Önlenebilir hastalık ve ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer alan küresel tütün salgını, dünyada her yıl 7 milyondan fazla kişinin hayatını kaybetmesine neden oluyor.
Sigara dumanında 5 bin 300'den fazla kimyasal madde bulunduğu, her yıl 1,8 milyon kişiye akciğer kanseri tanısı konulduğu, 1,6 milyon kişinin de hastalığa bağlı yaşamını yitirdiği belirtiliyor.
Bu nedenle hem hastalık riskinin önlenmesi hem de sağlıklı nesillerin yetiştirilebilmesi amacıyla tütünle mücadele çalışmaları yürütülüyor.
Kanser gibi pek çok kronik rahatsızlık, kalp damar hastalıkları ve bunlara bağlı sağlık ile yaşam kayıplarının önlenebilmesi, bu kronik hastalıklara yönelik sağlık harcamalarının ve iş gücü kayıplarının azalması, buna bağlı ülke ekonomisine katkı sağlanabilmesi amacıyla Türkiye'de de tütünle mücadele çalışmaları kararlılıkla sürdürülüyor.
Bu kapsamda, Türkiye'de tütünle mücadele alanında yürütülen çalışmalarda, çocuk ve gençler başta olmak üzere toplumun tamamının tütün dumanından pasif maruziyetinin önlenmesi büyük önem taşıyor.
İhbarlara yönelik de denetimler yapılıyor
AA muhabirinin Sağlık Bakanlığı yetkililerinden aldığı bilgiye göre, "sigara dumanına maruz kalma" şeklinde ifade edilen "pasif maruziyet (ikinci el maruziyet)", kişinin sigara içmese bile dumanından yoğun etkilenmesi olarak tanımlanıyor.
İkinci el sigara dumanı, lösemi, lenfoma, santral sinir sitemi tümörleri ve karaciğer kanserine neden oluyor. Araştırmalara göre, pasif maruziyet de akciğer kanseri riskini artırıyor.
Türkiye'de bu kapsamda yürütülen çalışmalar doğrultusunda, vatandaşların tütün dumanından pasif maruziyetini önlemek ve temiz hava soluma hakkını korumak amacıyla, 4207 sayılı Kanun kapsamında tütün ürünlerinin kullanımının yasak olduğu yerlere yönelik ülke genelinde yaklaşık bin 500 denetim ekibiyle 7 gün 24 saat esasına göre denetim yapılıyor.
Rutin denetimlerin yanı sıra "Alo 184 Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi Tütün İhbar Hattı" ve "Yeşil Dedektör" mobil uygulaması üzerinden gelen ihbarlara yönelik denetimler sürdürülüyor.
Ekiplerce, kanunun tüm hükümleriyle yürürlüğe girdiği 19 Temmuz 2009'dan bu yana Türkiye genelinde 22 milyon 852 bin 971 denetim yapıldı.
Sigarayı bırakmak isteyenlere "kararlılık ve bağımlılık testi"
Öte yandan, yürütülen koruma ve önleme çalışmalarının yanı sıra tütün ürünü kullanımını bırakmak isteyenlere "Alo 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı" ve sigara bırakma poliklinikleri aracılığıyla destek sağlanıyor.
Bu kapsamda 27 Ekim 2010'da hizmete açılan hatta 7 gün 24 saat, sigara bırakma konusunda uzman danışmanlar tarafından destek sağlanarak, günlük ortalama 4-5 bin arası çağrı cevaplanıyor.
Ayrıca internet sitesi üzerinden destek almak isteyen kişiler "alo171.saglik.gov.tr" web adresinden birçok hizmete ulaşabiliyor. Site üzerinden sigara bırakma takvimi oluşturabiliyor, sigaranın bütçeye verdiği yük hesaplanabiliyor, kararlılık ve bağımlılık testi uygulanabiliyor.
Geri ödeme kapsamında olmayan ilaçlar da ücretsiz temin ediliyor
Bunun yanı sıra toplumu, tütün ürünlerinin zararlarına ilişkin bilgilendirmek, yürütülen çalışmaları kamuoyuyla paylaşmak için "havanikoru.saglik.gov.tr" web sitesi hizmet veriyor. Site, bugüne kadar 1 milyon 682 bin 411 kişi tarafından ziyaret edildi.
Türkiye genelinde 502 sigara bırakma polikliniğinde 750 hekim görev alıyor. Polikliniklerde bugüne kadar 2 milyon 522 bin 904 kişiye hizmet verildi.
Sigara bırakma tedavisinde kullanılan, Türkiye'de geri ödeme kapsamında olmayan ilaçlar da sigara bırakma polikliniklerinde hekimler tarafından uygun görülen hastalara ücretsiz temin ediliyor.