M87 Galaksisi'nin merkezinde yer alan süper masif kara deliğin fotoğrafının elde edilmesini sağlayan algoritmanın arkasında 29 yaşında genç bir kadın bulunuyor.
Bilim adamları ilk kez bir 'kara deliği' görüntülediBBC'nin haberine göre, Massachusetts Teknoloji Enstitüsünden (MIT) mezun bilgisayar bilimcisi Katie Bouman, dönüm noktası olarak değerlendirilen kara delik imajına olanak sağlayan bilgisayar programının geliştirilmesine öncülük etti.
Mezun olduktan sonra MIT Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zeka Laboratuvarı, Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi ve MIT Haystack Gözlemevi'nden bir ekibin destek verdiği projenin liderliğini yapan Bouman'ın, dünyanın farklı yerlerindeki radyo teleskoplarla elde edilen X-ışını verilerinin birleştirilmesi sonucu oluşturulan imajı mümkün kılan algoritma üzerinde üç yıl önce çalışmaya başladığı belirtildi.
Proje de bir Türk bilim insanı da varOlay Ufku Teleskobu (EHT) projesinde çalışan 200'den fazla bilim insanı arasında bir Türk de yer alıyor.
Washington Post'un haberine göre, EHT bilim konseyinin üyesi olan, Arizona Üniversitesinde görevli astrofizikçi Feryal Özel, kara delik fotoğrafını, kariyerinin en önemli gelişmesi olarak nitelendirdi.
Özel, "evrende, bir nesneyi daha, imkansız gibi düşünülse de insanoğlunun kaşif ruhu sayesinde görüntülemeyi başardıklarını" söyledi.
Üsküdar Amerikan Lisesinden mezun olduktan ve 1996 yılında Columbia Üniversitesinde Fizik ve Uygulamalı Matematik eğitimini ikincilikle bitiren, Niels Bohr Enstitüsünde fizik yüksek lisansı, Harvard Üniversitesinde astrofizik doktorası yapan Feryal Özel, Wired ile söyleşisinde de kara delik imajının bir başlangıç olduğunu, kara deliğin daha kaliteli fotoğraflarını elde etmeyi, teleskoplarını diğer kara deliklere de çevirmeyi planladıklarını kaydetti.
Uluslararası Olay Ufku Teleskobu projesi kapsamında bir araya gelen bilim adamları dün Dünya'ya 53 milyon ışık yılı mesafedeki Başak (Virgo) takımyıldızındaki M87 Galaksi'sinin merkezindeki süper masif kara deliğin fotoğrafını yayımlamıştı. Fotoğrafta kara deliğin "olay ufku" olarak adlandırılan, kütle çekiminin en güçlü olduğu eşik bölgesi görülebiliyor.
Bilim insanları dünyanın farklı yerlerindeki radyo teleskoplarla elde edilen X-ışını verilerini birleştirerek oluşturdukları imajı dünyanın 5 kentinde eş zamanlı basın toplantılarıyla kamuoyuna duyurmuştu.
Süper masif kara deliğin çekim alanına giren ışığın bükülmelerinin görülebildiği fotoğraf, bilim tarihinin ilk kara delik görüntüsü olarak kayıtlara geçti.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com