IĞDIR
Rusya ve Ermenistan'dan akarsuları takip ederek Iğdır'a geldiği tahmin edilen su maymunları, "Türkiye'nin çatısı" olarak nitelendirilen Ağrı Dağı'nın eteğindeki milli parka yerleşti.
Türkiye'nin en yüksek dağının Iğdır kesimindeki eteğinde bulunan Ağrı Dağı Milli Parkı, su maymunlarına da ev sahipliği yapıyor.
Binlerce dönüm sulak arazinin de içinde bulunduğu bölge, komşu ülkelerden akarsuları takip ederek geldiği düşünülen su maymunlarının da yuvası durumunda.
Metrelerce derinliğe ulaşan ve etrafı sazlıklarla kaplı olan alanda yaşayan su maymunları, insanların bu alanı ziyareti esnasında derinlere iniyor veya sazlık alanlara saklanıyor.
Nadir görülen su maymunları, Iğdır'da objektiflere takıldı.
Iğdır Orman ve Su İşleri Müdürü Mete Türkoğlu, su maymunlarının çiftliklerden kaçarak bu alanlarda yaşam alanı oluşturduğunu söyledi.
Su maymunlarının insanların az olduğu bölgeleri tercih ettiğini belirten Türkoğlu, "Su maymunu dediğimiz kemiricilerden olan bu türler 1890 yıllarının sonunda, 1900 yılının başında, özellikle kürk üretimi için Güney Amerika'da, Şili ve Arjantin tarafından çiftliklerde yetiştirilmek üzere Türkiye'ye getirilen kürk hayvanlarıdır." dedi.
Türkoğlu, bölgenin bu hayvan türünün yaşaması için gerekli olan neredeyse tüm şartları sunduğunu anlatarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu hayvanlar özellikle Bulgaristan, Ermenistan ve Rusya'daki çiftliklerde kürk elde etmek için üretilmekteydi. 1950 yılına doğru kürklere talep azalınca üreticiler çiftlikleri boşaltmaya başladı. Çiftliklerden kaçan ya da serbest bırakılıp sınır kentlerimizden özellikle Edirne ve Iğdır'da gelen su maymunu dediğimiz yarı sucul bu hayvanlar ülkemizde de kendilerine ait yaşam alanları buldu."
"Farelere benziyorlar"
Türkiye'de su maymunlarının, kayıtlara göre Iğdır'ın yanı sıra Edirne'de de sıklıkla yaşadığını aktaran Türkoğlu, şunları kaydetti:
"Bulgaristan, Ermenistan ve Rusya'da kürk üretmek için çiftliklerde beslenen su maymunlarının bir çoğu, kürke talebin azalması yüzünden serbest bırakıldı ya da kaçtı. Özellikle Meriç nehri ve Iğdır'daki Karasu nehri ile Kars ve Ardahan tarafındaki akarsulara geldiler. Fareye benzeyen ve faregillerden gelen su maymunlarının ağzında iki tane kemirici dişleri var, kuyrukları uzun. İlk görüşte fareyi anımsatıyorlar. Bu türler yılda 4 veya 5 yavru yapıyor ve ağırlıkları dişilerde 5, erkeklerde ise 8 kilograma ulaşıyor."
Maymunlarını görmek için milli parka gelen doğaseverlerden Hakan Turan ise "Milli parka arkadaşlarımızla geldik ve su maymunlarını uzaktan görme imkanı bulduk. Bu türler çok ürkek hayvanlar. Bizi görünce suya dalıyorlar, biz uzaklaşınca su yüzeyine çıkıyorlar. Bu sebeple gözlemlenmeleri çok zor. Bölgede böyle bir hayvan türü yaşadığını bilmiyorduk, görünce çok ilgimizi çekti." dedi.