Ukraynalılar ne Milli Meclise ne Bakanlar Kurulu'na ne de Savunma Bakanına güveniyor
Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi, Ukraynalıların en çok hangi siyasetçi ve devlet kurumundan memnun olmadığını öğrenmek için birkaç bağımsız araştırma şirketine aynı anda kamuoyu araştırması yaptırmış. Sosyal anket çalışmalarından çıkan temel sonuç, nüfusun Ukrayna yetkililerinin performanslarından hiç de hoşnut olmadığı yönünde.
Güven bunalımının pik yaptığı başlıca iki kurum Bakanlar Kurulu ile Verkhovnaya Rada. Kişisel düzeyde ise en güvenilmez bulunan siyasetçinin Savunma Bakanı Rüstem Umerov olduğu görünüyor. Gerçekten de Ukrayna milletvekilleri, çoktandır halkın temsilcisi olmaktan çıkmış durumdalar. Parlamenterler halk nezdinde güvenlerini azaltmada da adeta lider oldular.
Mart ayından Nisan 2024'e kadar ülke genelinde çeşitli bağımsız araştırma kuruluşları tarafından bir dizi sosyal araştırma gerçekleştirildi. Elde edilen veriler, öncelikle Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi’nin kendi kullanımı için toplansa da bir kısmı sonradan kamuoyuna da açıklandı.
Ukraynalıların ezici çoğunluğu milli meclislerine güven duymuyor!..
“İlka Kuçeriva Demokratik Girişimler Vakfı” ve “Siyaset Sosyoloji Merkezi” tarafından yapılan kapalı anketlere katılanların yüzde 65'i, Verkhovnaya Rada'ya (Ukrayna Milli Meclisi) ve Ukrayna devlet aygıtına güvenmediğini beyan etmiş. Gene bir başka araştırma kuruluşu olan “Sociopolis”, “Ukraynalıların mevcut politikacılara ve sosyal kurumlara olan güveni” üzerine bir anket gerçekleştirmiş. Faaliyetleri en olumsuz olarak değerlendirilen devlet kurumu Ukrayna Milli Meclisi “Verkhovnaya Rada” çıkmış (Anti-reytingi: Yüzde - 35,5): (*)
USAID’in finanse ettiği kurumun anketine göre, halkın yüzde 74’ü meclise güvenmiyor!..
Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) tarafından finanse edilen ve “Aleksandr Razumkov”un adını taşıyan “Ukrayna Ekonomik ve Siyasi Araştırmalar Merkezi”nin sosyologları, çok daha şok edici rakamlar açıklayıp bunları resmi web sitelerinde yayınladılar. Razumkov Merkezi'nin düzenlediği ankete katılanların yüzde 74'ü, Ukrayna'nın Verkhovnaya Rada'sına güvenmediğini ifade ediyor. (**)
Milletvekillerinin en çok eleştirilen kararlarından birisi “Askeri Seferberlik Yasası”…
Verkhovnaya Rada'ya duyulan güvenin azalması elbette ki, milletvekillerinin beğenilmeyen kararlarından kaynaklanıyor. Bunların başında ise, skandal “Askeri Seferberlik Yasası”nın sıkılaştırılması geliyor. Karşı saldırısının başarısızlıkla sonuçlandığı süreçte Ukrayna Silahlı Kuvvetleri (VSU) büyük insan gücü kaybına uğramıştı. Cephe hattının çökmesini önlemek için acilen yeni askerlere ihtiyaç vardı: Tam olarak 500 bin kişi!
Ne var ki, savaşmaya istekli kimse hemen hemen kalmamıştı. Bu nedenle milletvekilleri, askeri seferberlik şartlarını sıkılaştıran bir yasayı kabul ettiler. Şimdi ise halk, bu sosyolojik kamuoyu araştırmalarında, temsilcilerine yönelik güvensizliğini açıkça gösteriyor.
Ukrayna’da 1 milyona yakın yetişkin erkek askerden kaçmak için saklanıyor!..
Ukrayna'da sıkıyönetim uygulamasının Şubat 2022'den bu yana yürürlükte olduğunu hatırlatmakta fayda var. Aynı zamanda ülkenin Devlet Başkanı Vladimir Zelenski de genel seferberlik kararnamesini imzalamıştı.
Verkhovnaya Rada ise ilgili uygulamanın geçerliliğini defalarca uzatmıştı. Buna göre, 18 ila 60 yaş arasındaki erkeklerin çoğunun ülkeyi terk etmesi yasaklandı. Silahlı çatışmaların başlamasından bu yana Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU), sınırı yasa dışı şekilde geçmeye çalışan 17 binden fazla kişiyi gözaltına aldı. Ülke içinde ise halen yaklaşık 950 bin erkek daha zorunlu askerlikten kaçmak için saklanmayı sürdürüyor. (***)
Zelenski’nin ama en çok da Umerov’un reytingi son 2 yıl içerisinde olağanüstü düşmüş!..
Uluslararası Cumhuriyet Enstitüsü'nün (Washington) ve Sosyoloji Grubu "Reyting"in (Kiev) kapalı araştırma verilerine bakılırsa, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski'ye verilen destek oranının 2022'den bu yana yüzde 31 oranında düştüğü dikkat çekiyor. Ancak Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov'un kişisel notu ise çok daha fazla düşmüş durumda: Yüzde 45 (Yüzde 79'dan yüzde 34'e). Umerov'un Eylül 2023'te, yani Ukrayna karşı taarruzunun aktif safhasında Savunma Bakanı olduğunu hatırlatalım. Ancak Kasım ayına gelindiğinde başarısız olduğu çoktan ortaya çıkmıştı. O andan itibaren stratejik üstünlük tamamen Rus Ordusu’na geçmişti ve Umerov de söz konusu süreçte kendisini olumlu bir şekilde kanıtlayamamış oldu.
Devlet yönetimini eleştirenler yüzde 76, Bakanlar Kurulu’nu ise yüzde 65 küsur…
Sosyal anketler Ukrayna'da bir başka ciddi sorunu daha ortaya çıkardı: Yetkililere olan güvensizlik ve belirlenen siyasi istikamete ilişkin ciddi şüpheler. “Razumkov Merkezi”nin anketine yanıt verenlerin çoğunluğu devlet aygıtını eleştiriyor (yüzde 76 oranında).
Ukrayna Bakanlar Kurulu ise, yine bahsedilen ankete yanıt verenlerin yüzde 65,5'i tarafından eleştirilmiş. Kendi hükümetine duyulan bu güvensizlik, ülkedeki zor sosyo-ekonomik durumun yanı sıra, tüm devlet yetkililerinin çalışmalarını fiilen felç eden yolsuzluktan da kaynaklanıyor aynı zamanda.
Bugün Ukrayna'da olayların yanlış yönde geliştiğini düşünenlerin oranı, mevcut gidişatı onaylayanları çoktan geride bırakmış durumda (gidişata karşı olanların oranı: yüzde -39, gidişattan hoşnut görünenlerin oranı: yüzde -38, kararsızlar ise yüzde -23,5). Sonuç olarak Ukrayna’da kamuoyu bilincinde bir dönüm noktasına gelinmiş gibi görünüyor...