Sivas Kongresine ev sahipliği yapan, Cumhuriyetin temellerinin atıldığı tarihi Sivas Lisesi, Cumhuriyet öncesi de küçük kahramanları ile tarihte adından söz ettirdi.
Sivas Lisesinin emekli müdürlerinden Osman Yekeler, lisenin 1915 yılındaki öğrencilerinin geri dönemeyeceklerini bile bile savaşmak için Çanakkale'ye gittiklerini belirterek, “Bu lise Osmanlının 1887 yaptığı sultanidir.
Bende buradan mezunum. Çanakkale savaşı 1915 yılında başladı. 104 yıl geçti. Bir Çanakkale ruhu var. Bu Çanakkale ruhunu yüzyıldır insanlık arıyor. Şiirler yazıldı. Romanlar yazıldı. Kitaplar yazıldı. Halen bu sırrı çözemediler.
Osmanlı eğitim öğretimde nasıl bir sistem kullanmışsa işin başında öğrenciye bir hadisi şerif var malumunuz, ‘Hubbul vatan, minel iman' vatan sevgisi imandandır. Vatan sevgisini şehitliğin yüceliğini yaşamanın güzelliğini eğitim öğretimde vermiştir.
Sivas lisesinin öğrencileri de 1915'de Çanakkale harbi başlayınca son sınıf öğrencileri geriye dönmeyeceklerini bildikleri halde Çanakkale'ye gitmiştirler.
İşte bu ruh eğitim öğretimle verilen bir ruhtur. İnsanlık hala bu ruhu çözmeye uğraşıyor" dedi.