Uyuşturucu Bağımlılığı: "hayır" demeyi öğretmekten değil, "neden evet dememeli" sorusuna verilen cevapla ilintilidir.
&
Drug Addiction: The Solution Lies Not in Teaching to Say "No", but in Understanding Why One Shouldn't Say "Yes"
(İki dilde yazılmıştır: Türkçe-İngilizce)
Madde bağımlılığı, tüm dünya genelinde bireylerin fiziksel, psikolojik, sosyal ve ekonomik yapısını tehdit eden çok boyutlu bir sorundur. Özellikle gençler arasında yaygınlaşan bu sorun, sadece bireyi değil, aileyi, toplumları ve devletleri etkileyen bir halk sağlığı krizidir. Bu yazıda, madde bağımlılığının nedenleri, ürettiği finansal alanlar, örgütsel yapılar, ailelerin ve devletlerin sorumlulukları ile dünya çapında kabul gören bilimsel görüşler ışığında alınması gereken önlemler genel olarak ele alınacaktır.
Öncelikle gençlerde madde bağımlılığının nedenlerini oluşturan ana etkenler nelerdir?
a) Aile içi iletişimsizlik ve sevgi eksikliği: Aile bireyleri arasındaki kopukluk, gençlerin duygusal boşluklar yaşamasına neden olabilir. Sevgi, ilgi ve güven ortamı eksikliği, bireyin aidiyet duygusunu zayıflatır ve dış etkilere açık hale getirir.
b) Sosyo-ekonomik sorunlar, işsizlik ve gelecek kaygısı: Maddi yetersizlikler, eğitim ve istihdam imkanlarının sınırlılığı, gençlerde umutsuzluk ve değersizlik duygularını pekiştirir. Bu durum, madde kullanımını bir kaçış yöntemi olarak cazip hale getirir.
c) Akran baskısı ve özendirme: Özellikle ergenlik döneminde arkadaş gruplarına uyum sağlama isteği, bireyi riskli davranışlara yöneltebilir. Akranların madde kullanımını normalleştirmesi veya teşvik etmesi, bağımlılığın başlangıcında önemli bir rol oynar.
d) Medya ve sosyal medyada uyuşturucunun normalleştirilmesi: Dizi, film, müzik ve sosyal medya platformlarında madde kullanımının “özgürlük”, “karizma” veya “rahatlama” gibi kavramlarla özdeşleştirilmesi, gençlerin algılarını olumsuz etkiler. Bu medya etkisi, madde kullanımını cazip ve sıradan gösterir.
e) Ruhsal bozukluklar ve travmalar: Depresyon, anksiyete, dikkat eksikliği, travma sonrası stres bozukluğu gibi psikolojik sorunlar, bireyin baş etme becerilerini zayıflatır. Gençler bu duygusal ağrılardan kaçmak veya bastırmak için madde kullanımına yönelebilirler.
Uyuşturucu ticareti ve finansal uyuşturucu ticareti, yıllık milyarlarca dolarlık bir piyasaya sahiptir ve örgütlü suç yapılarının en büyük finansman kaynaklarından biridir.
a) Terör örgütleri (PKK, FARC, Taliban vb.): Bu yapılar, uyuşturucu üretimi ve kaçakçılığı yoluyla silahlı faaliyetlerini finanse etmektedir. Özellikle Güney Amerika’da kokain, Orta Doğu ve Asya’da eroin trafiği, bu örgütlerin gelir kaynağıdır. PKK’nın Avrupa’daki uyuşturucu ağı ve Taliban’ın Afgan afyon pazarındaki rolü bu durumun başlıca örnekleridir.
b) Mafya tipi organize suç yapıları: İtalyan mafyası (Camorra, Ndrangheta), Meksika kartelleri (Sinaloa, CJNG), Rus mafyası gibi yapılar, uyuşturucu trafiğinin üretim, taşıma ve dağıtım süreçlerinde hâkim rol oynamaktadır. Bu gruplar, aynı zamanda tehdit, şiddet ve rüşvetle yasal sistemleri etkilemektedir.
c) Uluslararası insan ticareti ve kara para aklama şebekeleri: Uyuşturucudan elde edilen kazançlar, genellikle yasadışı yollarla legal finans sistemine entegre edilerek aklanmaktadır. Bu süreçte offshore hesaplar, sanal para birimleri ve paravan şirketler kullanılmaktadır. İnsan ticareti yapan şebekeler de uyuşturucu bağımlılığını bir kontrol ve istismar aracı olarak kullanabilmektedir.
Tüm bu olumsuzluklara karşı ailelerin alması gereken tedbirler nelerdir
a) Erken yaşta bilinçlendirici aile içi eğitim: Çocuklara küçük yaşlardan itibaren doğru-yanlış ayrımını öğretmek, bağımlılıkla ilgili bilgi vermek, riskli davranışları tanımalarını sağlamak gerekir.
b) Sevgi ve empati temelli iletişim: Aile bireyleri arasında açık, yargılamadan uzak, anlayışlı ve destekleyici bir iletişim ortamı sağlanmalıdır. Genç birey, sorunlarını çekinmeden paylaşabileceği bir ebeveyn figürü görmelidir.
c) Dijital medya kontrolü ve içerik denetimi: İnternet ve sosyal medya bağımlılığı, uyuşturucu propagandası ile birleştiğinde gençler için ciddi bir risk faktörü oluşturur. Ebeveynler dijital medya içeriklerini denetlemeli, bilinçli medya okuryazarlığı kazandırmalıdır.
d) Okul ve sosyal çevreyle yakın işbirliği: Aileler çocuklarının okul başarılarını ve sosyal ilişkilerini yakından takip etmeli, öğretmenlerle ve rehberlik servisleriyle düzenli iletişimde olmalıdır. Riskli arkadaş çevresine karşı dikkatli olunmalıdır.
Devletlerin Alması Gereken Tedbirler:
a) Rehabilitasyon merkezlerinin yaygınlaştırılması: Uyuşturucu bağımlılarına yönelik psikolojik destek, tıbbi tedavi ve sosyal rehabilitasyon hizmetlerinin ücretsiz ve ulaşılabilir olması gerekir.
b) Uyuşturucuya erişimin sıkı yasal kontrollerle azaltılması: Sınır güvenliği, gümrük denetimi, internet üzerinden satışın engellenmesi gibi yöntemlerle maddeye ulaşım zorlaştırılmalıdır.
c) Gençlere yönelik spor, sanat ve meslek eğitimi olanaklarının artırılması: Gençler boş vakitlerini yaratıcı ve üretken faaliyetlerle değerlendirmeye yönlendirilmelidir. Bu hem kişisel gelişim hem de bağımlılıktan uzak durmada etkili olur.
d) Uluslararası işbirliğiyle kara para ve örgütlü suçlarla mücadele: Uyuşturucu trafiği küresel bir sorundur. Bu nedenle INTERPOL, UNODC gibi kuruluşlarla işbirliği içinde çalışan sınır ötesi mücadele politikaları geliştirilmeli ve bilgi paylaşımı artırılmalıdır.
Uyuşturucu ile mücadele konusunda dünya genelinde bazı görüş ve çözümlerden örnek verecek olursak:
Prof. Dr. Carl Hart (Columbia University): "Bağımlılığın çözümü, suçlu bulmaktan çok, insanlara alternatif bir hayat sunmaktan geçer. İnsanlar maddeyi değil, hayattaki çıkmazlarını bırakmak ister."
Prof. Dr. David Nutt (Imperial College London): "Uyuşturucuya karşı savaş politikaları başarısız olmuştur. Yalnızca yasaklara dayalı yöntemler yerine, bilimsel verilere dayalı tedavi ve eğitim politikaları uygulanmalıdır."
BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) 2023 Raporu: "Uyuşturucuya karşı en etkili yöntem, erken eğitim, toplumsal destek ve ekonomik kapsayıcılıktır. Önleme politikaları, suçlayıcı değil destekleyici bir dil taşımalıdır."
Acil ve uzun vadede alınması gereken önlem ve öneriler:
Acil Önlemler:
1-) Kriz merkezlerinin ve bağımlılıkla mücadele hatlarının artırılması.
2-) Okullarda zorunlu bağımlılık farkındalık derslerinin uygulanması.
3-) Medyada madde kullanımını özendirici yayınlara karşı denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi.
Orta-Uzun Vadeli Önlemler:
1-) Gençlerin istihdamını kolaylaştıran girişimcilik destekleri, staj ve mentorluk programlarının yaygınlaştırılması.
2-) Aile danışmanlığı ve psikolojik destek hizmetlerinin ücretsiz ve yaygın hâle getirilmesi.
3-) Sivil toplum kuruluşlarının bağımlılıkla mücadele projelerine teşvik verilmesi.
Sonuç olarak, madde bağımlılığı ile etkili mücadele, bireysel, ailesel ve toplumsal bir seferberlik gerektirir. Gençleri korumanın yolu, onlara sadece "hayır" demeyi öğretmekten değil, "neden evet dememeli" sorusuna anlamlı ve yapılandırılmış cevaplar sunabilmekten geçer. Aile, okul, medya ve devlet el ele vererek bu krize karşı bilimsel, insani ve kalıcı bir yol haritası izlemelidir.
Madde kullanmamaya “Evet!”…
.
Emrah Bekçi, dikGAZETE.com
*
EN
Drug Addiction: The Solution Lies Not in Teaching to Say "No", but in Understanding Why One Shouldn't Say "Yes"
Drug addiction is a multidimensional problem that threatens the physical, psychological, social, and economic well-being of individuals worldwide. Especially prevalent among young people, this issue is not limited to the individual but extends to families, communities, and states, becoming a major public health crisis. This article addresses the causes of addiction, the financial and organizational networks it fuels, the responsibilities of families and governments, and the preventive measures that should be taken in light of globally recognized scientific perspectives.
What Are the Main Causes of Drug Addiction Among Youth?
a) Lack of communication and love within the family: Emotional disconnection among family members may lead young people to experience emotional voids. The absence of affection, attention, and a sense of security weakens the sense of belonging, making the individual more vulnerable to external influences.
b) Socio-economic problems, unemployment, and anxiety about the future: Financial difficulties, limited access to education and employment opportunities foster feelings of hopelessness and worthlessness in youth. In such circumstances, drug use becomes a tempting form of escape.
c) Peer pressure and encouragement: During adolescence, the desire to fit in with peer groups can lead to risky behaviors. The normalization or encouragement of substance use by peers plays a significant role in the onset of addiction.
d) The normalization of drugs in media and social platforms: TV shows, films, music, and social media frequently associate drug use with concepts like “freedom,” “charisma,” or “relaxation,” distorting young people's perceptions. This media influence glamorizes and trivializes substance use.
e) Mental disorders and trauma: Psychological conditions such as depression, anxiety, ADHD, and PTSD weaken coping mechanisms. In an effort to escape or suppress these emotional pains, youth may resort to substance use.
Drug Trafficking and the Financial Dimensions of the Trade
Drug trafficking is a multi-billion dollar global industry and one of the major financial resources for organized crime groups.
a) Terrorist organizations (PKK, FARC, Taliban, etc.): These groups finance their armed operations through drug production and smuggling. Cocaine in South America and heroin in the Middle East and Asia serve as major income sources. The PKK's drug network in Europe and the Taliban’s role in Afghanistan’s opium market are key examples.
b) Mafia-style organized crime groups: Italian mafia organizations (Camorra, Ndrangheta), Mexican cartels (Sinaloa, CJNG), and the Russian mafia dominate the production, transportation, and distribution of narcotics. They also manipulate legal systems through threats, violence, and bribery.
c) International human trafficking and money laundering networks: Profits from drugs are often laundered into the legal financial system using offshore accounts, cryptocurrencies, and shell companies. Human trafficking networks also use drug addiction as a method of control and exploitation.
What Measures Should Families Take?
a) Early-stage family education and awareness: From an early age, children should be taught the difference between right and wrong, informed about addiction, and educated to recognize risky behaviors.
b) Communication based on love and empathy: An open, non-judgmental, understanding, and supportive communication environment should be established within the family. A young person must see a parental figure with whom they can share problems freely.
c) Digital media monitoring and content control: When internet and social media addiction combines with drug propaganda, it poses a serious risk. Parents should monitor digital content and cultivate media literacy in their children.
d) Close collaboration with schools and social circles: Families should closely monitor academic performance and social relationships, and stay in regular contact with teachers and counselors. Caution should be exercised regarding risky peer groups.
Measures Governments Should Take
a) Expanding rehabilitation centers: Psychological support, medical treatment, and social rehabilitation services for addicts must be free and accessible.
b) Tight legal controls to reduce drug accessibility: Measures such as border security, customs inspections, and preventing online sales should be implemented to restrict access to drugs.
c) Increasing opportunities for youth in sports, arts, and vocational training: Encouraging young people to engage in creative and productive activities helps both personal development and prevention of addiction.
d) International cooperation against money laundering and organized crime: Drug trafficking is a global issue. Cross-border policies should be developed in collaboration with organizations like INTERPOL and UNODC, with a focus on intelligence sharing and joint operations.
Scientific Insights and Global Perspectives
- Prof. Dr. Carl Hart (Columbia University): “The solution to addiction lies not in criminalization, but in offering people a viable alternative life. People don’t want to quit drugs—they want to quit feeling trapped.”
- Prof. Dr. David Nutt (Imperial College London): “The war on drugs has failed. Instead of punitive measures, we must adopt evidence-based treatment and education policies.”
- UNODC World Drug Report 2023: “The most effective method against drugs is early education, social support, and economic inclusion. Prevention policies should use a supportive rather than accusatory tone.”
Urgent and Long-Term Preventive Measures
Urgent Measures:
1. Increase the number of crisis centers and addiction helplines.
2. Implement mandatory drug awareness classes in schools.
3. Strengthen media regulations against content that glamorizes substance use.
Mid-to-Long-Term Measures:
1. Expand entrepreneurship programs, internships, and mentoring opportunities for youth employment.
2. Make family counseling and psychological support services free and widespread.
3. Encourage civil society organizations to develop and implement addiction prevention projects.
Conclusion
Effective combat against drug addiction requires a holistic mobilization—individually, within families, and across society. Protecting the youth is not only about teaching them to say “No,” but also about providing meaningful and structured answers to the question, “Why shouldn’t I say yes?” Family, school, media, and government must join forces and adopt a scientific, humane, and sustainable roadmap to tackle this crisis.
Say “Yes!” to a drug-free life…
Respectfully,
.
Emrah Bekci, dikGAZETE.com
-Author-