İSTANBUL
Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği (TAHUD) Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Dilek Toprak, sigaranın, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre her yıl yaklaşık 6 milyon kişinin ölümüne sebep olduğunu belirterek, "Gerekli önlemler alınmazsa, 2030'da 8 milyondan fazla kişinin hayatını sigara nedeniyle kaybedeceği hesaplanıyor." dedi.
Toprak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sigara kullanımının, tüm dünyada önlenebilir ölüm nedenlerinin başında geldiğini ifade ederek, sigaranın insan vücudundaki her organı etkilediğini söyledi.
Sigaranın bilinen en önemli kanserojen madde olduğunu dile getiren Toprak, sigaranın, akciğer kanserinden cilt, pankreas, mide, kolon, meme başta olmak üzere, bilinen her organın kanserinin önde gelen nedenlerinden olduğunu aktardı.
Toprak, sigaranın aynı zamanda KOAH ve kardiyovasküler hastalıklar başta olmak üzere birçok kronik hastalığın da önemli risk faktörleri arasında yer aldığına işaret ederek, "Diğer tütün ürünleri daha az gündeme getirilse de nargile, puro ve pipo da aynı tehlikeyi oluşturmaktadır. Tütün ve ürünleri aynı zamanda ciltte kırışıklık, renk değişikliği, çabuk yaşlanma ve ağız kokusuyla, kısırlık, nefes darlığı, alerji, diş eti hastalıkları ve daha saymakla bitiremeyeceğimiz pek çok rahatsızlığın da nedenidir." diye konuştu.
İşte ya da evde sigara dumanına maruz kalmanın koroner arter hastalık riskini yaklaşık yüzde 20-50, kalp krizi riskini ise yüzde 30 civarında arttırdığını hatırlatan Toprak, şunları kaydetti:
"Sigara, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre her yıl yaklaşık 6 milyon insanın ölümüne sebep oluyor. Gerekli önlemler alınmazsa, 2030'da 8 milyondan fazla kişinin hayatını sigara nedeniyle kaybedeceği hesaplanıyor. Türkiye nüfusunun yüzde 30'u sigara kullanıyor. Ülkemizde her yıl 100 bin kişi sigaraya bağlı nedenlerle ölüyor. Dünyada ise sigara her yıl yaklaşık 6 milyon insanın hayatına mal olmaktadır. Bunların 5 milyondan fazlası doğrudan tütün kullanımıyla ilişkiliyken, 600 bin kişi sigara içmeyip, dumanına maruz kaldığı için hayatını kaybetmektedir."
"Pasif içicilik kaynaklı ölümlerde en yaygın neden kalp krizi"
Doç. Dr. Dilek Toprak, sigara bağımlılarının yalnızca kendilerine zarar vermekle kalmadığını, etraflarındaki insanların da sağlığını etkilediğini vurgulayarak, "Pasif içicilik kaynaklı ölümlerde en yaygın neden kalp krizi olarak tespit edilmiştir. Onu sırasıyla alt solunum yolu enfeksiyonları, astım ve akciğer kanseri izlemektedir. Pasif içicilik kaynaklı ölümler en çok kadınlarda, sonra çocuklarda ve erkeklerde görülmektedir." ifadelerini kullandı.
Öte yandan, yapılan istatistiklere göre, her 10 bağımlıdan 7'sinin sigarayı bırakmak istediğini, bunlardan 3'ünün de son 1 yılda ciddi bırakma denemesinde bulunduğunu aktaran Toprak, şöyle devam etti:
"Geçmişte sigara bırakma girişiminde bulunan her 100 bağımlıdan yalnızca 3'ü sigarayı bırakabilmiş. Bu nedenle, sigaradan etkin bir şekilde kurtulabilmek için yalnız başına uğraşmak yerine, bu alanda uzman doktorlardan destek almak çok önemli. Sigarayı bırakabilmek için irade çok önemli bir faktör ancak sigara sadece psikolojik bir bağımlılık değildir, aynı zamanda biyolojik, hatta sosyal bir bağımlılıktır. Sigarayı bırakma kararı sonrasındaki yoksunluk belirtileri, son derece zorlayıcıdır ve bağımlıların bu süreci destek almadan tek başlarına atlatmaları zor olabilir. Bu nedenle sigarayı bırakmak isteyenlerin bu konuda uzman hekimlerden destek almalarını öneriyorum."
"Sigara bırakma poliklinikleri en güvenilir merkezler"
Türkiye'de tütün ve tütün ürünleriyle mücadele kapsamında çıkarılan kanunlarla tütün kullanımı konusunda oldukça büyük adımlar atıldığını dile getiren Toprak, Türkiye genelindeki Sağlık Bakanlığı destekli 400'den fazla sigara bırakma polikliniğinin, bu konuda en önemli ve güvenilir merkezler olduğunu söyledi.
Toprak, Sağlık Bakanlığı kontrolünde sıkı bir eğitim sonrası verilen sertifikayla bu merkezlerde çalışan hekimlere vatandaşların güvenle başvurabileceğine dikkati çekerek, sigara bırakmada kullanılan, bilimsel olarak etkinliği kanıtlanmış yöntemlerin dışındaki her yolla internetten alınan ne olduğu bilinmeyen bitkilerle, macunların sağlık açısından son derece tehlikeli olabildiğini kaydetti.
Doç. Dr. Dilek Toprak, sigarayı bıraktıktan sonra görülen olumlu değişimleri de şöyle özetledi:
"Sigarayı bıraktıktan 20 dakika sonra kan basıncı ve nabız normale döner, el ve ayak kan dolaşımı düzelir. 8 saat sonra kan oksijen düzeyi normale döner, kalp krizi geçirme riski azalır. 48 saat sonra kandaki nikotin düzeyi azalır, tat ve koku duyusu artar, peptik ülserli hastaların tedaviye verdikleri cevap artar. 72 saat sonra hava yollarının gevşemesi sonucu nefes alıp verme rahatlar, solunum yolları kendi kendini temizlemeye çalışır ve enerji düzeyi artar. 2-12 hafta sonra tüm vücuttaki dolaşım düzelir, solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma riski azalır, yürürken yorulma ve tıkanma daha az görülür.12-36 ay sonra, mesane kanseri riski yüzde 50 azalır."