'Kurban eti kesimden sonraki gün tüketilmeli'

Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odası (AVHO) Başkanı Oytun Okan Şenel, AA muhabirine kurbanlıklarla ilgili dikkat edilmesi gereken hususları anlattı.

Türkiye'de yaklaşık 1 milyon büyükbaş, 2,5 milyon küçükbaş hayvanın kesilmesinin öngörüldüğüne işaret eden Şenel, söz konusu rakamın Türkiye'de bir yıl boyunca kesilen hayvan sayısının yaklaşık dörtte biri kadar olduğunu söyledi.

Kurban Bayramı sürecindeki yoğun hayvan hareketliliğinin hastalıkların kontrolsüz yayılması riskini beraberinde getirdiğini aktaran Şenel, kurbanlık hayvanların, hayvan pazarlarından, hayvan borsalarından, İl Kurban Hizmetleri Komisyonunca belirlenen kurbanlık satış yerlerinden veya doğrudan hayvancılık işletmesinden alınması gerektiğini belirtti.

Şenel, bayram yoğunluğunun bazı yetiştiriciler tarafından kesilmeye uygun olmayan sağlıksız hayvanların elden çıkarılması için bir fırsat olarak görüldüğüne dikkati çekerek, "Veteriner hekim denetiminin bulunmadığı yerlerden hayvan satın alınmamalıdır. Kurbanlık hayvan satın alırken büyükbaş hayvanlarda hayvanın Bakanlıkta kayıtlı olduğunu gösteren kulak küpelerinin olmasına, veteriner sağlık raporu ve hayvanların pasaportlarının olmasına, küçükbaş hayvanlarda ise kulak küpelerinin ve veteriner sağlık raporunun olmasına dikkat edilmelidir." değerlendirmesinde bulundu.

Kurbanlık hayvanın seçimi konusunda hayvanın besi durumunun önemli bir gösterge olduğuna işaret eden Şenel, dişi hayvan tercih edilmemesi, bir nedenle dişi hayvan kesilecekse, gebe ya da yeni doğum yapmış olmaması gerektiğini aktardı.

Şenel, büyükbaş hayvanların en az 2, küçükbaş hayvanların en az 1 yaşında olabileceğini anımsatarak, "Hayvanın bedeninde yara ve şişlikler, yüksek ateş olmamalı, burun, göz, ağız, anüs, genital organ akıntısı ve pis kokulu ishali bulunmamalıdır. Hayvanın tüyleri karışık ve mat olmamalı, bakışları ve dış görünümü cansız olmamalı. Hayvan çevreye karşı aşırı tepkili veya çok duyarsız olmamalı, duruş ve yürüyüş bozukluğu olmamalı, eksik ya da fazla uzuv gibi yapısal bozuklukları bulunmamalıdır." ifadelerini kullandı.

Kurbanlık hayvanların kesimleri için öncelikli tercihin, veteriner hekim kontrolü yapılan ve hijyen şartları iyi olan, Bakanlıktan ruhsat almış mezbaha ve kombinalar veya kesim için geçici olarak düzenlenen yerler olduğunu vurgulayan Şenel, kesimde dikkat edilmesi gereken önemli noktaları şöyle sıraladı:

"Kesimden 12 saat önce, kurbanlıklara yem verilmesi kesilmeli, sadece su verilmelidir. Kesim yeri temiz olmalı ve akan su bulunmalıdır. Kesim işlemi, mutlaka ehil bir kişi tarafından yapılmalıdır. Kesim yapan kişinin sağlıklı ve temiz olması gerekir. Elinde kesik veya yara varsa hijyenik bir eldiven kullanmalıdır. Bıçaklar sık sık temizlenmelidir. Doku ve organların görünümü normal değilse, şüphe edilen her durumda veteriner hekime danışılmalı, böyle bir imkan yoksa o dokular hiçbir canlının tüketimine sunulmamalıdır. Hastalıklı doku ve organların kesimi sırasında kirlenen bıçaklar dezenfekte edilmelidir. Hayvan tutulup yatırılırken veya askıya alınırken eziyet edilmemelidir. Kesim işlemi, askıya alarak yapılmalıdır. İç organlar yüzme işini takiben en kısa sürede çıkarılmalıdır. Gövde üzerinde deri parçası bırakılmamalıdır. Kesim sırasında kan, bağırsak içeriği gibi maddelerle çevrenin kirlenmesi engellenmelidir. Kurban atıkları çevreye atılmamalı, kanalizasyon kanallarına dökülmemelidir. Çıkan atıklara çevrede yaşayan kedi köpek gibi hayvanların ulaşamayacağından emin olunmalıdır."

Şenel, kurban etlerinin, parçalar halinde temiz kaplara konulması ve güneş görmeyen serin bir yerde 5-6 saat kadar bekletilerek etin sıcaklığının düşmesi sağlandıktan sonra buzdolabına kaldırılması gerektiğini söyledi.

Kurbanlık etin dayanma süresinin normal buzdolabı koşullarında 5-6 gün olduğunu aktaran Şenel, şöyle konuştu:

"Bu süre kıymada genellikle 3 gündür. Daha uzun süreli muhafaza düşünülüyorsa etler dinlendirilip soğutulduktan sonra derin dondurucuda -18 derecede muhafaza edilmelidir. Bayramda gelenek haline gelen uygulamalardan birisi, kesilen kurban etinin hemen tüketilmesidir. Oysa yeni kesilen kurbanın kasları, bu aşamada henüz tüketime uygun değildir. Kas dokusunun taze ete dönüşmesi 24 saat dinlendirilmesi sonrasında olur. Kurban etinin kesimden sonraki gün tüketilecek şekilde hazırlanması daha uygun ve sağlıklıdır."

Kaynak: AA