Ankara
Bültende, "Türk Ordusu Zap'tan Çekiliyor", "Doğal gaza Yüzde 84 Zam Yapıldı", "789 bin 774 Çocuğun Okul Kaydı Yok", "Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Verilerinin Güvenilirliğine yönelik iddialar", "Yıllardır Aynı Gazı Aynı Petrolü Buluyoruz", "Enflasyon Verileri Gerçeğin Altında Açıklanıyor", "Köprü ve Otoyollara Yüzde 123 Zam", "Aizanoi Antik Kenti'nde Bulunan Tarihi Esere İlişkin İddialar", "Sapık Göçmen Serbest Bırakıldı" ve "Market Poşetlerine Zam Yapıldı" iddialarını içeren çeşitli başlıklardaki haberlere yer verildi.
Bültende, terör örgütü PKK'nın propaganda araçları tarafından ortaya atılan ve bazı basın yayın organlarında yer alan "Türk ordusu Zap bölgesinden çekiliyor" iddiasının gerçek dışı olduğu belirtildi.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Pençe-Kilit Operasyon bölgesinde yer alan Zap'ta terörle mücadele faaliyetlerinin kararlılıkla devam ettiği vurgulanan bültende, TSK'nın Irak'ın kuzeyinde terör örgütü PKK'ya karşı mücadelesinin, Irak ile işbirliği içerisinde sürdürüldüğü kaydedildi.
Bu operasyonlar kapsamında, Pençe-Kilit Harekatı bölgesinde 506 teröristin etkisiz hale getirildiği, 2 bine yakın mayın/el yapımı patlayıcı, 600'e yakın mağara, sığınak ve tünelin imha edildiği aktarılan bültende, 2022'de Kandil, Asos, Sincar ve Mahmur dahil olmak üzere 200 kilometre derinliğe kadar her türlü arazi ve hava şartlarında operasyonlar icra edilerek örgüte kritik darbeler vurulduğunun altı çizildi.
Bültende, bazı basın yayın organlarında yer alan "Doğal gaza yüzde 84 zam yapıldı" iddiasının gerçek dışı olduğu ifade edildi.
İddiaya konu artışın doğal gaza değil, hizmet bedeline yönelik olduğuna dikkat çekilen bültende, "Doğal gaz hizmet bedeli, doğal gaz dağıtım şirketlerinin sayaç değiştirme, yeni abonelik, güvence bedeli gibi vatandaşa verdikleri hizmetler karşılığında tahsis ettikleri ücrettir. Doğal gazın metreküp fiyatında herhangi bir zam yapılmamıştır." ifadelerine yer verildi.
"Okul kaydı bulunmayan çocuklar" iddiası
Bültende, bazı basın yayın organlarında yer alan, "789 bin 774 çocuğun okul kaydı yok" iddiasının resmi verilere göre doğru olmadığı belirtildi.
Türkiye'de ilkokul çağındaki çocuk nüfusunun 5 milyon 219 bin 459 olduğu aktarılan bültende, şu bilgilere yer verildi:
"Şu anda ilkokulda kayıtlı öğrenci sayısı 5 milyon 200 bin 144'tür. Okullaşma oranı yüzde 99,63'tür. Ortaokul çağındaki çocuk nüfusu 5 milyon 60 bin 300'dür. Bunların 5 milyon 31 bin 879'u eğitim sisteminin içerisindedir. Şu anda 28 bin 421 öğrencinin kaydı yoktur, okullaşma oranı yüzde 99,44'tür. Lise çağındaki genç nüfusu 5 milyon 84 bin 264'tür. 4 milyon 843 bin 596'sı okula kayıtlıdır, 240 bin 668'i ise kayıt dışıdır. Lise çağı için okullaşma oranı yüzde 95,06'dır. Dolayısıyla ilkokul, ortaokul ve lisede kaydı olmayanların toplam sayısı 280 bin 743'tür. Lise çağındaki genç nüfustan kaydı bulunmayanların oranı, toplam sayının yüzde 85,7'sini oluşturmaktadır."
"Veriler, gelişmeleri net şekilde gösteriyor"
Elektrik Tüketim Endeksi'nin aylık değişim oranı düşerken Sanayi Üretim Endeksi'nin aylık değişim oranının yükseliyor olmasının, bazı basın yayın organlarınca manipüle edildiğine dikkat çekilen bültende, yanlış açıklamalarla, TÜİK verilerinin güvenilirliğine yönelik iddiaların "manipülasyon" içerdiği vurgulandı.
Sanayi Üretim Endeksi'nin, TÜİK tarafından sektörde önemli büyüklüğe sahip yaklaşık 6 bin 500 iş yerinin anket verileri ve sanayi sektöründe faaliyet gösteren, ancak anket kapsamında olmayan firmaların idari kayıt verileri birlikte kullanılarak hesaplandığı aktarılan bültende, bu yönüyle Sanayi Üretim Endeksi'nin hesaplanmasında herhangi bir kapsam sorunu bulunmadığı, verilerin, sanayi sektöründeki gelişmeleri net bir şekilde gösterdiği kaydedildi.
Enerjinin, sanayi üretiminin en önemli girdilerinden olduğu, üretim anında sektörlerde farklı oranlarda kullanıldığı belirtilen bültende, enerjiyi yoğun kullanan sektörlerin "düşük teknoloji, orta-düşük teknoloji", yoğun kullanmayanların ise "orta-yüksek teknoloji ve yüksek teknoloji" olarak sınıflandırıldığı ifade edildi.
Sanayi Üretim Endeksi'nin Ekim 2022'de yıllık bazda değişimlerine bakıldığında, orta-düşük teknoloji ürünlerin imalatının yüzde 2,1, düşük teknoloji ürünlerin imalatının ise yüzde 0,7 azaldığının görüldüğüne dikkat çekilen bültende, şu ifadelere yer verildi:
"Diğer yandan Ekim 2022'de yıllık bazda yüksek teknoloji ürünlerin imalatında yüzde 36,7, orta-yüksek teknoloji ürünlerin imalatında yüzde 14,3 artış yaşandığı görülmektedir. Sanayi üretimi, Ekim 2022'de aylık yüzde 2,4, yıllık bazda ise yüzde 2,5 artış kaydetmiştir. İstatistikler incelendiğinde, Ekim 2022'de sanayi üretimi ve enerji tüketimi arasında uyumsuzluğun nedeni yanlış hesaplama değil, Türkiye'nin üretimindeki katma değer ve nitelikli büyüme odaklı faaliyetlerdir."
"Doğal gaz ve petrol keşiflerine yönelik" iddialar
Bültende, bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan, "Yıllardır aynı gazı aynı petrolü buluyoruz" başlıklı haberlerin de dezenformasyon içerdiği belirtildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 26 Aralık 2022'de müjdesini verdiği 58 milyar metreküplük doğalgaz keşfinin, Karadeniz'deki Sakarya gaz sahasında Çaycuma-1 kuyusunda bulunduğu hatırlatılan bültende, şunlar kaydedildi:
"Erdoğan'ın daha önce müjde olarak açıkladığı doğal gaz keşifleri, Karadeniz'deki Sakarya Gaz sahasında bulunan Tuna-1 Kuyusu ve Amasra-1 kuyusundaki keşiflerle ilgilidir. İlk olarak Ağustos 2020'de Tuna-1 kuyusunda 320 milyar metreküplük doğal gaz keşfi açıklanmıştır. Ekim 2020'de bu kuyudaki doğal gaz keşfinin 320'den 405 milyar metreküpe yükseldiği duyurulmuştur. Haziran 2021'de Amasra-1 kuyusunda, 135 milyar metreküplük yeni bir keşfin müjdesi verilmiştir. Son olarak 26 Aralık 2022'de Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kabine Toplantısı'nda Çaycuma-1 kuyusunda 58 milyar metreküplük yeni keşfin müjdesini kamuoyuyla paylaşmıştır. Ayrıca Gabar'daki Şehit Esma Çevik kuyusunda keşfedilen toplam 150 milyon varil rezervli petrolün keşfini de Cumhurbaşkanı Erdoğan duyurmuştur. Türkiye'nin keşfettiği toplam 710 milyar metreküp doğal gazın bugünkü piyasa değeri, yaklaşık 1 trilyon dolar civarındadır."
Keşfedilen doğal gaz rezervinin "seçimden sonra kullanılacağı" iddiasının da gerçeği yansıtmadığı vurgulanan bültende, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in, "Sakarya Gaz Sahasındaki çalışmaların büyük bir hızla sürdüğünü ve mart ayında yerli gazın şebekeye verilmesinin planlandığını" açıkladığı anımsatıldı.
"Hissedilen enflasyon değişmektedir"
Bültende "Enflasyon verileri gerçeğin altında açıklanıyor" iddiasının da gerçeği yansıtmadığı kaydedildi.
TÜİK tarafından üretilen istatistiklerin, mesleki bağımsızlık, şeffaflık, tarafsızlık ve doğruluk ilkelerine bağlı olarak, Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) ve ilgili diğer uluslararası kuruluşlar tarafından belirlenen yöntem, tanım ve kavramlar kullanılarak hesaplandığı belirtilen bültende, Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE), yaşam maliyetini değil, sabit bir mal ve hizmet sepetinin zaman içindeki değişimini ifade ettiğine dikkat çekildi ve şunlar kaydedildi:
"Hissedilen enflasyon ise Tüketici Eğilim Anketleri yolu ile tüm dünyada çok sayıda tüketiciye aynı sorular sorularak ölçülmektedir. Hissedilen enflasyon, kişiden kişiye gelir ve tüketim alışkanlıklarına göre değişmektedir. İstatistiksel verilere bakıldığında hissedilen ve açıklanan enflasyon arasında farklılık olması, bugüne özgü bir durum değildir. Avrupa Merkez Bankası tarafından 2005-2015 dönemi için yapılan bir çalışmada, hissedilen enflasyonun açıklanan enflasyondan yaklaşık 5 kat fazla olduğu tespit edilmiştir. Türkiye'de aynı dönem için yapılan çalışmalarda, vatandaşın hissettiği enflasyonun, açıklanan enflasyonun 2 katı olduğu belirlenmiştir."
"Aizanoi Antik Kentiyle alakalı iddialar manipülasyon"
Bültende, bazı basın yayın organlarında yer alan, "Yeni yıl itibari ile köprü ve otoyollara yüzde 123 zam geldi" iddiasının da doğru olmadığı aktarıldı.
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yap-işlet-devret yöntemiyle işletilen köprü ve otoyol geçiş ücretlerine 2023'te herhangi bir zam yapılmadığı belirtilen bültende, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Karayolları Genel Müdürlüğünce yapılan açıklamalarda, iddiaların asılsız olduğunun duyurulduğu hatırlatıldı.
Bültende, Aizanoi Antik Kenti ile alakalı sosyal medyada paylaşılan bir tarihi eser fotoğrafı ile "Betoncu bunu eziyor. Rantçı her türlü ahlaki, insani değeri ayakaltına alıyor" iddiasının manipülasyon olduğu kaydedildi.
Heykelin bulunma anına ait fotoğrafın, inşaat benzeri bir faaliyetle ilgisinin bulunmadığı belirtilen bültende, "Fotoğraftaki heykel, Dumlupınar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gökhan Coşkun başkanlığında, 18 Ağustos 2022 tarihinden bu yana yürütülen Kütahya Çavdarhisar ilçesi sınırları içerisinde yer alan Aizanoi Antik Kenti kazılarında bulunmuştur." bilgisine yer verildi.
Bültende, 9 Kasım 2022 tarihinde Penkalas Çayı'nda yürütülen kazı çalışmalarında, nehir üzerindeki "3 numaralı köprü" olarak isimlendirilen Roma dönemi köprüsünün enkazından, Roma İmparatorluk dönemine ait erkek heykeli ortaya çıkarıldığı belirtilerek, şunlar kaydedildi:
"İki parça olarak bulunan heykelin başı gövdeden ayrı olup başı hemen gövdenin yanında bulunmuştur. Khiton üzerine himation giyimli, bir kaide üzerinde ayakta duran heykelin, Aizanoi kentinin soylularından biri ya da bir din adamı olduğu düşünülmektedir. Kaidenin sağ bölümü ve heykelin sağ ayak bileği kırık ve eksiktir. Kaidenin kırılma merkezinde muhtemelen tamirat için oluşturulan kenet deliği yer almaktadır."
"Sınır dışı işlemleri sürüyor"
Bültende, Bangladeş uyruklu düzensiz bir göçmenle ilgili bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, "Sapık göçmen hastanedeki tedavisinin ardından salıverildi" iddiasının, toplumdaki huzur ortamını bozmak amacıyla yapılmış dezenformasyon olduğunun tespit edildiği bildirildi.
Kayseri Valiliği İl Göç İdaresi Geri Gönderme Merkezinde idari gözetim altında bulunan Bangladeşli yabancının, 2 Aralık 2022'de rahatsızlanması üzerine merkezde görevli doktor kontrolünün ardından hastaneye sevk edildiği aktarılan bültende, aynı gün acil servisten giriş yapılarak tedavi altına alınan şahsın, 29 Aralık 2022'de taburcu edilip, tekrar Geri Gönderme Merkezine alındığı, halen idari gözetim altında olan yabancının sınır dışı işlemlerinin sürdüğü ifade edildi.
"Poşete ödenecek miktar 25 kuruş"
Bazı basın yayın organında yer alan, "Market poşetlerine zam yapıldı. Market poşetleri, vatandaşa 38,5 kuruştan satılacak" iddiasının da doğru olmadığı belirtilen bültende, vatandaşların poşetleri 25 kuruştan almaya devam edeceği kaydedildi.
Marketlerin devlete ödediği ve her yıl yeniden değerlendirme oranına göre belirlenen geri kazanım katılım payına, Cumhurbaşkanı kararıyla indirim uygulandığı hatırlatılan bültende, yüzde 122,93 oranında artması planlanan ve 55 kuruş olması gereken geri kazanım katılım payının, 38,5 kuruş olarak belirlendiğine dikkat çekildi.
Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı sonrası marketlerin piyasaya süreceği her poşet karşılığında devlete ödeyeceği tutarın 38,5 kuruş olacağı belirtilen bültende, bu artışın vatandaşlara yansımayacağı, poşete ödenecek miktarın 25 kuruş olarak devam edeceği kaydedildi.
