Erzincan
Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi (EBYÜ) Deprem Teknolojileri Enstitüsü yürütücülüğünde 9 üniversitenin araştırmacı olarak katıldığı ve jeoloji, jeofizik ile inşaat mühendislerinin bir arada çalıştığı "Edremit Ovası (Balıkesir) ve Çevresinin Yerel Zemin Etkilerinin Belirlenerek Sahaya Özel Sismik Tehlike ve Zemin Dinamik Davranış Analizlerinin Gerçekleştirilmesi" başlıklı TÜBİTAK-1001 projesi kapsamında çalışma yürütülüyor.
Alanında uzman jeoloji, jeofizik ve inşaat mühendislerinin bir arada çalıştığı proje kapsamında, Balıkesir ve Edremit, Burhaniye ile Havran ilçeleri sınırında yer alan Edremit Havzasını ve çevresini etkileyecek karadaki aktif faylar detaylı olarak araştırılıyor.
Bölgeden uydu fotoğrafları ile alanın 3 boyutlu jeofizik tomografisini de alan bilim insanları, depremlerin oluşturduğu sismik hareketlerin zemindeki yıkıcı etkisi üzerinde çalışma yapıyor.
"1000 civarında jeofizik ölçü topladık"
EBYÜ Deprem Teknolojileri Enstitüsü Araştırma Görevlisi Doç. Dr. Eren Pamuk, deprem anında meydana gelecek hasarları önceden tahmin etmeyi ve bölgedeki fay hatları ile zemin durumlarını araştırmayı amaçladıklarını söyledi.
Alanda jeofizik ölçümler olarak 3 boyutlu modelleme ile çalışmalarını gerçekleştirdiklerini ifade eden Pamuk, şöyle konuştu:
"Edremit Havzası hem kuzeyde hem de güneyde yıkıcı deprem üretecek çok sayıda aktif faya ev sahipliği yapmakta. MTA diri fay haritalarında bu haritalar haritalanmış ama havzanın güney kısmında fayların körfeze kadar devam ettiğini belirledik. Bu projede jeoloji çalışmalarını, yüksek çözünürlüklü topografya, ortafoto ve saha çalışmalarıyla gerçekleştirdik.
Elde ettiğimiz ilk bulgularda özellikle havza güneyindeki fay zonunun deprem büyüklüğü potansiyelindeki bir artış, bu proje kapsamında belirlendi. Sahadan yaklaşık 1000 civarında jeofizik ölçü topladık, bunlarla 2 ve 3 boyutlu olarak havza modellemesi gerçekleştirdik. Deprem dalgaları havzaya girdiğinde nasıl bir davranış sergileyeceğini modellemiş olacağız. Yani hangi frekansta ne kadar büyütmeler olacak biz bunu büyük depremler öncesi bu alan için hesaplayacağız."
"Sonuçları yerel yönetimlerle paylaşacağız"
Pamuk, Edremit Havzası gibi çok sayıda havza yerleşiminin ülkede olduğuna işaret ederek, "Özellikle deprem dalgaları bu tür havzalara girdiklerinde bir kapanlama özelliği söz konusu. Yani deprem dalgaları bu alanlara girdiklerinde buradan çıkamıyorlar. Dolayısıyla dışarda ana kayada 10 saniyelik bir deprem burada birkaç katına çıkabiliyor. Projenin sonraki aşamalarında ise sahaya özel sismik tehlike ve zemin dinamik analizleri gerçekleştireceğiz. Böylelikle meydana gelecek depremlerin en büyük yer ivmeleri ve meydana gelebilecek en büyük magnitüd (deprem anında boşalan jeolojik enerji potansiyelinin, sismik aletler tarafından ölçülen değeri) değerleri de önceden tahmin etmiş olacağız. Bu sonuçları yerel yönetimlerle paylaşacağız." diye konuştu.
Kuzey Anadolu Fayı Hattı üzerinde bulunan Yedisu Fay Segmenti’nin kırılmasıyla en çok etkilenecek alanlardan birisi de Erzincan Havzası olduğunu anlatan Pamuk, EBYÜ bünyesinde Erzincan'da deprem risklerinin azaltılması için de saha çalışmalarına başlayacaklarını bildirdi.
Pamuk, Erzincan Havzası'nın 3 boyutlu jeofizik tomografisini çekerek zemin dayanım özelliklerini araştırmaya başlayacaklarını söyleyerek, "Beklenen olası Yedisu depreminin Erzincan zeminlerindeki davranışını bilimsel çalışmalarla önceden analiz edeceğiz. Böylelikle deprem dalgalarının hangi bölgelerde büyüyeceği ve olası büyük depremin süresinin hangi bölgelerde daha uzun süreceğini tespit edeceğiz" dedi.