ANKARA
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, yaptığı yazılı açıklamada, 20 Şubat'ta Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren engellilik ölçütü, sınıflandırması ve engellilere verilecek sağlık kurulu raporlarını kapsayan yönetmeliklerle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
"Çocuklar için Özel Gereksinim Değerlendirmesi" ile "Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi" hakkındaki yönetmeliklerinin Sağlık, Hazine ve Maliye bakanlıklarınca paydaş tüm kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak ortaklaşa hazırlandığını belirten Selçuk, şöyle devam etti:
"Engellilerimizin işlerini kolaylaştırmak amacıyla rapor formu yeniden düzenlendi, raporda yer alan kullanım amacı kısmı çıkartıldı. Böylelikle rapor, hizmet sunan kurumların kullanımına uygun hale getirildi. Engelli vatandaşlarımız farklı kurumlara vermek için ayrı ayrı rapor almayacak. Rapor elektronik ortamda kurumlar tarafından görülebilecek."
"Çocuklar için 'özel gereksinimi var' ifadesi kullanılacak"
Çocuklar için ayrı olarak düzenlenen Özel Gereksinim Raporu (ÇÖZGER) hakkında da bilgi veren Selçuk, sağlık durumlarını tespit etmek için uzmanlarca 25 farklı alanda çalışma yapıldığını, her bir hastalığın hangi sıklıkta görüldüğünün incelendiğini aktardı.
Bakan Selçuk, çocuklar için engelli yerine "özel gereksinimi var" ifadesinin kullanılacağını vurguladı.
Hastalık ihtiyaçları göz önüne alınarak değerlendirme yapılacağının altını çizen Selçuk, 0-3 yaş aralığındaki çocuklar için gelişim değerlendirmesi yapılarak gereksinim düzeyinin tespit edileceğini ve 0-18 yaş arası tüm çocuklar için engel durumu söylemlerine son verildiğini, gereksinimlerine göre rapor alma imkanının getirildiğini bildirdi.
Selçuk, "Böylece erken tanı konularak, çocuklarımızın eğitim ve rehabilitasyonlarında en verimli çağlarında hizmetlerden faydalanmaları sağlanmış olacak." ifadelerini kullandı.
"Seyahat için 'özel koşul gereksinimi var' tespiti yapılacak"
Bakan Selçuk, 0-18 yaş aralığındaki çocukların özel araç ile seyahat edebilmeleri için "özel koşul gereksinimi var" durumunun tespitinin yapılacağını, immünoloji, genetik hastalıklar ve yenidoğan alanlarının da yönetmeliğe eklenerek hizmete gereksinimi olan çocukların kapsama alınması sağlanarak bu hizmete erişimin artırıldığını belirtti.
Yönetmeliğin yetişkinlerle ilgili bölümünün de güncellendiğini anımsatan Selçuk, "özürlü" ifadesinin "engelli" olarak değiştirildiğine, "ağır özürlü" ifadesi yerine "bakıma muhtaç/ihtiyacı olan engelli" tanımının getirildiğine dikkati çekti.
Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçütü (FIM) kullanılarak objektif değerlendirmelerin yapılacağının altını çizen Selçuk, şunları kaydetti:
"Engelli vatandaşlarımız farklı kurumlara sunmak amacıyla tekrar tekrar rapor almayacak. Engellilerimizin işlerini kolaylaştırmak amacıyla Rapor Formu yeniden düzenlendi, raporda yer alan kullanım amacı kısmı çıkartıldı. Böylelikle rapor, hizmet sunan kurumların kullanımına uygun hale getirildi."
Kurumların raporları elektronik ortamda görebilmeleri için sağlık bilgi sistemine anlık kaydetme zorunluluğu getirildiğini belirten Selçuk, terör, kaza, yaralanma sonucu meydana gelen zararların tazmini için standart rapor formatının düzenlendiğini bildirdi.
"Engel oranları hastalıklara göre güncellendi"
Kardiyoloji, nefroloji, hematoloji, psikiyatri ve onkoloji gibi alanlarda engel oranlarının güncellendiğini vurgulayan Selçuk, akondroplazi (cücelik) için engel oranının yüzde 40 olarak belirlendiğine işaret etti.
Bakan Selçuk, onkoloji ve böbrek yetmezliği hastalıklarının tüm evrelerinin, bakıma muhtaçlık raporu alınırken puanlama sistemine dahil edildiğini aktardı.
Yeni düzenlemeyle yetişkin cam kemik hastalarının engel oranının yüzde 50 olarak belirlendiğini ifade eden Selçuk, bu hastalık için "özel koşul gereksinimi vardır" durum tespiti yapıldıktan sonra evde bakım desteği de alabileceklerini kaydetti.
Down sendromu hastalarının artık sürekli rapor alabileceklerini duyuran Selçuk, düzenleme ile down sendromu tanısı alanların bir kez rapor almış olmalarının verilen tüm hizmetlerden faydalanmaları için yeterli olacağını vurguladı.