İstanbul
Türkiye'nin ilk uydu yer istasyonu İTÜ UHUZAM, ülkede yaşanan orman yangınlarının ardından doğadaki tahribatı tespit etmek için çalışma başlattı.
Bu kapsamda, orman yangınlarının doğaya verdiği zarar, "Pleiades", "Spot 7", "Sentinel-2" ve "Landsat 8&9" uydularından sağlanan görüntülerden incelendi.
İnceleme sonucunda yangınların en çok İzmir’in Çeşme ve Seferihisar ilçelerinde etkili olduğu belirlendi.
Yangınlardan yaklaşık olarak Çeşme'de 95, Seferihisar'da 85, Ödemiş'te 25 ve Hatay'da 28 kilometrekare alan etkilendi.
İTÜ UHUZAM, çalışma yaptığı yerlerde, yaklaşık 32 bin futbol sahası büyüklüğündeki alanın yandığını tespit etti.
Merkezin öğretim üyelerinden Prof. Dr. Nebiye Musaoğlu, İTÜ UHUZAM’ın, Devlet Planlama Teşkilatının 1996 yılında İTÜ Uydu Yer Terminali-İTÜ-SAGRES (Satellite Ground Receiving Station) adı altında bir araştırma ve teknoloji projesi olarak kurulduğunu söyledi.
İTÜ UHUZAM’ın 2000 yılında operasyonel olarak çalışmaya başladığını belirten Prof. Dr. Musaoğlu, Mayıs 2003’te İTÜ UHUZAM'ın yeniden yapılandırıldığını, 2010'da ise Uygulama ve Araştırma (UY-GAR) merkezi statüsüne geçtiğini kaydetti.
Prof. Dr. Musaoğlu, merkezin farklı uzaktan algılama uydularından doğrudan veri indirme, görüntüleri farklı seviyelerde işleme, ulusal ve uluslararası kullanıcılara görüntü ve katma değerli ürünleri sağlama yeteneklerine sahip olduğunu aktararak, uzaktan algılama ve uydu haberleşmesi konusunda ulusal ve uluslararası projeler yürütüldüğünü dile getirdi.
Yangınların tüm dünyanın ortak problemi olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Musaoğlu, Türkiye'de de önceki yıllarda olduğu gibi artan iklim değişikliği olayları ve birçok farklı parametreye bağlı olarak orman yangınları meydana geldiğini ifade etti.
Prof. Dr. Musaoğlu, Türkiye'de 2021 yılında büyük yangınlar yaşandığını belirterek, "Şimdi de İzmir Seferihisar, Çeşme başta olmak üzere ülkemizde yine yangınlar görülmektedir." dedi.
Yangınlar olmadan önce yangın riskinin belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınmasının önemine değinen Prof. Dr. Musaoğlu, "Bu konuda farklı kurum ve kuruluşların çalışmaları da bulunmaktadır. İTÜ UHUZAM olarak, hem açık erişimli uydu görüntüleri hem de istasyonumuza indirdiğimiz yüksek çözünürlükte uydu görüntülerinden bilgi üretiyor, analizler için gerekli diğer parametrelerle birlikte afet riskinin belirlenmesi, afet yönetimi ve afet sonrası iyileştirme konularında çalışmalar sürdürüyoruz." diye konuştu.
Prof. Dr. Musaoğlu, Ege ve Akdeniz bölgelerindeki son yangınlarda en çok İzmir ve çevresinin etkilendiğini söyleyerek, şöyle devam etti:
"Yaptığımız ön çalışmalar sonucunda, Çeşme Yarımadası'nda yaklaşık 95 kilometrekare, Seferihisar çevresinde yaklaşık 85 kilometrekare, Ödemiş'te de yaklaşık 25 kilometrekare alanın yangından etkilendiğini tespit ettik. Ayrıca Hatay'da da benzer şekilde 28 kilometrekare alan yangından etkilenmiştir. 6 Temmuz 2025 tarihli termal uydu görüntüsünden yer yüzeyi sıcaklığının 50 derecenin üzerine çıktığını tespit ettik. Ayrıca yangınlarda yaklaşık 32 bin futbol sahası kadar bir alan etkilendi."
Musaoğlu, elde edilen görüntüler ve ürettikleri bilgilerin web üzerinden talepte bulunan ilgili devlet kurumlarıyla paylaşıldığını söyledi.