Ankara
Avrupa Uzay Ajansının (ESA) atmosfer gözlem uydusu "Aeolus"un, ABD'li uzay şirketi SpaceX'in internet uydu ağı "Starlink 44"e bağlı uydulardan biriyle çarpışmamak için yörüngede manevra yaptığı bildirildi.
"Space.com" internet sitesinde yer alan habere göre, ESA, ABD Hava Kuvvetlerinin, Aeolus ile Starlink 44 uydularından birinin yörüngede çarpışabileceğine ilişkin yaptığı uyarı üzerine, uydunun yörünge irtifasını artırarak bir "çarpışma kaçınma manevrası" uyguladı.
ESA, bu türden bir manevranın işler halde uydu ile temastan kaçınmak amacıyla ilk kez uygulandığını belirtti.
SpaceX'e "koordinasyon" tepkisi
Çarpışma riski üzerine SpaceX ile iletişime geçtiklerini kaydeden ESA yetkilileri, ABD'li şirketin riske karşı herhangi bir önlem almayacağını bildirmesi üzerine çarpışmayı engellemek için tek taraflı çalışma yapmak zorunda kaldıklarını kaydetti.
ESA'nın Uzay Güvenliği Birimi Başkanı Holger Krag, SpaceX ile iletişim ve eşgüdüm konusunda yaşadıkları sorununun gelecekte yörüngedeki uydu trafiğinin artmasıyla içinden çıkılmaz hale gelebileceğine dikkati çekti.
Krag, "Bu örnek bize yörünge trafiği konusunda yerleşik kuralların ve iletişim protokollerinin yokluğunda çarpışmalardan kaçınma konusundaki çalışmaların yalnızca operatör tarafların pragmatik yaklaşımlarına bağlı kalacağını gösteriyor." ifadesini kullandı.
"Yapay zeka ve otomasyon devreye sokulmalı"
ESA yetkilileri, bu örnekten hareketle uzayda ortaya çıkabilecek risklerin hesaplanması ve asgari düzeye indirilmesi için otomasyona dayalı sistemin devreye sokulması çağrısında bulundu.
Yetkililer, yeni sisteminin operatör taraflar arasında çatışmalara sebep olmayacak şekilde, otomatik risk tanımlama, koordinasyon ve manevra mekanizmalarıyla donatılması gerektiğinin altını çizdi.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA), atmosferdeki rüzgar patternleri odaklı gözlemler yapmak üzere Aeolus Uydusunu Ağustos 2018'de uzaya fırlatmıştı. Uydu adını Grek mitolojisindeki rüzgar tanrısı Aeolus'tan alıyor.
SpaceX, "Starlink 44" adını verdiği internet uyduları ağının ilk filosunu meydana getiren 60 uyduyu bu yıl mayıs ayında uzaya fırlatmıştı. Şirket Starlink uydularıyla yörüngeye 12 bin uydudan oluşan bir ağ kurmayı planlıyor.