Bağdat
Irak'ta üç gün önce, İran destekli Şii çatı kuruluş Koordinasyon Çerçevesi ile Sünnileri temsil eden Egemenlik Koalisyonu ve Azim Koalisyonu, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP), Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), Hristiyanları temsilen de Babiliyyun Koalisyonunun yer aldığı "Devleti Yönetme İttifakı" oluşturuldu. Bu ittifakın yeni hükümeti kurması bekleniyor.
Ancak ülkede geçen yıl yapılan genel seçimlerin galibi Sadr'ın olmadığı bir siyasi denklemin varlığını sürdürmesinin zor olduğu kanaati mevcut. Bu nedenle geniş halk tabanına sahip Sadr'ın yer almadığı bu ittifak ilk aşamada hükümeti kurmayı başarsa da ömrünün uzun olmayacağından endişe ediliyor.
Ayrıca hükümeti kurması beklenen Devleti Yönetme İttifakı'nda Türkmenler de bulunmuyor. Bu duruma tepki gösteren Türkmenler, "kırmızı çizgi" olarak gördükleri Kerkük'ün siyasi gruplar arasında pazarlık konusu olmasından kaygılı.
Irak Türkmen Cephesi (ITC) Milletvekili Erşat Salihi, basına yaptığı açıklamada, "Kerkük'ün geleceğini, güvenliği ve idari statüsünü pazarlık konusu yapılmasını reddediyoruz. Türkmenlerin görüşüne başvurmadan Kerkük ve Türkmenlerle ilgili tek bir anlaşma yapılmasını kabul etmem." dedi.
"Hükümet gemisi Mukteda es-Sadr'ın yeşil ışığı olmadan yol alamaz"
Iraklı siyasi analist Necim Kasap, son gelişmelerle ilgili AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "Sadr'ın olmadığı bir hükümet projesi başarılı olamaz. Irak'ta tevafuk (koalisyon) hükümetleri denendi ve başarısız oldu. Yeni bir hükümet gemisi Mukteda es-Sadr'ın yeşil ışığı olmadan yol alamaz." dedi.
"Tevafuk" şeklinde tanımlanan hükümeti Ekim 2019'da halk gösterilerinin düşürdüğünü ifade eden Kasap, ülkenin servetleri ve devletin ayrıcalıklarının siyasi partiler arasında bölüşüldüğü bir hükümeti halkın kabul etmeyeceğini söyledi.
Kasap, "Irak, siyasi ve ekonomik krizlere gebe. Petrol fiyatlarının düşeceğinden bahsediliyor. Herhangi bir hükümetin petrol fiyatlarının düştüğü bir dönemde ayakta kalabilmesi imkansız. Irak'taki siyasette etkisi olan ülkeler Irak'ın hükümetsiz kalmasını istemiyor. Bu ülkeler, meclis onayı alan her hükümetle işbirliği yapar. Kurulması beklenen hükümette dış ülkelerin desteğini alabilir." ifadelerini kullandı.
"Türkmenlerin olmadığı bir hükümetin meşruiyeti eksik olur"
Irak İslami Dava Partisi (Şii) yöneticilerinden, eski milletvekili Abbas Beyati ise Devleti Yönetme İttifakı'nın hiçbir siyasi tarafı dışlamak istemediğini savunarak, "Bu ittifak, içine kapalı bir ittifak değil, hiç kimseyi dışlamamalı, kapıyı Sadr Hareketi'ne ve herkese açık bırakmalı." diye konuştu.
Yeni kurulacak hükümetin 1 ila 1,5 yıl görevde kalmasını beklediğini kaydeden Beyati, bu hükümete hem bölgesel hem de uluslararası düzeyde destek olacağı görüşünü dile getirdi.
Türkmenlerin söz konusu ittifakta yer almamasına da değinen Beyati, "Hükümeti kuracak bu ittifakta Türkmenlerin olmaması üzücüdür. Türkmenler Irak'ın üçüncü temel unsurudur ve parlamentoda varlığı olan bir toplumdur. Devleti yönetecek ittifakta Türkmenlerin olmaması ittifakı eksik bırakır. Bu durum Türkmenlerin hükümet dışı bırakılmasına da neden olabilir. Türkmenlerin olmadığı bir hükümetin meşruiyeti eksik olur." dedi. KDP ve KYB arasında cumhurbaşkanlığı anlaşmazlığı sürüyor
Irak siyasetinde hükümet dışında bir başka çekişme alanı cumhurbaşkanlığı seçimi.
KYB Milletvekili Rezan Şeyh Diler, cumhurbaşkanı adayı konusunda KDP ile KYB arasındaki anlaşmazlığın sürdüğünü belirterek, "İki Kürt partisi arasında cumhurbaşkanlığı adaylığı konusunda henüz bir anlaşma sağlanmadı. Meclis oturumuna her parti kendi adayıyla girecek." dedi.
KYB'nin mevcut Cumhurbaşkanı Berhem Salih'in adaylığında de ısrarcı olduğunu belirten Diler, Mecliste yapılacak oylamada kendi adaylarının kazanacağını savundu.
Irak'ta 2003'te kurulan siyasi denkleme göre, Başbakan Şiilerden, Meclis Başkanı Sünnilerden, Cumhurbaşkanı ise Kürtlerden seçiliyor.
Irak Meclisinde yer alan iki büyük Kürt partisi tek bir cumhurbaşkanı adayı üzerinde uzlaşma sağlayamadı. Bu nedenle Kürt partilerin Mecliste yapılacak seçime çoklu adayla girebileceği konuşuluyor.
KYB'nin cumhurbaşkanı adayı Berhem Salih iken, KDP de Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) İçişleri Bakanı Rebar Ahmed'i aday gösteriyor.
Irak'ta 10 Ekim 2021'de yapılan genel seçimlerin üzerinden 11 ay geçse henüz yeni hükümet kurulamadı. Mustafa el-Kazımi başkanlığındaki mevcut hükümet ise günlük işleri yürütme görevini yerine getiriyor.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com