PRİŞTİNE/ÜSKÜP/TİRAN
Kosova, Arnavutluk ve Makedonyalı akademisyenler, Türkiye'de 16 Nisan'da yapılan anayasa değişikliğine ilişkin halk oylamasında sandıktan "evet" çıkmasının, bölge ülkelerinde de olumlu etkiler doğuracağı konusunda hemfikir.
Kosovalı akademisyen ve İslam felsefesi uzmanı Dr. Mustafa Bajrami, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kosova'nın halk oylaması sonrasında Türkiye'den fayda elde edecek ülkelerden biri olduğunu söyledi.
Türk halkının, 16 Nisan'daki halk oylamasında kendi geleceği ve ülkesinin siyasi sistemi hakkındaki görüşünü ortaya koyduğunu belirten Bajrami, sandıktan çıkan sonucun demokrasinin zaferi olduğunu ifade etti.
Halk oylamasının sonucu olan değişimin sadece bölge ülkelerine değil, tüm dünyaya yansıması olacağını aktaran Bajrami, "Bu değişim, özellikle de baskı altında olanların ve mazlumların yararına olacak. Halk oylamasının sonucu sadece Türkiye içinde değil, dünya genelinde de hem Türk vatandaşlarına hem de Müslümanlara daha güzel bir hayata dair umut verdi." değerlendirmesinde bulundu.
Bajrami, halk oylaması sonrasında Türkiye'nin küresel siyasete ve diğer ülkelere katkı sağlayacağını vurgulayarak, "Doğal olarak Türk politikasının, Balkan bölgesine ve özellikle Kosova'ya da yansımasını bekliyoruz. Kosova'nın, halk oylaması sonrasında Türkiye'den fayda elde edebilecek ilk ülkelerden biri olduğunu düşünüyorum." dedi.
Güçlü bir Türkiye'nin dünya barışı, Arnavutların ve özellikle de Kosova'nın geleceği için bir garanti olacağını kaydeden Bajrami, "Kosova, Türkiye'nin desteği olmazsa daha zayıf olacak, kendini kanatsız hissedecektir. Güçlü bir Türkiye ve Türkiye'nin dünyanın her yerinde sürdürdüğü barışçıl politika ile Kosova da kendini daha güçlü hissedecek." diye konuştu.
Türkiye'nin siyasi, ekonomik, diplomatik, uluslararası entegrasyonlar ve tanınma süreçleri gibi birçok konuda Kosova'ya hem savaş öncesinde hem de sonrasında destek olduğunu hatırlatan Bajrami, Türk devletinin, özellikle de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın rolünün tartışılmaz olduğunu, Kosova devleti ve halkının verilen bu desteği asla unutmayacağını söyledi.
"Türkiye Balkanlar'daki ekonomik varlığını güçlendirmeli"
Makedonya'nın başkenti Üsküp'teki Amerikan Koleji Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tome Nenovski de Türkiye'deki halk oylaması sonucunun, Türk halkının çoğunluğunun iradesi ve arzularının yansıması olduğunu kaydetti.
Yeni sistemin, siyasi ve ekonomik kararların alınması ve eylemlerin hayata geçirilmesindeki verimliliği ve hızı artıracağını söyleyen Nenovski, "Umuyorum ki bu değişiklikler, Türkiye ekonomisindeki büyüme eğilimini bu dönemde yenileyecek, güçlendirecek ve Türkiye'nin orta vadede dünyanın ekonomik anlamda en gelişmiş ilk 10 ülkesi arasına kademeli olarak girmesini sağlayacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
İlk dönemde, Türkiye ile AB arasındaki ekonomik işbirliğinde yavaşlama ihtimali olduğunu aktaran Nenovski, Türkiye'nin Asya ve Ortadoğu ülkeleriyle işbirliğinin güçlenebileceğini ifade etti.
Nenovski, "Türkiye'nin ilerleyen dönemde, Balkanlar'daki ekonomik varlığını güçlendirmesini ümit ediyorum." dedi.
Yeni sistemin, Türkiye'nin iç siyasetinde istikrarı güçlendireceği gibi küresel anlamda da Türkiye'yi daha saygın bir aktör haline dönüştürmesini umduğunu söyleyen Nenovski, şunları kaydetti.
"Yeni sistemin, Türkiye'nin siyasi istikrarını güçlendirmesi bekleniyor. Ardından, beklenilen ekonomik büyümeyle desteklenen bu istikrar, Türkiye'yi dünya çapında, özellikle de bölgesel anlamda son derece saygın bir aktör haline dönüştürecektir. Bu öngörülen koşullar altında Makedonya, Türkiye ile olan ilişkilerini her iki taraf için mümkün ve kabul edilebilir tüm alanlarda geliştirmeye ve ilerletmeye devam etmelidir."
Genel olarak beklentilerin Türkiye ile Makedonya arasındaki son derece iyi işbirliğinin ilerleyen dönemde daha da gelişmesi yönünde olduğunu dile getiren Nenovski, "Bu işbirliği, iki ülkenin dış ticaretinin artırılması yönünde ilerletilmeli." ifadelerini kullandı.
Nenovski, Makedonya'nın tarımdan gıda sanayisine, tekstilden minerallere ve ham maddeye kadar elindeki tüm potansiyelin Türkiye pazarına aktarılması fırsatından da faydalanması gerektiğini sözlerine ekledi.
"Arnavutluk, Türkiye'yi örnek almalı"
Arnavutluk Tiran Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlia Kristo ise halk oylaması sonrasındaki dönem için son derece iyimser olduğunu ifade ederek, Türkiye'nin ekonomik büyüme ve yönetim gibi birçok alanda örnek alınması gereken bir ülke olduğunu söyledi.
Türkiye'nin son yıllarda kaydettiği ekonomik büyümeye ve teknoloji geliştirmeye odaklanmış bir ülke olduğuna değinen Kristo, Arnavutluk'un da bu alanda Türkiye'yi örnek alması gerektiğini belirtti. Kristo, farklı sektörlerde Arnavutluk'a yatırım yapan Türk işadamlarının saygı duyulması gereken birer model olduğunu kaydetti.
Muhabir: Admir Fazlagikj, Sibel Vezaj, Malik Hasa, Furkan Abdula
dikGAZETE.com