İdlib
Tarihi Notre Dame Katedrali'nin de aralarında olduğu Avrupa'nın birçok Gotik kilisesinin esin kaynağı olan Kalb Lovze Kilisesi, Suriye'nin İdlib kentinde yer alıyor.
Fransa'nın başkenti Paris'in sembollerinden Notre Dame Katedrali'nin pazartesi günü çıkan yangında büyük zarar görmesi ve onarımının gündeme gelmesinin ardından, gözler bu katedralin İdlib'deki esin kaynağına çevrildi.
Türkiye sınırına 5 kilometre mesafede
AA, İdlib'in batısında, Hatay ilinin Reyhanlı ilçesine 5 kilometre mesafedeki Harem beldesine bağlı, Dürzi köyü olan Kalb Lovze'deki aynı isimli Kilise'nin kalıntılarını görüntüledi.
5. yüzyılda, erken Bizans döneminde yapılan Kilise'nin ikiz kuleleri ve dört duvarının ayakta olduğu görüldü.
Türkiye sınırına yakın olması nedeniyle iç savaşta çatışmaların hedefi olmayan Kilise, savaş öncesi dönemde bakımsız bırakılmış ve restorasyona muhtaç durumda bulunuyor.
5. yüzyıldan bu yana ayakta
Suriyeli tarihçi Fayez Kavsara, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Kalb Lovze Kilisesi, Suriye'deki en muazzam kiliselerden biridir.
Ön cephesinde batı yönündeki ikiz kuleleri ile 4 duvarı 5. yüzyıldan bu yana ayakta durmaktadır. 5. yüzyılda yapılan Kilise, Suriye’nin kuzeyindeki Hıristiyanlar için bir mabetti." dedi.
Kavsara, "Üç bölümden oluşan kilisenin güneye bakan iki kapısı var. Biri erkekler, diğeri ise kadınlar için. Batı yönündeki kapısının üst kısmı kabartmalı ve eğimlidir. Bu kapı, bir odaya açılıyor.
Bunun ardından sağa ve sola iki kule geliyor." diye konuştu.
"Tasarımını beraberlerinde Avrupa'ya taşıdılar"
"11. ve 12. yüzyıllarda bu kiliseyi gören Hristiyanlar ve mimarlar, tasarımını beraberlerinde Avrupa'ya taşıdılar." ifadesini kullanan Kavsara, şunları kaydetti:
"Avrupa'ya bu yüzyıllardan sonra yaygın hale gelen Gotik tarz, aslında İdlib'deki Kalb Lovze'den esinlenmiştir. Suriye'yi 1862'de ziyaret eden Fransız araştırmacı Melchior de Vogüe, bunu "Syrie centrale, Architecture civile et religieuse du Ier au VIIe siècle" (Merkez Suriye, 7. yüzyılda sivil ve dini mimari) kitabında ifade etmiştir.
Notre Dame'ın ön cephesine dikkat edersek, iki yapı arasındaki büyük benzerlik olduğu görülür. De Vogüe'nün söz konusu kitabı Paris'te 1865'te yayınlanmış. İki ciltli kitap, Suriye'deki tarihi eserleri anlatıyor. Kitabı Arapçaya çevirdim.
İçinde 150 adet fotoğraf vardı. Kitapta Kalb Lovze Kilisesi'nin 7 fotoğrafına yer verilmişti."
Kilisenin bulunduğu köy, 2011'de "Kuzey Suriye'nin Antik Köyleri" bölümü altında UNESCO Dünya Mirası listesine alınmıştı.