tanıdığı radikal bir kişiden bu konuda yardım aldı.
Khisamov 2015'ten 2016'ya kadar DAEŞ'in saflarında savaşarak, yerleşim yerlerine yönelik saldırılara katıldı.
Aralık 2016'da eşi ve çocuklarını Suriye'ye getirmek üzere Türkiye'ye gitti ve üzerinde kimliği olmaması nedeniyle Türk polisi tarafından gözaltına alındı.
Serbest bırakılmasının ardından sahte bir Tacik pasaportu aldı ve Tacikistan'a gitmeye çalıştı. Ancak Gürcistan havaalanında güvenlik güçleri tarafından yakalandı ve Türkiye’ye döndü.
Türk yetkililer, kendisini Tacikistan’a sınır dışı etmeye karar verdi. 2017 Kasım ayında, Tacik yetkililer Khisamov’u Rusya’ya teslim etti.
Milli İstihbarat Teşkilatı, görüldüğü gibi, Rus istihbaratına nefes aldırmıyor.
MİT Başkanı Dr. Hakan Fidan’ın uzun yılları kapsayan görevi nedeni ile kurumsal ve kolektif hafızası, onu tüm dünyada muhataplarının önüne çıkarıyor.
.
Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com
Seçilmiş Kaynakça
İstihbarat Bilimi, editör: Sait Yılmaz, 5. baskı, Kripto yayınları, s. 40
https://tass.com/defense/1032011
https://tr.sputniknews.com/20210108/rus-askeri-istihbarati-grunun-baskani-kostyukov-putinin-suriye-ziyaretine-onay-vermek-kariyerimdeki-1043540090.html
https://angaraleshoz.ru/tr/building-materials/kostyukov-igor-olegovich-voennyi-attashe-mat-ryi-voennyi-razvedchik-so/
https://warsawinstitute.org/russias-gru-new-chief-goals/
https://ria.ru/20161229/1484946096.html
https://www.rbc.ru/politics/22/11/2018/5bf663419a794749ecda09f5
https://warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=27911
https://mil.ru/mcis/news/more.htm?id=12169992@cmsArticle
https://interfax.com/newsroom/top-stories/21905/
https://www.rt.com/russia/446076-gru-spy-chief-kostyukov/
https://www.russiamatters.org/news/russia-review/russia-review-june-18-25-2021
https://russiandefpolicy.com/tag/igor-olegovich-kostyukov/
https://www.celebsagewiki.com/igor-kostyukov
https://warsawinstitute.org/russias-gru-new-chief-goals/
https://www.ozy.com/news-and-politics/spy-wars-the-hidden-foe-america-must-defeat-to-save-its-democracy/380301/
https://sanctions.lursoft.lv/person/igor-olegovich-kostyukov/ofac-21330
https://qirim.news/en/novosti-en/eu-sanctions-head-of-russian-military-intelligence-gru-over-2015-german-parliament-attack/
https://www.al-monitor.com/tr/contents/articles/originals/2020/03/russia-iran-syria-turkey-coronavirus-subversion.html
https://turkey.mid.ru/tr/embassy/diplomatik_listesi/
https://m.yeniakit.com.tr/amp/haber/1551451/rusya-askeri-istihbarati-ulkenin-ismini-verdi-abdnin-onlara-karsi-tehlikeli-plani
Facebook Beğen
Twitter Takip Et
Instagram Takip Et
WhatsApp Mesaj Gönder
Threads Takip Et
Youtube Abone Ol
E-Posta Gönder