Ankara
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun savaşı tekrar dayatma ihtimaline karşı uluslararası toplumun teyakkuzda olduğunu belirterek, "Gazze'nin yeniden imarı ve yönetimi zaten Filistinliler tarafından yönetilmeli, emniyet güçleri Filistinliler tarafından olmalı ve bunda hiçbir tereddüt olmamalı, yok da." dedi.
Fidan, Fransa'nın başkenti Paris'te düzenlenen Gazze konulu toplantının ardından basın mensuplarına demeç verdi.
????
Dün Mısır'da Gazze için sağlanan ve yürürlüğe girmesi beklenen ateşkes anlaşmasına ilişkin Fidan, "Dün çok önemliydi. İki senedir devam eden Gazze'deki soykırımın durması için bir umut ortaya çıktı. Türkiye en başından beri Cumhurbaşkanı'mızın (Recep Tayyip Erdoğan) önderliğinde gerçekten muazzam bir uluslararası çaba ortaya koydu." dedi.
İslam dünyasıyla ve diğer ortaklarla beraber çalışma çabalarını yoğunlaştırma ve koordine etme sistemini, kültürünü daha da geliştirdiklerini ifade eden Fidan, uluslararası toplumu da bu işe dahil olacak şekilde mobilize etmeye çalıştıklarını söyledi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Paris’te düzenlenen Gazze konulu toplantının ardından basın mensuplarının sorularını cevapladı ⤵️— (Gazze’de sağlanan ve yürürlüğe girmesi beklenen ateşkes) İki senedir devam eden Gazze'deki soykırımın durması için bir umut ortaya çıktı— Türkiye,… pic.twitter.com/MpIo7hGrFp
Fidan, "Sivil toplum örgütleri, devlet kurumları hepimiz elimizden geleni çok yaptık ve bugün bu neticeyi hep beraber aldığımız için açıkçası gerçekten mutluyuz. Akan kanın durması, Filistinli kardeşlerimizin artık çektiği ıstırabın sona ermesi için bir umut var." ifadelerini kullandı.
Bu aşamadan sonra bekleyen birkaç tane önemli husus olduğuna dikkati çeken Fidan, şu anda üzerinde mutabık kalınan konunun birinci aşama uygulama planı olduğunu belirtti.
Fidan, burada 4 hedef olduğunu belirterek, "Bunlar ateşkesin sağlanması, rehinelerin ve tutukların serbest bırakılması, insani yardımların kesintisiz bir an önce başlaması ve İsrail birliklerinin belli çizgilere çekilmesi. Bunlar ilk aşamada şu anda mutabık kalınan uygulama planının parçaları. Bunların da büyük bir titizlikle takip edilmesi gerekiyor. Burada mutabakat metninde yer alan ilgili madde gereğince Türkiye de bu uygulamada yer alacak." diye konuştu.
"Gerçekten burada bugün önemli kararlara esas teşkil edecek ciddi sonuçlara ulaşıldı"
Bugünkü toplantı hakkında bilgi veren Bakan Fidan, Türkiye'nin de mensubu olduğu İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Arap Birliğinden oluşan 7 ülkenin dışişleri bakanları ve Avrupa Birliği'nden (AB) mevkidaşlarının masa etrafında olduğunu belirtti.
Fidan, "Hep beraber dünkü anlaşmanın neticelerini ve nasıl uygulanacağını, özellikle Gazze'nin ekonomik olarak, yeniden yapılanma olarak, idari olarak tekrar ayağa kaldırılması yönünde Avrupalılar ve uluslararası toplumun geri kalanı nasıl rol oynayabilir, onlar üzerinde çok ayrıntılı duruldu. Gerçekten burada bugün önemli kararlara esas teşkil edecek ciddi sonuçlara ulaşıldı. Özellikle Avrupalı bakanlar kendi başkentlerine, siyasi liderlerine buradan bizlerin gözlemleriyle çok ciddi neticeler götürecek diye düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.
İki devletli çözümün problemin çözülmesinde ana rol oynadığının herkes tarafından kabul edilmesinin güzel olduğunu vurgulayan Fidan, "Biz Türkiye olarak şunu söyledik. Eğer Gazze'nin yeniden inşası ve planların hayata geçirilmesi Gazze'yi 7 Ekim 2023 öncesi şartlara götürecekse o zaman yine biz başka bir savaşla ileride karşılaşacağız demektir. Çünkü 7 Ekim'den önce biliyorsunuz Gazze bir açık hava cezaevi gibiydi." şeklinde konuştu.
Fidan, Gazze'nin o dönemde serbest ticaretin ve ekonominin olmadığı, her şeyin İsrail tarafından denetlemeye ve kısıtlamaya tabi tutulduğu bir yer olduğuna işaret ederek, "Burada tabii ki insanlar bir noktadan sonra patlarlar, ben bunun altını bu toplantıda çizdim. Hangi çözümü ateşkesten sonra bulacaksak bulalım Gazze'nin yeniden imarı ve yönetimi zaten Filistinliler tarafından yönetilmeli, emniyet güçleri Filistinliler tarafından olmalı ve bunda hiçbir tereddüt olmamalı, yok da." ifadelerini kullandı.
Ekonomik şartların hayata geçmesi için 7 Ekim 2023 öncesi şartların olmaması gerektiğini vurgulayan Bakan Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan görev gücüne ilişkin de konuştu.
Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da sözünü ettiği görev gücünün kabul edilen planın uygulamasıyla alakalı bir madde olduğunu belirterek, "Orada özellikle işte bu mutabık kalınan hususları takibinde, kolaylaştırıcı rol uygulamasında özellikle Amerika Birleşik Devletleri, Mısır, Türkiye ve Katar'dan müteşekkil bir ekibin yer alacağı özellikle her iki taraf Filistin tarafı ve İsrail tarafıyla konuları görüşecek." dedi.
Bu ülkelerin arabulucu ülkeler olduğuna da dikkati çeken Fidan, arabulucu ekibin aynı zamanda anlaşmanın ilgili maddelerinin uygulanmasında kendine düşen görevleri yapacağını, şu anda önceden tanımlanmış görevler olmadığını söyledi.
Fidan, anlaşma hayata geçtikçe muhakkak ortaya sorunlar çıkacağına işaret ederek, bu sorunlara pratik cevaplar bulunması için bu ekibin zamanı geldikçe devreye gireceğini belirtti.
Filistin meselesinde Türkiye'nin yerine ilişkin soruya cevap veren Fidan, sözlerine şöyle devam etti:
"Filistin meselesi birkaç açıdan bizim için önemli. Mescid-i Aksa'nın olması manevi açıdan bizim için fevkalade önemli. Filistinli kardeşlerimizle bizim tarihi bağlarımız, kültürel bağlarımız, inanç bağlarımız fevkalade önemli. En önemlisi inançtan, etnisiteden bağımsız olarak insanın insana yaptığı zulme karşı Türkiye'nin, milletimizin vicdani karşı duruşu. Bütün bunların hepsini harmanladığınız zaman Türkiye burada tarihe karşı, halkına karşı ve hakka karşı sorumluluklarını yerine getirmek zorunda."
Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın liderliğinde kendilerinin de yaptıklarının bu olduğunu belirterek, Türkiye'nin hakkını yememek gerektiğini, diğer ülkelerle beraber gerçekten elinden geleni yaptığını ve önemli ve yapıcı bir rol oynadığını kaydetti.
Bakan Fidan, geliştirdikleri işbirliği anlayışının ve modalitelerinin İslam dünyasının ve bölgenin diğer sorunlarını çözmede de yeni bir ruh ve mekanizma oluşturacağına inandığını dile getirdi.
Bunun için erken emareleri de gördüklerine işaret eden Fidan, bazı fikir ve düşüncelerin olabileceğini ancak bunların hayata geçmesinin önemli olduğunu vurguladı.
"Türkiye'nin ortaya koyduğu yeni ruh büyük rol oynayacak"
Fidan, şu anda bazı konuların aslında İslam dünyasındaki aktörler tarafından anlaşıldığına değinerek, "Biz bir araya gelirsek bir şeyleri yapabiliyoruz bakın, aslında bazı şeyler bizim kaderimiz değil. Sadece daha fazla iradeye, daha fazla çabaya, daha fazla profesyonelliğe ihtiyaç var ve daha fazla bağımsız düşünmeye ihtiyaç var. Bunu görebiliyor olmaktan açıkçası mutluyuz. Ben sadece Filistin meselesinin çözülmesiyle değil, daha farklı bölgesel sorunların çözülmesinde de Türkiye'nin ortaya koyduğu bu yeni ruhun büyük rol oynayacağına inanıyorum." diye konuştu.
"Netanyahu barış konusunda güvenilmez"
Gazze'deki ateşkese yönelik sağlanan mutabakatın ardından muazzam bir umut alanı doğduğuna dikkati çeken Fidan, şunları kaydetti:
"Fakat her zaman için ortada bir sorun alanı çıkabileceğini unutmamak lazım. Burada şu ana kadar Netanyahu'nun bir sicili var ve belli konularda ne kadar güvenilmez olduğunu özellikle barış konusunda biliyoruz. İsrail'in savaşı tekrar dayatma gibi bir durumu olabilir. Buna karşı uluslararası toplum şu anda teyakkuzda. Zaten rehineler meselesi çözüldükten sonra da burada İsrail'in artık kendi meşruiyeti için kullanabileceği hiçbir argüman da yok."
Fidan, belli sorunların uygulamada çıkacağının öngörülmesi gerektiğinin altını çizerek, bunun işin doğasında yer aldığını ve bu nedenle karamsarlığa düşülmemesi gerektiğini dile getirdi.
Bakan Fidan, profesyonel ve koordineli şekilde çalışmaya devam edeceklerini söyledi.
Kaynak: AA