İrdib
Ürdünlüler, komşu ülke Suriye'de 2011'de başlayan kriz ve iç savaştan sonra Şam'ın geleneksel oyun havası olarak bilinen arade ile tanıştı.
Suriyeli mültecilerin Ürdün'ün adetleriyle icra ettiği arade, ülkedeki düğün törenlerinin yanı sıra çeşitli kutlama ve etkinliklerin bir parçası haline geldi.
Ürdün'ün kuzeyindeki İrbid vilayetinde düğün öncesi damat için aradeyle düzenlenen kutlamayı takip ettik.
Arade oyun havası
Suriyeli erkek müzisyenlerden oluşan grup, beyaz tennure giyen bir dansçının eşlik ettiği arade gösterisine İrbid'in dar sokaklarında başlıyor.
Ekibe liderlik eden Muhammed Ebu Serdane damat için methiyeler okurken Şam'ın geleneksel kıyafetlerini giyen diğer grup üyeleri çeşitli müzik aletleri çalıyor. Kılıç ve kalkan gösterisinin de eklendiği kutlamaya tarihi bir hamamda devam ediliyor.
AA muhabirine konuşan Ebu Serdane, "Bizler Suriye'nin geleneksel arade grubuyuz. Suriye'den göç edenlerin ilklerinden olduk ve öncesinde bizim Şam'da grubumuz vardı." dedi.
Suriye'deki iç savaştan önce de Ürdün'de bu oyun havasını icra eden az sayıda grup olduğunu ancak pek bilinmediklerini belirten Ebu Serdane, şöyle devam etti:
"Bizler kültürel mirasımızı burada canlandırmak istedik. Bunu da Ürdün'ün kültürüyle harmanlayarak yapmaya çalışıyoruz.
Çünkü Ürdün'le güçlü bağlarımız var. Şu an Ürdün'deki tüm düğün, festival ve üniversite partilerinde arade oyun havasını görebiliyorsunuz."
Ata yadigarı bir gelenek...
Suriyeli tennure dansçısı Gassan Akkavi, grubun 12 kişiden oluştuğunu ve gösteride davul, darbuka, tef, flüt, meşale, kılıç ve kalkan kullandıklarını söyledi.
Yaklaşık 10 yıldır Ürdün'de bulunduklarını aktaran 24 yaşındaki Suriyeli, "Mirasımızı ve atalarımızın yadigarını canlandırmaya çalışıyoruz. Ürdünlülerle birlikte neredeyse her türlü kutlamaya katılıyoruz." dedi.
Grubun davulcusu Kenan Hammad da, "Ülkemizdeki krizden dolayı Ürdün'deyiz. Geçmişte aradeye burada pek rastlamazdınız ama şimdi Ürdün düğünlerinde ve törenlerinde görebilirsiniz." dedi.
Aradenin Ürdün'de benimsenmesinde Suriye dizilerinin rolü var...
Sosyolog ve araştırmacı Hüseyin Huzai, aradede kullanılan geleneksel kıyafetler ve müziğin Ürdün kültüründe hızlı bir şekilde kabul gördüğünü söyledi.
Bunda popüler Suriye dizilerinin de etkisi olduğunu belirten Huzai, "Her yaştan Ürdünlü Suriye dizilerini izliyor ve bu etkilenmeden dolayı arade son dönemde Ürdün geleneklerinin bir parçası haline geldi." dedi.
Suriyeli mültecilerin yaklaşık 13 yıldır Ürdün'de varlığını sürdürdüğünü kaydeden Huzai, iki halk arasındaki komşuluk ilişkilerinin gün geçtikçe arttığını dile getirdi.
Ürdün'de yaklaşık 1,3 milyon Suriyeli bulunuyor. Ülkedeki Suriyelilerin yaklaşık yarısı Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinde “mülteci” olarak kayıtlı durumda.
750 bin Suriyeli ise 2011'deki krizin patlak vermesinden önce Ürdün'de ikamet ediyordu.