Enerjinin 1,2 milyar dolarlık 'rüzgarı' 7 bölgede esecek

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının, son tekliflerinin 27 Temmuz'da alınacağını duyurduğu Rüzgar Enerjisi Yenilenebilir Enerjisi Kaynak Alanları (YEKA) projesiyle, yaklaşık 1-1,2 milyar dolarlık yatırımın gerçekleşmesi bekleniyor. İhaleyi kazanacak firma, arz-talep dengesi kapsamında Edirne-Kırklareli-Tekirdağ'da zorunlu olarak 280 megavatlık kapasite inşa edecek, belirlenen 7 bölge arasında bin megavatlık kapasiteyi tamamlayacak şekilde tesis kuracağı alanları seçebilecek.

AA muhabirinin Rüzgar Enerjisi Yenilenebilir Enerjisi Kaynak Alanları (YEKA) şartnamesinden yaptığı derlemeye göre, toplam kapasitesi bin megavat olacak rüzgar YEKA'da kullanılacak rüzgar türbininde, kule-kanat dahil yüzde 65 yerlilik oranı sağlanacak, saha bileşenlerinde de ayrıca yerlilik şartı aranacak.

Yarışmaya, son üç yıl içinde 2 bin megavatlık rüzgar türbini üretmiş, son üç yılda 300 milyon liralık satış geliri veya 100 milyon liralık aktif toplam net varlığı olan firmalar katılabilecek. Açık eksiltme usulüyle gerçekleştirilecek ihalenin tarihi, komisyon, evrak incelemesini tamamladıktan sonra en az üç gün öncesinden bildirilmek kaydıyla belirlenip duyurulacak.

Yarışmayı kazanan firma, fabrikayı Türkiye'nin istediği bir bölgesinde kurabilecek ve yurt içinde üretilmiş ekipman tedarik zinciriyle yüzde 65 yerlilik oranını sağlayacak. Kurulacak fabrika yılda en az 150 adet türbin üretecek kapasiteye sahip olacak. Üretilecek her bir türbinin asgari kapasitesi ise 2,3 megavat olacak. Rüzgar türbininin 30-33 ana bileşeninden, 10-13'ü zorunlu, diğer bileşenler yüzde 65 yerlilik oranını sağlayacak şekilde seçmeli olarak yurt içinde imal edilecek.

Firma, projede kullanılacak tüm ekipmanları, kuracağı fabrikada üretmek zorunda kalmayacak. Proje ile Türkiye'de 40-50 farklı iş kolunu etkileyecek tedarik zinciri de söz konusu olacak.

Fabrika kurulumu ve işletilmesinde yüzde 90 yerli, Ar-Ge'de de yüzde 80 yerli istihdam şartı sağlanacak. Fabrikanın, sözleşme imzalandıktan sonraki 21 ay içinde kurulması gerekirken, bin megavat için gerekli olan rüzgar türbinleri lisans alındıktan sonraki 36 ay içinde tamamlanacak.

Lisans süresi 30 yıldan az olmamak üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu mevzuatına tabi olacak. Enerji satış anlaşması ise 15 yıllığına imzalanacak.

Uluslararası danışmanlık hizmeti alınarak ve dünyadaki rüzgar YEKA örnekleri detaylı bir şekilde incelenerek hazırlanan şartnameye göre, Kayseri-Niğde'de 200 megavat, Sivas'ta 200 megavat, Edirne-Kırklareli-Tekirdağ'da 700 megavat, Ankara-Çankırı-Kırıkkale'de 200 megavat, Bilecik-Kütahya-Eskişehirde 150 megavat, Malatya'da 150 megavat ve Burdur-Denizli-Uşak'ta 100 megavatlık santral kurulması izni bulunuyor.

Yarışmanın kazananı toplamda bin 700 megavatlık santral kurma izni bulunan bu bölgelerde bin megavatlık kapasite oluşturacak şekilde türbinleri kurabileceği alanları seçecek. Arz-talep dengesi açısından bölgenin ihtiyacı önceliklendirildiği için kazanan firmanın Edirne-Kırklareli-Tekirdağ'da en az 280 megavatlık santral kurması zorunlu olacak.

Toplam yatırım tutarının yaklaşık 1-1,2 milyar dolar olarak hesaplandığı projeye, dünyadaki ilk 10 rüzgar türbini üreticisinin de yer aldığı çok sayıda uluslararası firmanın ilgi göstermesi bekleniyor.

Kazanan firma Ar-Ge merkezinde 50 daimi personel istihdam ederken, yıllık Ar-Ge bütçesi 10 yıl boyunca 5 milyon dolar olacak.

Ar-Ge konusunda yeni bir yaklaşımı da ortaya koyacak rüzgar YEKA ile "açık inovasyon" yapılması sağlanacak. Kazanan firma, Ar-Ge yıllık bütçesinin yüzde 20'lik kısmıyla "açık inovasyon" kapsamında, üniversitelerin teknokentlerinde, kümelenme ve kuluçka merkezlerinde başlangıç seviyesindeki girişim projelerine destek olabilecek.