MOSKOVA - ÖZEL
Rusya Başsavcılığı'nın kararıyla Moskova'da Nazi işbirlikçisi Ermeni asıllı Garegin Njdeh'in filminin sunulmasına izin verilmedi. Türk tarihçilerine göre, 20. yüzyılın başlarında Garegin Njdeh, Balkan Savaşı’nda Bulgar Ordusu’nda gönüllü olmak için çeteci bir birlik oluşturmuş ve sivil halka karşı katliamlar yapmıştı.
Rus medyasına göre, Rusya Ermenileri Birliği binasında sunulması planlanan filmin gösterimine polis son anda müdahale etti.
Daha önce Rusya Gaziler Teşkilatı, filmin gösterimini engellemek için Rusya Başsavcısı İgor Krasnov'a başvurdu.
Gaziler başvurusunda, "Ermeni Ordusu'nun 30. yıldönümü bağlamında, Rusya Ermeniler Birliği'nin, Moskova'da "Garegin Njdeh" filminin gösterimine" hazırlandığını kaydetti. Njdeh'in İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi lideri Adolf Hitler'in yandaşı olduğuna dikkat çeken Rus Gaziler, "Nazi suçlularını ve suç ortaklarını haklı çıkarmaya yönelik her türlü girişim, sadece tarihin tahrif edilmesinden ibaret olmamakta, aynı zamanda doğaları gereği ahlaksız olmakta" diye sert tepki verdi.
ALİYEV DE SERT TEPKİ VERMİŞTİ
Bu arada 2019 yılında Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov’un ev sahipliğinde başkent Aşkabat'ta Oguzken otelinde yapılan Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkeleri liderleri zirvesinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'a Njdeh konusunda çok önemli tarih ve diplomasi dersi vermişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve diğer BDT ülke liderlerinin bulunduğu toplantıda, Aliyev, İkinci Dünya Savaşı'nda Sovyetler'e ihanet ederek Naziler ile işbirliği yapan Garegin Ter-Harutyunyan’ın (Njdeh) Ermenistan'da “Ulusal Kahraman" ilan edilmesi ve başkent Erivan'da dev anıtının yapılmasını sert dille eleştirmişti.
NJDEH KİMDİR?
Türk tarihçilerine göre, 20. yüzyılın başlarında Garegin Njdeh, Balkan Savaşı’nda Bulgar Ordusu’nda gönüllü olmak için çeteci bir birlik oluşturmuş ve Osmanlı topraklarında sivil halka karşı katliamlar yapmıştı.
İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası ile işbirliği yaparak Ermeni asıllı askerlerden terör çeteleri kurarak Sovyet cephesine gönderdi.
Sovyet askeri istihbaratının özel timi “SMERŞ" tarafından yakalanarak cezaevine konuldu.
1955 yılında Sovyet cezaevinde öldü. Njdeh, bugün Ermenistan'ın ulusal kahramanı olarak anılırken, Ermenistan başkenti Erivan'daki anıtının açılışı devlet protokolü düzeyinde gerçekleşmişti.
