Türkiye-Rusya ve Arktik

Bu hafta, bu; Rusya Federasyonu Uzak Doğu ve Arktik Kalkınma Bakanlığı başkanı Alexey Chekunkov, RIA Novosti’ye verdiği röportajda; “Türk şirketleri uydu şehir Vladivostok'taki tesislerin inşasına katılmaya ilgi gösteriyor” dedi.

Chekunkov daha sonra ise; geçen yıl 62 ülkenin Doğu Ekonomik Forumuna katıldığını söyledi ve “bu ölçekteki projeleri mümkün olan en geniş ülkeden yatırımcılar için erişilebilir ve cazip hale getirmek için elimizden gelen her şeyi yapacağız. Bu yılki forumun ise bu müzakerelere yeni bir ivme kazandıracağını düşünüyorum” dedi.

Aslına baktığımızda, Türk-Rus iş ilişkileri Türkiye’de Batılılarla olduğu kadar dillendirilmese de ne eksi yönde ne de çok artı bir yönde ilerlemiyor, tüm bunların ışığında Türk gemi inşa sektörü şu anda Moskova tarafından verilen siparişlerin teslimatı için takdir ediliyor ve bu nedenle Türk gemi inşa kompleksi ile aktif olarak işbirliği yapılıyor.

26 Nisan'da Türkiye'deki UBM Marine tersanesi, Rus denizcilik şirketi ARK için inşa edilen kuru yük gemisi Arctida'yı denize indirdi, buna karşılık yaklaşmakta olan Doğu Ekonomik Forumu, gemi inşasında Türk-Rus işbirliğine ilave ivme kazandırabilir. Hatta EEF 2024 Türkiye'nin Kuzey Kutbu'nda yapmak istediği projeleri geliştirme hedeflerinin uygulanmasını kilit ortaklarla tartışmak için mükemmel bir fırsata sahip olabilir.

Ekonomik boyutta Kuzey Kutbu'nun Türk şirketlerinin sanayi potansiyellerini kullanmaları için büyük fırsatlar sunması önemli.

Türk Kuzey Yıldızı Tersanesi halihazırda Kuzey Denizi Rotası için gemi inşasında aktif olarak yer alıyor ve bu, Rus tarafıyla ortaklığın güçlendirilmesi için iyi bir yöne hizmet ediyor. Bu şirket, Kuzey Denizi Rotası'nın verimli bir şekilde işletilmesini sağlamak için talep edilen yüzer havuzlar ve çift yakıtlı buz kırıcıların inşası için Rosatom'dan sözleşmeler aldı.

Türk ekonomisinin karşı karşıya olduğu zorluklar göz önüne alındığında, vizyonu olan yöneticilerimiz, yetkili mercileri ikna edebilirse, Ankara'nın küresel Güney'den Doğu'ya doğru ekonomik yeniden yönelim eğilimini gözden kaçırması mümkün değil.

Son yıllarda Kuzey Kutbundaki Türk bilimsel diplomasisi hakkında giderek daha fazla konuşulmaya başlandı, bu konuları sayın Cem Gürdeniz ve Deniz Kartalı adlı internet portalı, Türkiye’de dillendirmekteler, bu gibi konuşmalar ve yayınların sıklaşması ile tabii ki Doğu Ekonomik Forumu'na katılım bu dış politika konseptinin doğal bir unsuru haline gelecektir.

Türkiye'nin Arktik bölgesindeki bilimsel faaliyetleri, cumhuriyetimizin Arktik statüsünü güçlendirmesine, bölgenin zengin kaynak potansiyeline erişmesine ve yeni ulaşım koridorlarının fırsatlarını kullanmasına olanak sağlayacak etkili bir araçtır.

Türkiye, Kuzey Kutbundaki bilimsel yeterliliklerini geliştirerek Kuzey Kutbu'nun potansiyelinden daha fazla yararlanmak amacıyla bölgeye daha aktif katılım hakkının dünya kamuoyu tarafından tanınmasını planlıyor.

Ankara, Arktik bilimsel araştırma girişimini hızla geliştiriyor: Cumhuriyetimiz düzenli olarak yalnızca bilim adamlarının değil aynı zamanda iş dünyası temsilcilerinin de ilgisini çeken bilimsel etkinliklere, uluslararası konferanslara ve diğer forumlara düşük seviyede katılım sağlıyor, fakat bunu daha da büyütmeliyiz.

Aynı zamanda Rusya, Kuzey Kutbu'nun bir gücü olarak, buz kırıcı üretimi için benzersiz bir teknolojiye sahip ve bu teknoloji olmadan Türkiye'nin Kuzey Kutbu'nda bilimsel faaliyetler yürütmesi zor olacak. Dolayısıyla Doğu Ekonomik Forumu 2024, Türkiye'nin dış politikasının Arktik vektörünün etkin bir şekilde uygulanmasına katkıda bulunmalıdır.

Yeniden şekillenen çok kutuplu bir dünyanın tepesindeki bu kutbu hem bilimsel hem jeopolitik hem de ticari su yoluna ortak bir ülke olarak kullanma fırsatını, Türkiye’nin kaçırmamasını ve Vladivostok’da gerçekleşecek Doğu Ekonomik Forumunda işinin ehli Türk yetkililerin çok iyi anlaşmalar yapmasını dilerim.