İSTANBUL
Bu hafta, dünya genelinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında vaka sayısı 105 milyonu aşarken, ABD'deki teşvik paketine ilişkin olumlu haber akışı, "GameStop" olayının sebep olduğu oynaklığın azalması, aşı tedarikiyle alakalı Avrupa'da baş gösteren sorunların şimdilik çözülmesiyle artan risk iştahına paralel küresel pay piyasaları alıcılı seyretti.
Söz konusu haber akışıyla artan risk iştahı pay piyasalarında yükseliş eğilimini beraberinde getirirken, ABD 10 yıllık tahvil faizleri yüzde 1,1880 ile 20 Mart 2020'den bu yana en yüksek seviyesine yükseldi.
Gümüş fiyatlarındaki oynaklık ise haftanın en dikkati çekici gelişmesi oldu. "GameStop" olayına benzer şekilde örgütlenen ABD'li bireysel yatırımcıların talebiyle haftanın ilk işlem gününde yüzde 10'dan fazla yükselerek 30 doların üzerini test eden gümüşün ons fiyatı, bu seviyelerden gelen satışlarla kazançlarının neredeyse tamamını geri verdi ve 26-27 dolar bandında dengelendi.
Artan risk iştahına paralel altının ons fiyatı da 1 Aralık'tan bu yana en düşük seviye olan 1.785 dolar seviyesine gerilerken, altının ons fiyatı haftayı yüzde 1,6 değer kaybıyla 1.811 dolardan tamamladı. Petrol fiyatları ise yükselişiyle haftanın iz bırakanı oldu.
Ekonomik aktiviteye ilişkin verilerdeki toparlanma ile yüzde 8 değer kazanan Brent petrolün varil fiyatı, 59,4 dolarla Ocak 2020'den bu yana en yüksek haftalık kapanışını yaptı.
ABD'de gündem, teşvik paketi
Piyasaların gündeminin odağındaki teşvik paketine ilişkin olumlu haber akışı devam ederken, ABD Başkanı Joe Biden'ın Cumhuriyetçi senatörlerle yapacağı görüşmeden çıkacak sonucun varlık fiyatlarındaki gidişatta önemli rol oynaması bekleniyor.
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Joe Biden'ın Kovid-19 salgınıyla mücadele kapsamında 1.400 dolarlık doğrudan nakit yardımının bir an önce gönderilmesi konusunda hızla harekete geçmek için Senato'daki Demokratlar ile anlaştığını bildirdi.
Psaki, Biden ve Demokrat senatörlerin ekonomik destek paketinin yasalaşması amacıyla Cumhuriyetçilerin desteği için ellerinden geleni yapacağını belirtti.
Öte yandan, ABD'de Cumhuriyetçi senatörler hafta başında Biden'ı, Kovid-19'un ekonomi üzerindeki etkilerini hafifletmek için daha küçük bir yardım üzerinde düşünmeye çağırmış ve 618 milyar dolarlık destek paketi önerisinde bulunmuştu. Biden ile 10 Cumhuriyetçi senatörün Kovid-19 salgınına yönelik ekonomik destek paketine ilişkin bir görüşme gerçekleştirmesi bekleniyor.
Sosyal medya platformu Reddit üzerinden örgütlenen bireysel yatırımcıların GameStop ve birkaç hissenin ardından gümüşe de yönelmesi, konunun bir süre daha gündemi meşgul edeceğini gösterdi. Hafta içinde ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, piyasalarda özellikle bazı hisse senedi fiyatlarında yaşanan oynaklığı değerlendirmek üzere ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), ABD Merkez Bankası (Fed), New York Fed ile ABD Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu (CFTC) başkanlarıyla bir araya geldi.
Yellen, söz konusu konuyla ilgili somut bir açıklamada bulunmazken, "Finansal piyasalarımızın düzgün ve verimli bir şekilde işlediğinden, yatırımcıların korunduğundan emin olmalıyız." ifadelerini kullandı.
ABD'de bu hafta açıklanan veriler, ekonomik aktiviteye ilişkin karışık sinyaller verdi. Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat endeksi, ocakta bir önceki aya kıyasla 1,8 puan azalışla 58,7'ye gerileyerek, 60'ın üzerine çıkacağı tahminlerini karşılayamadı. İmalat sanayi Satınalma Yöneticileri Satınalma Endeksi (PMI) ise 59,2 ile beklentilerin hafif üzerinde gerçekleşti.
Öte yandan, ISM imalat dışı endeksi de ocakta 1 puan artışla 58,7 değerini alarak yaklaşık 2 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Haftalık işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 779 bin ile beklentilerin altında kalarak düşüş eğilimini 3. haftaya taşıdı ve geçen yıl kasım ayından bu yana kaydedilen en düşük seviyeye indi.
Tarım dışı istihdam ise ocakta 49 bin artışla beklentilerin oldukça altında kalırken, ABD'de işsizlik oranı yüzde 6,3'e indi. ABD'de dış ticaret açığı ise Kovid-19 salgının etkisiyle 2020'de bir önceki yıla kıyasla yüzde 17,7 artarak 678,7 milyar dolara çıktı ve 12 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
Bu gelişmelerle alıcılı bir seyir izlenen New York borsasında Dow Jones endeksi yüzde 3,89, S&P 500 endeksi yüzde 4,65 ve Nasdaq endeksi yüzde 6,01 değer kazandı ve böylece üç endekste tüm zamanların en yüksek kapanışlarını gerçekleştirdi.
8 Şubat ile başlayan haftanın veri takviminde, çarşamba yayımlanacak Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Hazine bütçe dengesi, toptan eşya stokları ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın yapacağı konuşma ile cuma günü Michigan Tüketici Güven Endeksi verileri takip edilecek. ABD'deki teşvik paketine ilişkin haber akışının da hafta boyunca yatırımcıların odağında bulunması bekleniyor.
İtalya piyasalarında Draghi coşkusu
Avrupa tarafında, bu hafta İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) faiz kararı, İtalya'daki hükümet krizi ve Kovid-19 aşısının tedarikine ilişkin gelişmeler piyasaların odağındaydı.
İngiltere Merkez Bankası (BoE) beklentiler doğrultusunda politika faizi ve varlık alım programında değişikliğe gitmezken, karar metninde, bankalardan negatif faiz oranlarına hazırlanmaya başlamalarının talep edildiği ancak talebin, bu yönde bir politika işareti olarak görülmemesi gerektiği vurgulandı. Piyasalarda karar öncesi haziran ayında faiz indirimi gelebileceği yönündeki beklentiler azalırken, böyle bir aksiyonun aralık ayında alınabileceği tahminleri arttı.
Avrupa'da geçen hafta risk algısının artmasına sebep olan aşı tedariki konusunda bu hafta olumlu gelişmeler yaşandı. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, hafta başında yaptığı açıklamada, ilaç şirketleri ile Kovid-19 aşı tedarikinde yaşanan sorunların ardından AstraZeneca'nın birinci çeyrekte 9 milyon doz ilave aşı sağlayacağını bildirdi.
İtalya'da Mario Draghi'nin, hükümeti kurmakla görevlendirilmesi ise ülke piyasalarında coşkuyla karşılanırken, İtalya'nın tahvil faizleri geriledi, borsası pozitif ayrıştı.
Avro Bölgesi 4. çeyrekte çeyreklik yüzde 0,7, yıllık bazda yüzde 5,1 küçülse de, beklentilerden iyi gelen Gayrisafi Yurt içi Hasıla verisi risk iştahını besledi.
İmalat sanayi PMI Almanya'da 57,1, Avro Bölgesi'nde ise 54,8'le beklentilere yakın bir seyir izlerken, İngiltere'de 54,1 ile beklentilerin oldukça üzerinde gerçekleşti.
Bu gelişmelerle Avro/dolar paritesi 1,1953 ile 2 ayın en düşük seviyesini görürken, haftalık bazda Almanya'da DAX endeksi yüzde 4,64, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,28 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 4,82 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 4,49 değer kazandı.
Gelecek hafta pazartesi Almanya’da sanayi üretimi, salı dış ticaret dengesi, çarşamba İngiltere’de sanayi üretimi ile Almanya’da TÜFE ve cuma günü İngiltere’de büyüme ile Avro Bölgesi’nde sanayi üretimi takip edilecek.
Asya, yeni haftada tatil havasında olacak
Asya borsalarında, ABD'deki teşvik paketine ilişkin olumlu haber akışına paralel alıcılı bir seyir izlendi.
Hafta içinde açıklanan imalat sanayi PMI, Japonya'da 49,8, Çin'de ise beklentilerin altında 51,5 seviyesinde gerçekleşti.
Çin'de Kovid-19 salgınının ilk çeyrek büyümesini olumsuz etkileyebileceğine ilişkin haber akışıyla risk iştahı görece törpülendi.
Bu gelişmelerle bu hafta, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 4,03, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,38 ve Güney Kore'de Kospi endeksi de yüzde 4,40 artış kaydetti.
Gelecek hafta, pazartesi Japonya’da cari işlemler dengesi, çarşamba Çin’de TÜFE takip edilecek. Bununla birlikte tatil nedeniyle, Japonya borsaları perşembe, Çin borsaları perşembe ve cuma günü kapalı olacak.
Türk lirası güçlenmeye devam ediyor
Yurt içinde, BIST 100 endeksinde küresel piyasalara paralel holding ve banka hisseleri öncülüğünde alış ağırlıklı bir hafta geride bırakılırken, hafta içinde açıklanan TÜFE ve düşüş eğilimini sürdüren dolar/TL piyasaların odağındaydı.
TÜFE aylık bazda yüzde 1,68, yıllık bazda yüzde 14,97 artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) sıkı para politikası duruşunu koruyacağına ilişkin güçlü iletişimiyle dolar kuru son 6 ayın düşük seviyelerine geriledi.
Analistler, ekonomi yönetiminin gerçekçi yaklaşımı ve "piyasa dostu" adımlarının yanı sıra TCMB Başkanı Naci Ağbal'ın enflasyonla mücadele vurgusunun Türk lirası varlıkların pozitif ayrışmasını sağladığını ifade etti.
İmalat sanayi PMI verisinin 54,4'le beklentilerin oldukça üzerine çıktığını hatırlatan analistler, imalat sanayi ve ihracat verilerinin Türkiye ekonomisine olan güveni desteklediğini dile getirdi.
Bu gelişmelerle, 7,0300 ile son 6 ayın en düşük seviyesini gören dolar/TL, haftalık bazda yüzde 3,6 değer kaybederek 7,0535'den kapandı. Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) de paralel şekilde gerileyerek son bir yılın düşük seviyesi olan 286 baz puana indi.
Altının gram fiyatı 407,3 lirayla 20 Temmuz haftasından bu yana en düşük seviyesini görmesinden ardından haftayı, yüzde 5,2 kayıpla 411,4 liradan, BIST 100 endeksi ise haftalık bazda yüzde 3,65 değer kazanarak bu haftayı 1.527,17 puandan tamamladı.
Yurt içinde gözler cari işlemler dengesi ve sanayi üretimi verilerinde
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.570 seviyesinin önemli direnç konumuna geldiğini belirterek, 1.505 puanın ise destek olarak öne çıktığını söyledi.
Gelecek hafta yurt içinde çarşamba iş gücü istatistikleri, cuma TCMB’nin yayımlayacağı Beklenti Anketi, cari işlemler dengesi ve sanayi üretimiyle birlikte hafta boyunca şirketlerin finansal sonuçları takip edilecek.
AA Finans'ın gerçekleştirdiği anketlere katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının geçen yılın aralık ayında 3 milyar 600 milyon dolar, 2020'nin tamamında cari işlemler hesabının 39 milyar dolar açık vermesini bekliyor.
Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin Aralık 2020'de bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 8,8 artmasını bekleyen ekonomistler, arındırılmamış sanayi üretim endeksinin de yıllık bazda yüzde 9,2 artacağını öngörüyor.
Kaynak: AA