Antarktika'ya kurulacak üssün yeri belirlendi

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, Antarktika'da kurulacak "Türkiye Bilimsel Araştırma Üssü" için Horseshoe Adası'nın en uygun yer olarak değerlendirildiğini belirterek, "Üssümüzün kurulacağı yere ilişkin nihai karar, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) tarafından hazırlanacak fizibilite raporunun değerlendirilmesi sonrasında verilecek. 2019'da orada üssümüzü orada üssümüzü açmayı hedefliyoruz." dedi.

Özlü, bakanlıkta, Türk Antarktik Seferi Ekibi (TAE) Lideri Doç. Dr. Burcu Özsoy ve beraberindeki bilim heyetini kabul etti.

Bakan Özlü burada yaptığı konuşmada, 1. Antarktika Bilim Seferi'nin, geçen yıl 26 Şubat-4 Nisan tarihleri arasında, 9 bilim insanından oluşan heyetle tamamlandığını hatırlatarak, bu kapsamda Antarktika kıtasında 4 bin kilometre yol kat edildiğini, 17 topoğrafik kara ölçümü yapıldığını, 38 alanda gözlem gerçekleştirildiğini, 45 noktadan numuneler alınarak, toplamda 2 milyon metrekarelik alanda incelemeler yapıldığını kaydetti.

Özlü, 2. Antarktika Bilim Seferi'nin de 28 kişiyle, deniz ve kara bölümü olmak üzere iki ekiple yürütüldüğünü bildirdi. Ekipten 18 bilim insanın, 13 Mart'ta Punta Arenas limanından ayrılarak, Macellan Boğazı-Drake geçidi rotası üzerinden, Antarktika'ya doğru yola çıktığını anlatan Özlü, "Dünyanın en zorlu geçidi olarak anılan Drake geçidinde, zaman zaman 8 metrelere varan dalga yüksekliğiyle karşılaşan ekip, 18 Mart'ta, Antarktika'nın King George adasına ulaştı. Horseshoe Adası'nda çalışmalara başlayan Türk ekibi, daha sonra sırasıyla Calmette Körfezi, Adelaide Adası batı kıyıları, Hovgaard ve Nansen adası, Portal noktası alanlarında, karada ve denizde yer bilimleri, toksikoloji, buzul bilimi, iklim ve fiziki bilimleri kapsayan 9 bilimsel projenin faaliyetlerini başarıyla yürütmüştür." diye konuştu.

Bilim heyetinden 11 kişilik bir ekibin ise Robert Adası'nda kurulacak geçici Türk kampının ön hazırlıklarını yapmak üzere, 14 Mart'ta Punta Arenas'tan King George Adası'na gittiğini aktaran Özlü, "Şili'ye ait Escudero üssünde bilim insanlarımız, 1 gece kaldıktan sonra Şili Hava Kuvvetlerine ait helikopterlerle Robert Adası'na transfer edilmiş ve geçici bilimsel kamp alanını kurmuşlardır. Kara kampına 9 çadır, 1 jeneratör, gıda malzemeleri, yakıt ve bilimsel ekipmanlar olmak üzere, toplam 5 ton malzeme taşınmıştır. Kamp alanına yerleşen bilim insanlarımız, bir tören düzenleyerek İstiklal Marşı eşliğinde Türk bayrağını Antarktika'da göndere çekmiştir. Kamp toplanana kadar şanlı bayrağımız ilk defa yerleşik bir alanda Antarktika'da dalgalanmıştır." ifadesini kullandı.

Özlü, kara kampında bilim insanlarının yer, deniz bilimleri, ekoloji ve biyoloji alanlarında 6 proje yürüttüklerini kaydetti. Antarktika’nın zorlu hava koşullarında bilim insanlarının, çadırlarda barınarak sıcaklığın -15 derecelere düştüğü, rüzgarın ise saate 120 kilometre hıza çıktığı bir ortamda, başarılı ve emniyetli şekilde çalışmalarını tamamladıklarını vurgulayan Özlü, kamp ekibinin 8 Nisan'da Şili bayraklı Betanzos gemisi tarafından transfer edilerek, Nansen Adası'na doğru hareket ettiklerini dile getirdi.

Seferde bilimsel faaliyetlerin yapılmasının yanı sıra, Türk Bilim Üssü lokasyonu için 1. Ulusal Antarktik Bilim Seferi’nde ön fizibilite çalışmaları sonucunda belirlenen dört noktada (Horseshoe, Hovgaard ve Nansen adası, Portal noktası) çalışmalar yapıldığına değinen Özlü, "Fizibilite çalışmaları kapsamında; Horseshoe Adası’nın Türk Bilim Üssü’nün kurulması için en uygun yer olduğu değerlendirilmiştir. Üssümüzün kurulacağı yere ilişkin nihai karar, İTÜ tarafından hazırlanacak fizibilite raporunun değerlendirilmesi sonrasında verilecek. 2019'da orada üssümüzü açmayı hedefliyoruz. Üs, Ulusal Kutup Bilim Programı çerçevesinde çalışacak. Yerleşim, kapasite, kapsam yapılan fizibiliteler sonucunda belirlenecek." bilgisini verdi.

Özlü, bilim seferi kapsamında kullanılmak üzere bilimsel ekipman, kamp, kişisel ve tıbbi materyalleri içeren 23 ton malzemenin uçak, kargo ve konteynerler aracılığıyla Antarktika’ya ulaştırıldığını belirtti. Ekibin yolculuğunda Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'nin Buenos Aires ve Santiago büyükelçiliklerinin diplomatik destek sağladıklarını bildiren Özlü, sefer öncesinde, sırasında ve tamamlanmasında Şili’nin desteğinin ekibin çalışmalarını hızlandırdığını ve kolaylaştırdığını söyledi.

2. Antarktika Bilim Seferi'nin, 17 Nisan'da sona erdiğini ve ekibin 24 Nisan'da Türkiye’ye ulaştığını bildiren Özlü, "2. Antarktika Bilim Seferimiz, sadece bilimsel değil, aynı zamanda lojistik anlamda da büyük bir başarıdır. 15 bin kilometre uzakta, çok zor doğa koşulları altında, böyle bir operasyon yürütmek kolay bir iş değildir. 28 kişilik ekibimizin ve tonlarca malzemenin, disiplinli şekilde organize edilmesi çok önemli bir başarıdır. Bu başarı, Türkiye'nin başarısıdır." değerlendirmesinde bulundu.

Özlü, Antarktika Kıtası'nın, 14 milyon kilometrekarelik alanıyla, dünyanın 5 büyük kıtası olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Antarktika Antlaşması’na bugün 53 ülke taraftır. Bunlardan biri de Türkiye'dir. Bu ülkelerin 29'u danışman, 24'ü danışman olmayan, gözlemci ülkelerdir. Türk bilim insanlarının Antarktika’da yaptığı bilimsel çalışmaların kurumsal bir kimlik kazanması için, Türk Bilimsel Araştırma Üssü'nün kurulması önem arz etmektedir. Biz bu üssü kurarak, 'Danışman Ülke' statüsü kazanma sürecini de hızlandırmış olacağız. Bizim tüm bu çalışmalar sonucunda ulaşmak istediğimiz hedef, Antarktika'da söz sahibi olmaktır. Kararlıyız ve mutlak surette Antarktika'da söz sahibi olacağız."

Güney Kutbu'nu 1818 yılında keşfedildiğini anımsatan Özlü, "Biz ise bundan tam 490 sene önce, 1528’de, daha kimsenin varlığından bile haberdar olmadığı Antarktika’ya, çizdiği dünya haritasında açıkça yer veren, koordinat çizen Piri Reis'in torunlarıyız. Antarktika'ya, Piri Reis'in 500 yıllık vizyonunu takip ederek, onun ruhunu şad ederek gittik. Antarktika Bilim Programımız, Türk biliminin ve bilim insanlarımızın ulaştığı kapasiteyi ve bilgi birikimini net olarak göstermiştir. Bu program, genç bilim insanlarımıza örnek olmuş, Türk bilimine yepyeni bir vizyon ve değer katmıştır." diye konuştu.

Türk Antarktik Seferi Ekibi Lideri Doç. Dr. Özsoy da Türkiye'den 15 bin kilometre uzakta, kıtada zorlu fiziki ve iklim koşullarında çalıştıklarını anlattı. Bilim insanlarının ortam koşullarına ayak uyduracak şekilde bütün imkanları kullanarak, araştırma yaptıklarını aktaran Özsoy, bundan sonraki seferlerde de İstanbul Teknik Üniversitesi Kutup Araştırmaları Uyg-Ar Merkezi (İTÜ PolReC) koordinasyonunda çalışmalara devam etmek istediklerini kaydetti.

Kaynak: AA