İslamabad
Eski Sovyetler Birliği'nin 1979'da Afganistan'ı işgalinin hemen ardından Pakistan'ın başkenti İslamabad'ın dışında kurulan Afgan Basti Kampı'nda yaklaşık 30 bin kişi yaşıyor.
Kampta yaşayanların 1990'ların sonuna doğru Afganistan'a dönmeyi planladığı sırada, 7 Ekim 2001'de başlayan ABD işgali, daha fazla Afgan'ın çevre ülkelere göç etmesine sebep oldu.
ABD'nin işgalinin ardından yüz binlerce Afgan mülteci, sınır komşusu Pakistan'a göç etti.
3 milyon Afgan mülteci
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) verilerine göre, 2019 sonu itibarıyla Pakistan'da 1,4 milyondan fazla kayıtlı Afgan mülteci bulunuyor. Pakistan hükümeti ise kayıt dışı mültecilerle bu sayının 3 milyon civarında olduğunu belirtiyor.
Pakistan'daki Afgan mültecilerin yüzde 69'u kent ve kent çevrelerindeki varoş bölgelerde yaşarken geri kalanı ise kendileri için kurulan 54 mülteci kampında hayat sürüyor.
Bu kamplardan 43'ü Afganistan'a sınır komşusu Hayber Pahtunhva eyaletinde bulunuyor.
ABD'nin Afganistan'ı işgalinin 21. yılında İslamabad'a yarım saat uzaklıktaki Afgan Basti Kampı'nda yaşayan mültecilerle görüştük, kampın şartlarını görüntüledik.
Sağlıksız kamp şartları
Afganistan'da 40 yıl süren işgal ve çatışmaların esiri olan mülteciler, can güvenliği sebebiyle geldikleri Pakistan'da da zor şartlarla karşı karşıya kaldı.
Ülkenin en modern şehri İslamabad'a kısa bir mesafede bulunan Afgan Basti Kampı olumsuz çevre koşullarıyla dikkati çekiyor.
Kampta asfalt yol bulunmuyor. Özellikle muson döneminde yağan yağmurlar, kamp sakinlerini çamur içinde yaşamak zorunda bırakıyor.
Bunun dışında kamp alanında su ve kanalizasyon altyapısı da yok.
Su ihtiyaçları camilerden veya kuyulardan taşıma yoluyla karşılanıyor. Yollar ise tamamen pis kanalizasyon suyu ve çöplerle dolu durumda.
Bu durumdan habersiz çocuklar da maalesef bu sağlıksız koşullar altında oyun oynuyor.
"Ülkemiz, yaşamımız elimizden alındı"
Kampta yaşayan Aktarullah Han, Sovyetler'in işgalinin ardından Pakistan'a göç ettiğini, çocuklarının bu kampta dünyaya geldiğini söyledi.
Han, 90'ların sonuna doğru geri gitmeye hazırlandıklarını anlatarak, "ABD'nin işgali geri dönmemize engel oldu." dedi.
Kamp sakinlerinden Halid Ahmed, 40 yıl süren savaş durumu sebebiyle ülkelerine geri dönemediklerini vurgulayarak, "Ne söyleyebilirim, yaşanan işgallerle ülkemiz ve yaşamımız elimizden alındı." diye konuştu.
Mevcut ortamda geri dönmeyi düşündüklerini belirten Ahmed, ancak bununla birlikte Afganistan'da kendilerine ait hiçbir şeyin kalmadığını, geri döndüklerinde karşılaşacakları ortamdan çekindiklerini kaydetti.