Cenevre
İsviçre'deki Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi'nde yarın başlayacak BM İnsan Hakları Konseyinin 42'nci oturumuna, Yemen ve Myanmar raporları damga vuracak.
Yaklaşık üç hafta sürecek oturumun açılışını, BM İnsan Hakları Konseyi Başkanı Coly Seck yapacak.
Seck'in ardından kürsüye gelecek BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, küresel insani krizlere ilişkin üye ülkelere seslenecek.
Bachelet, açılış konuşmasının ardından Myanmar, Gazze ve Venezuela'ya ilişkin hazırlanan raporları sözlü olarak Konseye sunacak.
Konsey Sözcüsü Rolando Gomez, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 27 Eylül'e kadar sürecek 42'nci oturumda, küresel insani krizlerin detaylı ele alınacağını söyledi.
Yaklaşık 55 ülkeden insan hakları durumlarının Konseyin gündemine getirileceğini aktaran Gomez, Bachelet'in, Yemen, Suriye, Myanmar, Nikaragua, Burundi, Güney Sudan ve Venezuela gibi pek çok ülkeye yönelik soruşturma komisyonlarının hazırladığı raporların sunumunu yapacağını ifade etti.
Sözcü Gomez, Yemen ve Myanmar'daki krizlerin Konseyin bu oturumunda detaylı ele alınacağı bilgisini paylaştı.
Gomez, insan hakları savunucularına karşı bazı ülkelerin "misilleme"de bulunmasına ilişkin hazırlanan raporun da Konseyin önemli gündem maddelerinden olduğunu dile getirdi.
Kaşıkçı cinayeti ve Doğu Türkistan sorunu gündeme getirilebilir
Gomez, 47 üyeli Konsey'in üyeleri veya BM'ye akredite STK'lerin girişimde bulunması durumunda Suudi Arabistanlı gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinin, Konseyin 42'nci oturumunda gündeme alınabileceğini ancak bu konunun henüz gündemde olmadığını aktardı.
Kaşıkçı cinayetini "son derece ciddi" bir vaka olarak tanımlayan Gomez, BM Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard'ın, 41'inci oturuma sunduğu raporu anımsattı.
Gomez, cinayetin Konseyin gündeminde kalmaya devam edeceğini vurguladı.
Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki (Doğu Türkistan) Uygurlar ve diğer azınlıklara yönelik Çin'in politikaları ve kitlesel gözaltıların Konsey'in resmi takviminde olmadığını belirten Gomez, üye ülkelerin konuya ilişkin girişimde bulunabileceğine dikkati çekti.
Gomez, "STK'ler geçmiş oturumlarda buna ilişkin kaygılarını yüksek sesli dile getirdiler. Bu oturumda da gündeme gelmesi büyük ihtimal." dedi.
Konseyin ana gündem maddeleriyle birlikte STK'lerin 200 civarı yan etkinlik düzenleyerek dünya genelinden farklı insan hakları konularını gündeme getireceğini söyleyen Gomez, 42'nci oturumun yoğun geçmesini beklediklerini kaydetti.
Keşmir sorunu
Öte yandan BM İnsan Hakları Konseyi'nin 42'nci oturumunda, Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi "yüksek düzeyli konuşmacılar" arasında yer alacak.
Bakan Kureyşi'nin, salı günü yapacağı konuşmada, son günlerde gerginliğin tırmanışa geçtiği Hindistan'ın Cammu Keşmir bölgesindeki durumu Konsey gündemine taşıması bekleniyor.
STK'ler tarafından Keşmir sorununa ilişkin paneller düzenlenecek.
BM Uluslararası Yemen Heyeti üyesi Melissa Parke, ğı açıklamada, Yemen'de resmi makamların aksine 2015'ten bu yana on binlerce sivilin hayatını kaybettiğini ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) bağlı güçlerin "gizli gözaltı merkezlerindeki" tecavüz vakalarını da belgelediklerini belirtmişti.
Avustralyalı Parke, 42'nci oturumda heyetin hazırladığı Yemen raporunun Konseye sunulacağını, kendisinin de hazır bulunucağını kaydetmişti.
İnsan Hakları Konseyinin 42'nci oturumu 27 Eylül'de sona erecek.
BM İnsan Hakları Konseyi
BM İnsan Hakları Konseyi 2006'da kuruldu. BM üyesi olan ülkeler, İnsan Hakları Konseyi üyeliğine BM Genel Kurulu tarafından 3 yıllığına seçiliyor. Türkiye'nin ise Konseyde gözlemci statüsü bulunuyor.
47 üyesi bulunan BM organı, insan hakları konularını görüşmek üzere her yıl 3 kez toplanıyor. Konsey oturumları sırasında karar tasarıları da görüşülüyor ve kabul ediliyor ancak BM İnsan Hakları Konseyinin kararları tavsiye niteliği taşıyor ve kararların yasal bağlayıcılığı bulunmuyor.
BM İnsan Hakları Konseyi, insan hakları sicili iyi olmayan ülkelerin dönem dönem üye olarak seçilmesi nedeniyle hem BM üyesi ülkeler hem de sivil toplum örgütleri tarafından eleştiriliyor.