Ankara
Amazonlar'da temmuz ayında kurak mevsimin başlamasıyla yangınlarda ve ağaç kayıplarında yeniden artış yaşanmaya başlandı. Uydu görüntülerine göre, sadece ağustos ayının ilk yarısında, Amazonlar genelinde 19 bin yangın tespit edildi.
Amazonlar'da etkili olan yangınlar, Brezilya hükümetinin yağmur ormanlarını korumadaki yetersizliği veya isteksizliğine karşı tepkilere neden olurken, Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, bu yıl yangınları kontrol altına alma sözü verdi.
Genel olarak yerel çiftçiler tarafından, büyükbaş hayvanlar için arazi genişletmek veya Brezilya'nın en büyük ihracat kalemlerinden biri olan soya fasulyesi yetiştirmek için başlatıldığı söylenen yangınların önüne geçmek için birtakım önlemler alan Bolsonaro, Amazon bölgesinde 4 aylık ateş yakma yasağı getirirken, alevlerle mücadele için orduyu görevlendirdi.
Buna karşın, bu hafta Novo Progresso civarında yükselen dumanın yoğunluğu, polisin bildirimine göre sürücülerin yolu göremeyerek kaza yapmasına neden oldu.
Geçen yıl yangınların zirveye ulaştığı ağustos ve eylül aylarının, alınan önlemlerin işe yarayıp yaramadığını belirlemek için kritik dönem olacağı ifade ediliyor.
Ormansızlaşma oranı yüzde 34 arttı
Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü (INPE) verilerine göre, 2019'un ağustos ayından bu yılın temmuz ayına kadar ormansızlaşma oranında, önceki 12 aylık döneme göre yüzde 34 artış oldu.
Uzmanlar, yangınların dünyanın en büyük yağmur ormanını kritik bir eşiğe doğru ittiğini, bu eşik geçilirse ormanın hayatta kalmak için yeterli yağış oluşturmayı bırakacağını ve yaklaşık üçte ikisinin geri dönüşü olmayan bir tropikal savanaya dönüşmeye başlayacağı değerlendirmesinde bulunuyor.
INPE verileri, 2020'nin ilk 6 ayında, dünyanın en büyük tropikal sulak alanı olan Pantanal bölgesindeki yangınların geçen yılın aynı dönemine kıyasla iki katından fazla artış gösterdiğini ortaya koymuş, yetkililer, bunun son 20 yılda 6 aylık bir dönemde görülen en fazla sayıdaki yangın olduğunu belirtmişti.
Bu yılın ilk 7 ayında 11 binden fazla yangın çıktı
INPE verilerine göre, Amazonlar'da bu yılın ilk 6 ayında yaklaşık 8 bin yangın çıktı. Bu sayı geçen yıl aynı dönemde 10 bin 606 olarak kayıtlara geçmişti.
Diğer yandan bu yıl temmuz ayında kaydedilen 3 bin 326 yangın ile 2020'de 7 aylık toplamda 11 binden fazla yangın çıkmış oldu.
INPE verileri, 2020'nin ilk dört ayında, ormansızlaşmanın geçen yılın aynı dönemine kıyasla Amazon ormanları genelinde yüzde 55, yerlilerin yaşadığı bölgelerde ise yüzde 59 artış gösterdiğini ortaya koyuyor.
Yeryüzündeki oksijenin yüzde 20'sini sağlayan, "Dünyanın akciğerleri" olarak adlandırılan Amazon Yağmur Ormanları yılda bir milyar tondan fazla atmosferik karbonun salımını önlüyor.
Dünyadaki hayvan ve bitki türlerinin de yüzde 10'unu barındıran Amazonlar, sekiz ayrı Güney Amerika ülkesinde yaşayan 400'den fazla yerli kabileye ev sahipliği yapıyor.
Amazonlar'daki orman tahribatında Bolsonaro etkisi
Bu arada, bazı sivil toplum kuruluşları, Amazonlar'daki orman tahribatının artmasında Devlet Başkanı Bolsonaro liderliğindeki hükümetin yasa dışı çiftçilik ve madencilikle mücadeleyi azaltmasının yanı sıra korunan alanlarda uygulanan para cezaları ile ekipmanın imha edilmesi gibi tedbirleri ihmal etmesinin rol oynadığını belirtiyor.
Bolsonaro, devlet başkanı seçiminden önce Amazonlar'ın korunmasının ülke ekonomisinin gelişimine engel olduğunu belirterek, bu alanı ticari kullanıma açma sözü vermişti.
1 Ocak 2019'da göreve başlayan Bolsonaro, iktidarı süresince Amazon Ormanları'nı korumakla görevli çevre ve yerli hakları ajanslarının bütçesinde yüzde 25, orman yangınlarını önlemek için ayrılan bütçede yüzde 23 kesintiye gitmişti.
Kaynak: AA