Ankara
Türk dili ve edebiyatı öğretmeni Pehlivan, sözlü kültürün devamlılığı amacıyla pandemi döneminde hikaye anlatıcılığı ve meddahlık alanında çalışmalar yapmaya başladı.
Ardından geliştirdiği projelerle binlerce çocuğa ulaşan Pehlivan, ayrıca 2024'te Milli Eğitim Bakanlığınca hayata geçirilen "Öğretmeniz" dijital platformunda, "İz Bırakan Öğretmenler Listesi"nde yer aldı.
Pehlivan, çocukların geleneksel hikaye anlatıcılığıyla tanışmalarının yanı sıra sahneye çıkarak kendilerini ifade etmeleri için de eğitimler veriyor.
"Aramızdan ayrılan sadece insanlarımız değildi"
Pehlivan, İspanyol ressam Juan Lucena'nın, koronavirüs salgını nedeniyle hayatını kaybeden yaşlıları anmak için yaptığı "Onlarsız ne yapacağız?" adlı eserden ilham alarak, meddahlık yapmaya karar verdiğini anlattı.
Pehlivan, "Pandemi döneminde çocuklarına ve torunlarına bir 'elveda' bile diyemeden aramızdan sessizce ayrılan dede ve büyükannelerimiz beni gerçekten üzmüştü. Aramızdan ayrılan sadece insanlarımız değildi. Geleneğin kodlarını kendi bünyesinde taşıyan değerli hazinelerimiz de yok oluyordu. Doktor değildim, onları tedavi edemezdim. Onların seslerini, şiirlerini, hikayelerini geleceğe taşıyabilirdim. Bunun için böyle bir çalışmanın içerisine girdim." ifadelerini kullandı.
Meddahlığın tarih boyunca erkekler tarafından icra edilen bir sanat olduğunu belirten Pehlivan, kendisinin de bu geleneğe kadın sesiyle farklı bir renk katmak istediğini söyledi.
Pehlivan, bir kadın olarak meddahlık geleneğini sürdürmek için çabalamasının toplum tarafından ilham verici bulunduğunu ve takdir edildiğini dile getirerek, "Bu da benim için büyük bir mutluluk ve kıvanç kaynağı oldu." dedi.
"Çocuklarımızı sahneye taşımak için çalıştırıyoruz"
Meddahlığın, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'nde birinci sırada yer aldığına işaret eden Pehlivan, bu kapsamda "Karşı Okulun Meddahı", "Bir His Bin Hisse", "Gönül Meddahları", "Meddahın Sesiyle Dede Korkut Okumaları", "Sahnemde Meddah Var" gibi çeşitli çalışmalar yaptıklarını aktardı.
Pehlivan, yürüttükleri bu çalışmalarla her yıl yaklaşık 50 okula gittiklerini, 6 binden fazla öğrenciye ulaştıklarını söyledi.
Öğrencilere öncelikli olarak meddahlığın ne olduğunu anlattıklarını kaydeden Pehlivan, şöyle devam etti:
"Akabinde çocuklarımızı bireysel ya da grup olarak sahneye taşımak için çalıştırıyoruz. Bu şekilde çocuklar hem özgüven kazanıyor hem de onları sosyalleşmeleri adına desteklemiş oluyoruz. Her ay için tema ve konu belirliyoruz. Bu tema etrafında yoğunlaşarak kültürümüzün kadim kaynaklarından örnekler veriyoruz.
Yunus Emre'den, Mevlana'dan, Fuzuli'den, Yahya Kemal'den, Necip Fazıl'dan örnekler vererek çocukların kendi duygularını tanımalarını ve doğru bir şekilde ifade etmelerini sağlıyoruz. Kültürel bir zeminde duygularını tanımaları çocuklar için güzel bir geçiş dönemi oluyor."
Pehlivan, görme engelli öğrencilerle ilgili de çalışmalar yürüttüklerini anlatarak, "Yapmak istediğimiz şey, öğrencilerimizin sosyalleşmeleri ve kendi içlerindeki potansiyelin farkına varmaları. Diğer bir projemizde de her hafta bir okula giderek Dede Korkut hikayesi okuyoruz. Bu okumalar sonunda da günümüz dünyası ile buradaki verilen öğütleri, kahramanlıkları, erdemleri tekrar anlamlandırmaya çalışıyoruz. Gerçekten katılım ve ilgi çok fazla oluyor." diye konuştu.
"Geleceğin inşası için geleneğin ihyası şarttır"
Türkiye'nin "İz Bırakan Öğretmen"i seçildiğini dile getiren Pehlivan, "Sessiz sedasız bir şekilde ses olmayı bekleyen sözlü kültürümüzü, gelecek nesillere aktarmak adına projeler içerisine girerek daha fazla öğrenciye, daha fazla insana ulaşmayı hedefliyoruz." dedi.
Pehlivan, "Karşı Okulun Meddahı" projesi kapsamında yapacağı programa ilişkin olarak da şunları kaydetti:
"Burada çocuklara hem öğretici hem de eğlenceli bir program hazırladık. Hikaye anlatımında drama tekniğini, ritmik şarkılarla hikaye anlatma ve etkileşimli hikaye anlatma yöntemlerini kullandık. Bu şekilde çocukların hayal gücünü, ifade becerilerini, müziksel ve bedensel zekalarını, sosyal ve duyusal becerilerini de geliştirecek bir anlatım hazırladık.
Geleceğin inşası için geleneğin ihyası şarttır. Güçlü bir Türkiye istiyorsak hakikaten kültürümüze sıkı sıkıya bağlanmamız gerekir. Bunun için de çocuklarımıza bunu anlatmamız, yaşatmamız, aktarmamız, bu tarz projeleri desteklememiz ve görünür kılmamız gerekiyor."