ERZURUM
Birinci Dünya Savaşı'nda Erzurum'un işgali sırasında Palandöken Dağı geçitlerine konuşlandırılan 120 yıllık iki Rus obüsü, Nenehatun Tarihi Milli Parkı'nda açılacak savaş müzesinde sergilenecek.
Erzurum'da 17 yıl önce ATAK Doğa Sporları Kulübü Başkanı Çetin Bayram'ın Palandöken Dağı'na yaptığı tırmanış sırasında bulunan, savaş esnasında Rusya'nın Perm bölgesinden Abdurrahman Gazi Türbesi mevkisine getirilerek kente hakim tepelere konuşlandırılan iki obüs, Vali Seyfettin Azizoğlu'nun talimatıyla bulundukları yerden indirildi.
Yaklaşık 2 bin 700 metre rakımdaki Palandöken Dağı'ndan paletli araç ve iş makineleri yardımıyla indirilen Rus topları, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünce koruma altına alındı.
İl Kültür ve Turizm Müdürü Cemal Almaz, Birinci Dünya Savaşı sırasında Sarıkamış muharebelerinin ardından kentin Rus işgaline uğradığını söyledi.
Savaş sırasında iki obüsün, 3 bin 500 kilometre uzaktaki Rusya'nın Ural Dağları'ndan getirildiğini anlatan Almaz, "Bu toplar Palandöken Dağları'ndaki türbenin üst taraflarında bulunuyordu. Ruslar, savaş sonrası 11 kilometre menzilli, 188 milimetrelik, yaklaşık 7 ton ağırlığındaki bu topları orada terk ederek gitmiş." dedi.
Obüslerin sergileneceği milli parkta Aziziye tabyaların da yer aldığını dile getiren Almaz, "Emekliye ayrılmış toplar ve silahlar müzede sergilenecek. Milli parkımızı gezmeye gelen misafirlerimiz için yeni bir görsel sergi alanı oluşturacağız. Tabyalar savunma alanının görsel anıtlarından birisi olup, tamamı savaş savunmasıyla alakalıdır. Bu topları burada sergilemek bir bütünlük arz edecek. Tarihin yaşandığı tabyalarda tarihin silahlarını gün yüzüne çıkaracağız." dedi.
"Saf çelikten, 1897 yapımı"
Erzurum Valiliğinde de görevli Çetin Bayram ise dağa tırmanışlarında buldukları Rus obüslerinin üzerindeki yazılardan yola çıkarak araştırma yaptığını belirterek, "Saf çelikten yapılan toplar, 1897 Rus yapımı. Birinci Dünya Savaşı'nda Erzurum'a 55 saat uzaklıktaki Ural Dağları'ndan getirilmiş." diye konuştu.
"Bu toplar Palandöken'in doğu istikametinde 'Kan Yaylası' denilen bölgedeki hakim noktada gizlenmiş durumdaydı. Bu topları 100 yıl sonra yerinden kaldırarak, emekliye ayırıyoruz." ifadesini kullanan Bayram, bunların ve savaş dönemlerinden kalma silah ile malzemelerin sergileneceği müzenin, 9 Kasım'a kadar yapılmasının planlandığını bildirdi.