Konya
İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Konya Şube Başkanı Hasan Özgür Yetiştirici, Konya'da 2004'te Zümrüt Apartmanı'nın, 24 Ocak 2025'te de Taşoluk Apartmanı'nın çöktüğünü hatırlattı.
Zümrüt Apartmanı'nın daha yeni bir bina olmasına rağmen Kurban Bayramı'nın ikinci günü akşam saatlerinde yıkıldığını anlatan Yetiştirici, "Orada yapılan modellemeler sonucu, üniversitelerden alınmış teknik raporlar vardı. Bilirkişi marifetiyle de raporlar çıktı. Orada taşıyıcı sisteme müdahale olduğunu görüyoruz" dedi.
Yetiştirici, bir binanın taşıyıcı sistemin yanı sıra birçok parametresi olduğunu, inşaat yapımı sırasında betonun az sulanmasından demirin pas paylarının kaybolmasına kadar birçok etken bulunduğunu söyledi.
Zümrüt Apartmanı'nda zayıf kat olduğunu aktaran Yetiştirici, zemin üstünde bir asma kat oluşturulduğunu kaydetti.
"6 Şubat'tan sonra odamıza çok başvuru geldi ama sonrası kesildi"
Yetiştirici, Konya'da yapı denetim sistemlerinin kötü uygulanmadığını ancak yetersiz olduğunu savunarak, şöyle devam etti:
"Bizim yapılarımızın mutlaka envanter çalışmasının yapılması lazım ve düzenli olarak statik rölövelerinin alınıp, taşıyıcı sistemlerine müdahale olup olmadığının yerinde incelenmesi lazım. Yaşanan her felaket bizim için ders, bedelleri çok ağır oluyor. Kartalkaya'daki otel yangını gibi. Yangın yönetmeliklerini bir daha konuşmaya başladık. Bu Taşoluk Apartmanı'ndan sonra binaların statiklerinin neden ayakta duramadığını veya hangi müdahaleler sonucu böyle bir felaketin yaşanacağını konuşuyoruz.
Çabuk unutmayalım. 6 Şubat, devrin felaketini yaşadık ama çabuk unuttuk. O dönem odamıza çok başvuru geldi ama sonrası kesildi. Bunun inisiyatiflere bırakılmaması lazım. Kanun koyucular, kanun yapıcılar kanun yürütücüler ve bizler, kamu niteliğindeki meslek odaları olarak bizler bu görevlere hazırız."
Araçların, asansörlerin periyodik olarak muayene edildiğine dikkati çeken Yetiştirici, binaların da 3 ya da 5 yılda muayeneye tabi tutulması önerisinde bulundu.
Bayram sevinci yarım kaldı...
Merkez Selçuklu ilçesi Kerkük Caddesi'nde bulunan Zümrüt Apartmanı, 2 Şubat 2004'te Kurban Bayramı akşamı büyük bir gürültüyle çöktü.
Bayram sevincini yarıda bırakan olayda, itfaiye ve arama kurtarma ekipleri ile vatandaşlar, günlerce süren çalışmalarla enkaz altındakileri çıkarmaya çalıştı.
Yaşanan olayda birçok kişi çocuğunu, eşini, anne ve babasını kaybederken, çökme anından 138 saat sonra kurtarılan Muhammet Kalem ile 157 saat sonra çıkarılan Yasemin Yaprakçı, "Zümrüt'ün mucizeleri" olarak hafızalara kazındı.
Faciada hayatını kaybedenler anısına anıt veya yeşil alan yapılması önerilen binanın bulunduğu alana, 2015'te 10 katlı, içinde stüdyo dairelerin bulunduğu yeni bir bina yapıldı.
Hisseleri bulunan mağdur ailelerden kimisi acı günleri tekrar hatırlamamak için dairesini kiraya verirken kimisi de sattı.
Adli süreç...
Türkiye'yi yasa boğan faciada yaklaşık 9 gün süren enkaz kaldırma işlemlerinin ardından yasal süreç başlatılmış, başta müteahhit olmak üzere diğer sorumlular hakim karşısına çıkmıştı.
Konya 3. Ağır Ceza Mahkemesinde 2007'de görülen davada, tutuksuz yargılanan sanıklar müteahhit Ali Vedat Kaya 5 yıl, taşeron İsmail Hakkı Canlıer 4 yıl, proje sorumlusu Halil İbrahim Elliiki 2 yıl, 3 belediye görevlisi ise 2'şer yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.