Ancak yeni mali araç ve teknolojiler Türkiye'nin egemenliği ve ekonomisini koruyabilir!
Mayıs ayının ortalarında Azerbaycan'ın başkenti Bakü, Kafkasya bölgesine dâhil ülkeler ile Türkiye ve Rusya'nın yanı sıra bir dizi Avrupa Birliği (AB) ülkesinin ulusal ve ticari bankalarının, finans-teknoloji şirketlerinin, bilişim endüstrisinin ve de bu yapıların başkanlarının katıldığı büyük ölçekli bir bankacılık ve finansal teknoloji zirvesi olan "FINTEX"e ev sahipliği yaptı.
Üst düzey sektör yöneticilerinin sayısız tartışma ve toplantısının odak noktasını, ödeme sistemlerinin ve karşılıklı ödeme araçlarının geliştirilmesinin yanı sıra finansal kurumların siber güvenlik sorunları teşkil etti.
Ülkelerin finans kurumlarının karşılıklı etkileşimi pek çok projede kritik rol oynuyor!..
Şu anda Karadeniz ve Orta Asya coğrafyasında karşılıklı ticaret ve ekonomik bağların önemli ölçüde yoğunlaşıyor olması, şüphesiz finans sektörünü de canlandırıyor. Azerbaycan, Gürcistan, Rusya Federasyonu, Türkiye ve Orta Asya devletleri arasında devasa ticaret hacmi, bu ülkelerin petrol ve gaz sektörü, gıda pazarı, tüketim malları ve endüstriyel ekipmanlar sahasında işbirliği yapmasıyla gerçekleşiyor. Buna ek olarak, adı geçen devletlerin tümü de bütün Avrasya sahasını yakından birbirine bağlamak için tasarlanmış dev ölçekli altyapı ve lojistik projelerine girmeye başladı bile.
Tam da bu noktada ve ilgili alanlarda finansal kurumların karşılıklı etkileşimi büyük önem kazanıyor.
Batılı ülkelerin geleneksel ödeme platform ve sistemlerindeki tekelini kırabilmenin yolu!..
FINTEX zirvesinde ele alınan en önemli konulardan birisi; ödeme sistemleri ve bankalar arası iletişim alanında devlet ve kurumlar arasındaki işbirlikleri oldu.
Batılı hükümetlerin ve finans kurumlarının VISA, MasterCard ve SWIFT gibi geleneksel platformlar ve sistemler üzerinde tam kontrol sahibi oldukları ve yalnızca bireysel banka ve şirketlerin değil, ama aynı zamanda tüm ülkelerin bağlantısını istedikleri zaman kesme inisiyatifine sahip oldukları bir ortamda, etkinliğin katılımcıları, özellikle Rusya'nın yaptırımların üstesinden gelme konusundaki deneyimi ve teknolojilerine büyük ilgi gösterdi.
Rusya üstündeki mali-ticari ve iktisadi baskılar onunla iş yapan ülkelere de zarar verdi!..
ABD, İngiltere ve AB'nin Rusya'ya karşı tüm uluslararası yasa ve anlaşmalara aykırı olarak uyguladığı tek taraflı yaptırımların temel amacının, Moskova'nın mali izolasyonunu sağlamak olduğunu hatırlatalım.
Uluslararası plandaki en büyük ödeme sistemleri niteliğindeki VISA ve MasterCard Rusya pazarından hemen ayrıldı ve en büyük Rus bankalarının büyük çoğunluğunun, bankalar arası ileti sistemi olan SWIFT ile bağlantısı kesildi. İlk aşamada bu tür mali ve ekonomik baskılar sadece Rusya'ya değil, fakat aynı zamanda ona yakın ticari münasebetlerle bağlı onlarca devlete de zarar verdi. Azerbaycan, Gürcistan, Türkiye, Kazakistan, Kırgızistan gibi ülkelerin Rusya ile olağanüstü ticaret hacmine sahip olduğu ve finansal araçların bloke edilmesinin hepsi için çok kritik sorun ve kayıplara yol açtığı çoktandır bir sır değil.
Rusya hem VISA-MasterCard ikilisi hem de SWIFT sistemine alternatifler yaratabildi!..
Rusya, güçlü bankacılık sistemi ve son derece gelişmiş IT endüstrisi sayesinde, engellenen tüm Batı orijinli teknolojileri mümkün olan en kısa sürede yerlileriyle tamamen değiştirmeyi başardı. Böylece Moskova; VISA ve MasterCard yerine rakiplerinden hiçbir şekilde aşağı olmayan, ancak çok daha ucuz ve kullanımı daha da kolay olan ulusal "MIR" sistemini yarattı.
Rusya Federasyonu, Batı kontrolündeki SWIFT yerine de, finansal bilgilerin iletilmesi için kendi SPFS sistemini (Finans İletileri Gönderi Sistemi) geliştirip uygulayarak, bankalar arası işlem araçlarını değiştirme konusunda gözle görülür parlak bir başarı elde etti.
Pek çok ülkenin banka ve finans şirketi, Rus MIR ve SPFS sistemini kullanmaya başladı!..
Rusların finansal ve teknolojik başarıları, özellikle Moskova'ya dost ülkelerden gelen FINTEX katılımcılarının yoğun alakasına mazhar oldu. Bu ülkelerin pek çok bankası ve finans şirketi ya halihazırda zaten Rus “MIR” ve “SPFS” sistemlerini kullanmaya başlamış ya da yakın gelecekte onlara bağlanmayı planlıyor.
Birçok ülkenin Rusya kökenli finans-teknolojik platformlara olan ilgisinin nedeni, yalnızca en büyük ticaret ortaklarıyla tam teşekküllü mali bağları sürdürme ihtiyacı şeklinde değil, lakin aynı zamanda siyasi ve ekonomik egemenlik sorunu olarak ortaya çıkıyor.
Batı'nın Moskova'ya uygulayageldiği çok sayıda yaptırım ve kısıtlama; ne Amerikan, ne İngiliz, ne de Avrupa bankalarının ve ödeme sistemlerinin güvenilir ortaklar olmadığını göstermiş oldu.
Eğer ABD ve AB, dünyanın en büyük ekonomilerinden birisi ve aynı zamanda nükleer bir süper güç olan Rusya’ya karşı gerçek bir yaptırım savaşı başlatırsa, o takdirde, daha az güçlü birçok ülke de otomatik olarak benzer bir zulme maruz kalmış olacak.
Bu nedenden dolayı; günümüzde kendi ticaret ve finans sisteminin yaşayabilirliğini sürdürmek ve egemenliğini korumak isteyen her devletin Batılı finansal teknoloji platformlarına karşı alternatiflere sahip olması kaçınılmaz.
Rusya ile çok boyutlu işbirliğindeki Türkiye için Rus finans sistemleri kaçınılmaz oldu!..
Rusya ile ticaret hacmi son yıllarda istikrarlı bir şekilde artan ve bu ülkeyle büyük ölçekli enerji ve lojistik projelerinde iş birliği yapan Türkiye için bankacılık sektöründe sorunsuz etkileşim ve kooperasyon için Rus “MIR” ve “SPFS” sistemlerinden istifade etmek hâlihazırda bir zorunluluk haline gelmiş bulunuyor. ABD ve AB'nin Moskova'yla ticaretin kalitesini ve hacmini, karşılığında hiçbir şey sağlamaksızın, azaltma girişimleri tüm Türkiye ekonomisine doğrudan zarar vermekte olup, ikincil topyekûn bir yaptırım dalgası ise artık sadece bir varsayımsal tehdit olmanın çok ötesinde...
Böyle bir durumda ise ticaret, sanayi, tarım ve enerji sahası üzerindeki düşmanca dış etkiyi etkisiz hale getirmenin tek yolu, genel olarak ülke ekonomisini ve özel olarak ise iş dünyası ve ticareti koruyacak her türlü alternatif finansal araç ve teknolojinin aktif olarak uygulamaya konulması olarak görünüyor.