İstanbul
Küresel piyasalarda, geçen hafta ABD Merkez Bankası'nın (Fed) beklentilerden şahin bulunan haziran toplantısının ardından satış ağırlıklı bir seyir izlenirken, yeni haftada Fed Başkanı Jerome Powell ile Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde'ın konuşmalarının yanı sıra İngiltere Merkez Bankası (BoE) faiz kararı, ABD'de büyüme ve Avrupa'da imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri izlenecek.
Fed'in geçen hafta beklentiler doğrultusunda politika faizi ve varlık alım programında değişikliğe gitmemesine karşın, enflasyon ve faiz beklentilerindeki yukarı yönlü revizyonlar piyasalarda "şahin" algılandı.
Varlık alımlarının azaltılmasına ilişkin yönlendirmeye odaklanan piyasalar, tahminlerin 7 üyenin 2022 sonunda ilk faiz artışının gerçekleşeceği, 11 üyenin ise 2023'te iki faiz artırımı beklediğini göstermesi ile geçen hafta satış ağırlıklı seyretti.
Öte yandan St. Louis Fed Başkanı James Bullard'ın, son toplantıda Powell'ın resmi olarak varlık alımlarının azaltımına ilişkin tartışmayı başlattığını, kendisinin ilk faiz artırımına 2022 sonunda gidilmesini beklediğini belirterek, "Varlık alımı azaltımını organize etmek sağlıklı bir tartışma ile birkaç toplantı sürer." dedi.
Bu gelişmelerle geçen hafta dolar endeksinde yukarı yönlü hareket ivme kazanırken, ABD tahvil piyasasında kısa ve uzun vadeye olan talebin ayrışması dikkati çekti. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizleri geçen hafta yüzde 1,60 sınırını test etmesinin ardından düşüşe geçerek yeni haftada yüzde 1,39 seviyelerinde dengelendi.
ABD'nin geçen hafta başında yüzde 0,15 seviyelerinde bulunan 2 yıllık tahvil faizleri ise özellikle Bullard'ın açıklamaları sonrasında yüzde 0,29 seviyelerine kadar yükselirken, bugün yüzde 0,27 civarında seyrediyor. Dolar endeksi ise geçen hafta yüzde 2'lik yükselişle 90,5 seviyelerinden 92,4'e çıktı.
Pay piyasaları tarafına bakıldığında ise New York borsasında endekslerin geçen haftayı sert düşüşle tamamladığı görüldü. Dow Jones endeksi yüzde 3,45, S&P 500 endeksi yüzde 1,91 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,28 değer kaybetti.
Analistler, bundan sonraki süreçte piyasaların enflasyon ve faiz beklentilerini etkileyebilecek her türlü veri ve açıklamaya duyarlılığının arttığını vurgulayarak, bu kapsamda Powell'ın salı günü Temsilciler Meclisi'nde yapacağı sunumun önem taşıdığını söyledi.
Bu hafta ABD'de imalat endeksleri, büyüme, cari denge, dayanıklı mal siparişleri ve çekirdek kişisel tüketim harcamaları gibi önemli verilerin de açıklanacağını aktaran analistler, doların diğer ülke para birimleri ile emtialar karşısındaki seyrinin ve tahvil piyasasındaki gelişmelerin de yakından takip edileceğini bildirdi.
Avrupa tarafında geçen haftanın ilk yarısında G7, NATO, ABD ve Avrupa Birliği arasındaki zirveler gündemin ana belirleyicisi olurken, Fed toplantısı sonrası pay piyasalarında sert düşüşler öne çıktı. Haftalık bazda İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,63, Almanya'da DAX endeksi yüzde 1,56 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,48 değer kaybetti. Avro/dolar paritesi, dolardaki güçlenme ile geçen hafta 1,1847 ile yaklaşık 2 ayın en düşük seviyesine gerilemesinin ardından bugün 1,19 seviyelerinde yatay hareket ediyor.
Fed'in "şahin" tutumunun ardından Lagarde'ın bugün Avrupa Parlamentosu'nun Ekonomik ve Mali İşler Komitesi nezdinde yapacağı konuşmada para politikasına ilişkin vereceği mesajların öneminin arttığını belirten analistler, ayrıca bu hafta piyasaların odağında Avrupa genelinde açıklanacak imalat sanayi PMI verileri, Tüketici Güven Endeksi ile perşembe günü BoE'nin faiz kararının bulunduğunu söyledi.
Geçen hafta gerçekleştirilen NATO Zirvesi Sonuç Bildirgesi'nde Çin'e yönelik ifadeler, Şanghay bileşik endeksinin bölge borsalarına kıyasla daha sert düşüş yaşamasına neden oldu. Endeks, geçen hafta yüzde 1,8'lik sert düşüş kaydetmesinin ardından, bugün Çin Merkez Bankası'ın politika faizi olan referans temel kredi faiz oranını yüzde 3,85'te bırakması ile 0,2 düşüşle seyrediyor. Geçen haftayı yatay tamamlayan Japonya'da Nikkei 225 endeksi ise bugün yendeki güçlenmenin etkisiyle yüzde 3,7'lik sert düşüşle seyrediyor.
Yurt içinde, küresel pay piyasalarındaki satış dalgasına paralel geçen hafta yüzde 4,8 değer kaybeden Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, haftayı 1.391,06 puandan tamamladı. Geçen hafta 8,30-8,75 geniş bant aralığında seyreden dolar/TL ise bugün bankalararası piyasanın açılışında 8,78 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, Fed'in geçen hafta piyasaları baskılayan toplantısının ardından yeni haftanın da Asya borsaları ve endeks vadelileri tarafında negatif başladığını söyledi.
Bugün yurt içinde uluslararası yatırım pozisyonu verilerinin, yurt dışında ise ABD'de Şikago Fed Aktivite Endeksi ile ECB Başkanı Lagarde'ın konuşmasının takip edileceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinin 1.390 puanın altında kapanışlar gerçekleştirmesi durumunda, 1.370 ve 1.350 seviyelerinin gündeme gelebileceğini, 1.470 puanın ise direnç konumunda bulunduğunu bildirdi.
Analistler ayrıca, haftanın veri gündeminde, tüketici güven endeksinin yanı sıra Merkez Bankasının haziran ayı toplantısına ilişkin PPK özetinin öne çıktığını kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, mayıs ayı Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi
10.00 Türkiye, nisan ayı Uluslararası Yatırım Pozisyonu
15.30 ABD, mayıs ayı Şikago Fed Aktivite Endeksi
17.15 ECB Başkanı Lagarde'ın konuşması
Kaynak: AA