Enerji ve maden alanlarına yönelik düzenlemeler içeren kanun teklifi TBMM Genel Kurulunda

TBMM

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı, AK Parti Bursa Milletvekili Mustafa Varank, milletvekillerinin kanun teklifi üzerinde sorularını yanıtladı.

Türkiye'de enerji ve maden sektörünün ihtiyaçlarını giderecek şekilde bir düzenleme hazırlamaya çalıştıklarını belirten Varank, "'Bu kanun ne getiriyor?' derseniz, öncelikle bu kanun, yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandırılmasını getiriyor. Bunu söylerken hicap ederek söylüyorum. Türkiye'de bir yenilenebilir enerji yatırımı yapmak isterseniz, izin süreçleri 4 ila 5 yıl sürüyor. Hiçbir yatırımcı, 4-5 yıl süren süreçlerle yatırım yapmaz. O yüzden bunların hızlandırılmasına dönük burada maddelerimiz var." diye konuştu.

"Bunları yaparken Çevresel Etki Değerlendirmesinin (ÇED) de hızlandırıldığına" dair iddialar olduğunu aktaran Varank, düzenlemede böyle bir hususun olmadığını, sadece ilgili kurumların görüş vermesi sürecinin hızlandırılmasının yer aldığını belirtti.

Varank, "zeytin ağaçlarının taşınması"na ilişkin eleştirilere vurgu yaparak, "Bir ziraat mühendisi profesörü getiriyoruz, diyor ki 'zeytin ağacı taşınır', buradan arkadaşlarımız diyor ki 'hayır, taşınmaz'. Ziraat profesörüne, bu sektörde bu işi yapanlara inanmayacağız, kendi heva ve hevesimize mi inanacağız? Türkiye'de 100 milyon zeytini, 200 milyona çıkartan iktidar biziz. Biz zeytin düşmanı değiliz." şeklinde konuştu.

- "O salonda da biz o çalışmayı yapabilirdik ama niyet başkaydı"

Komisyon Başkanı Varank, "kanun teklifinin komisyon görüşmelerinde çalışma ortamı bulunmadığı" iddialarının dile getirildiğini anımsatarak, şu ifadeleri kullandı:

"Komisyonun başlangıcında komisyon salonunun kapısında fiziki olarak durdurulmaya kalkışıldım ve maalesef arkadaşımızı zorla kapının önünden çekmek mecburiyetinde kaldık. Böyle bir ortamda 'çalışma imkanı yoktu' diye söylüyorsanız, aslında fiziki olarak önümüzü kesen arkadaşlara öncelikle söz söylemeniz gerekir. Komisyon salonunda komisyon üyesi milletvekili arkadaşlarımızın yerlerine komisyon üyesi olmayan arkadaşlar oturdular ve ısrarla kalkmadılar. Her biri milletvekili arkadaşımız, 3-4 danışmanını içeri sokarak, kayıt yaptırmak, telefonla video çektirmek için salonu doldurdular ondan sonra da 'burada çalışma imkanı yoktu' dediler. O salonda da biz o çalışmayı yapabilirdik ama niyet başkaydı. Siz de fiziki olarak o ortamı bozabilmek için elinizden geleni yaptınız. Onun için burada komisyon başkanının bir suçu yok. Eğer konuşacaksak, bir komisyon başkanının, TBMM üyesi bir arkadaşınızın önünün fiziki olarak kesilmesinin ne kadar yanlış olduğunu konuşmalısınız diye düşünüyorum."

DEM Parti Grup Başkanvekili Sezai Temelli, "toplumun rızasının olmadığı bir şey üzerinden kanun yapıldığını" öne sürdü.

CHP Grup Başkanvekili Murat Emir ise zeytin ağaçları kesilerek elektrik üretimi yapılmasında kamu yararı görmediklerini söyledi.

"Ülkenin kazancı ne olacak?"

Kanun teklifi üzerinde söz alan Yeni Yol Partisi Ankara Milletvekili İdris Şahin, teklifin maddelerinin hukuk devleti ilkeleriyle bağdaşmadığını, çevre hakkını zayıflattığını ileri sürdü.

İYİ Parti Mersin Milletvekili Burhanettin Kocamaz, düzenlemeyle devlet ormanlarında madencilik faaliyetlerinin yürütülmesine ilişkin izin süreçlerinde çevrenin tahrip edilmesi yönünde köklü bir değişikliğe gidildiğini savundu.

Kanun teklifiyle Orman Genel Müdürlüğünce ormanlık alanlara bedelsiz olarak izin verilmesinin adeta zorunlu hale getirildiğini iddia eden Kocamaz, bu izinlerin yatırımcılara devredilerek özel şirketlerin devlet ormanlarında hak sahibi olabilmesinin mümkün kılındığını öne sürdü.

MHP Yozgat Milletvekili İbrahim Ethem Sedef, düzenlemenin temel amacının, madencilik faaliyetlerinin çevreye duyarlı, insan sağlığını gözeten, hukuki güvenceye kavuşmuş, verimli ve sürdürülebilir şekilde yürütülmesini sağlamak olduğunu söyledi.

Sedef, bu doğrultuda madencilik yapılan alanların rehabilitasyonuna ilişkin hükümler getirildiğini, izin süreçlerine yönelik öngörülebilirliğin artırıldığını, arama ve işletme faaliyetlerinin daha nitelikli yöntemlerle gerçekleştirilmesinin teşvik edildiğini belirtti.

DEM Parti Tunceli Milletvekili Ayten Kordu, köylü ve çiftçilerin kanun teklifine ilişkin hiçbir önerisinin dikkate alınmadığını öne sürdü.

CHP Denizli Milletvekili Şeref Arpacı, kanun teklifinin "kimsenin içine sinemeyeceğini" savunarak, "Siz doğayı, yeşili, zeytini, arıyı, balı, kovanı, Muğla'nın su kaynaklarını, tam 26 mahalleyi, köyü, insanı ama en çok da geleceğimizi veriyorsunuz, karşılığında ne alıyorsunuz? Nedir bu kömürün iktisadi değeri? Ülkenin kazancı ne olacak? Bunları etki analizinde göremedik." ifadelerini kullandı.

"Bu zeytin ağaçları düzenleme uyarınca kesilmeyecek, taşınacak"

AK Parti Konya Milletvekili Mustafa Hakan Özer, Türkiye'nin, enerji bağımlılığını azaltmak amacıyla son yıllarda önemli çalışmalar yaptığını belirtti.

Özer, 3 sondaj, 2 sismik araştırma gemisiyle, Karadeniz'de ilk defa 785 milyar metreküp doğal gaz keşfi yapıldığını ve çıkarılmaya başlandığını ifade ederek, "Gabar'dan günde 80 bin varil petrol çıkarıyoruz. Akkuyu Nükleer Güç Santrali tam kapasite faaliyete geçtiğinde ihtiyacımız olan elektriğin yüzde 10'unu buradan karşılamış olacağız. Ayrıca son yıllarda yapılan yatırımlar neticesinde 2024 sonu itibarıyla ülkemizin toplam kurulu gücünün yüzde 60'ı yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşmaktadır. Tüm bu çabalara rağmen Türkiye'nin enerji ithalatı 2024 sonu itibarıyla 65,5 milyar dolardır. Bir başka deyişle enerji ithalatımız olmasa, Türkiye bir o kadar dış ticaret fazlası olan bir ülke konumundadır." diye konuştu.

Kanun teklifinin zeytinliklerin taşınmasıyla ilgili hükmüne işaret eden Özer, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bir kere daha hatırlatmak isterim ki, iktidara geldiğimizde Türkiye'deki zeytin ağacı sayısı 100 milyon civarındayken, bugün sahip olduğumuz zeytin ağacı sayısı 205 milyonun üzerindedir. Ayrıca teklif edilen maddenin koordinatlarında bahsi geçen zeytin ağacı sayısı, Muğla'daki zeytin ağacı sayısının binde 4'ü, Türkiye'deki zeytin ağacı sayısının on binde 4'üdür. Kaldı ki bu zeytin ağaçları düzenleme uyarınca kesilmeyecek, taşınacak, taşınamayanlar için eş değer büyüklükte alan tesis edilerek, tüm bu yapılan işlerin masrafı, madencilik faaliyetinde bulunanlar tarafından karşılanacaktır. Söz konusu sahaların rehabilitasyonu için ise ruhsat sahiplerinden, ruhsat bedelinin 2 katı tahsil edilecek ve madencilik faaliyeti biten sahaya, en az aynı sayıda zeytin ağacı dikilerek, alan tekrar zeytinliğe dönüştürülecektir."

AK Parti'li Özer, söz konusu santrallerde yaklaşık 5 bin kişinin direkt istihdam edildiğini, dolaylı faaliyetlerle 15 bin kişiye iş ve aileleriyle birlikte 60 bin kişiye fayda sağlandığını kaydetti.

Genel Kurulda teklifin birinci bölümünde yer alan maddelerin görüşmelerine geçildi.

Kaynak: AA