Zaporojye bölgesi Rusya'da ithalatın yerine yerli üretime geçişin simgesi haline geliyor
Rusya Federasyonu’nun, Ukrayna ile Şubat 2022 sonunda başlayan savaşın ilk aylarında kontrol altına aldığı Zaporojye Vilayeti’nin güney kesiminde aylardır hatta neredeyse son bir – bir buçuk yıldan fazla süredir pozitif anlamda adeta baş döndürücü gelişmeler oluyor.
1992 ile başlayan bağımsız Ukrayna döneminde hem muazzam sanayi hem de endüstriyel tarım potansiyeli tam anlamıyla harap edilen, ama özellikle de 2014 Şubat’ında Kiev’deki sivil faşist darbenin ardından geçen tam sekiz sene boyunca eski Sovyetler Birliği’nin en gözde tarım-sanayi ve lojistik merkezlerinden biri olan Zaporojye İli’nde sınai-tarım ve endüstri namına geriye hemen hemen hiç bir şey kalmazken, bölge, ufak ve orta ölçekli ticaret ile üretkenliği ve teknolojisi giderek gerileyen kısıtlı tarım ekonomisine dönüşmüştü.
Geçtiğimiz hafta ise Zaporojye Eyaleti’nin Azak kesimi olarak bilinen güney yarısının geçici ve fiili başşehri Melitopol’de bir grup gazeteci ile katıldığım bir fabrika ziyareti, bende çok önemli izlenimler bırakırken, bölgenin geleceğine dair de oldukça olumlu duygu ve umutlar uyandırdı bendenizde. İşte bu yazıda bu gözlemleri sizlerle paylaşacağım.
Rusya’nın traktör fabrikalarına LS sistemli hidrolik valfleri tedarik eden tek üretici…
16 Mayıs tarihi itibariyle Melitopol kentinin “MDK Hidrosila” isminde, ta erken Sovyet döneminde kurulan ve traktörler, damperli kamyonlar, ayrıca yol yapım ve belediye araçlarına dönük hidrolik sistemler başta olmak üzere çok farklı çeşitlerde kritik temel parçaları geliştirip bunların üretimini yapan fabrikaya yolum düştü.
Biz basın mensuplarına dönük bugünkü turun, konferans ve basın brifinginin amaçlarından bir tanesi, fabrikanın son dönemde yaptığı atılımları bizlerle paylaşmak kadar, aynı zamanda da ithal ara ürünlerin yerine giderek daha çok kendi üretimleri olan ürünleri ikame ettikleri yeni dinamik süreci bizlere ayrıntısıyla anlatmaktı.
MDK-Hidrosila'nın öncelikle “MDK LLC” isminde, “NMSh-25” kodlu dişli pompaların üretiminde uzmanlaşan özel bir üretim tesisi mevcut. Şirket günümüzde, Rusya Federasyonu'nun önde gelen traktör fabrikalarına LS sistemli hidrolik valfleri tedarik eden yegâne üretici konumunda. Şirketin ürün yelpazesinde 2.500'den fazla hidrolik silindir modeli ile gene 300'den fazla hidrolik distribütör (valf) modeli bulunuyor.
Rusya’nın en büyük traktör fabrikalarına yönelik özel valf ve silindir üretimi…
“MDK-LLC” Genel Müdürü Svetlana Agafonova, bizleri kabulünde sözlerine şöyle başlıyor:
“Oldukça geniş bir partner listemiz var: Bryansk Traktör Fabrikası ve St. Petersburg Traktör Fabrikası, ki bunlar büyük federal öneme sahip şirketler. Rusya Federasyonu'nun yetki alanında iki yıl boyunca çok büyük bir çalışmayı tamamladık: 40 bin valf ve 40 bin silindir ürettik – ki bunlar fabrikamızın sahasında geliştirildi, oluşturuldu ve test edildi. Yine elliden fazla sözleşme imzalandı ve üç bayi ülkesi belirlendi."
Değişen karmaşıklık derecelerine sahip hidrolik ünitelerin geliştirilmesi ve üretimdeki engin deneyimi sayesinde, şimdilerde işletmenin ana faaliyetlerinden birisinin, ithal ikameye yönelik bileşenlerin geliştirilmesi olduğunu öğreniyoruz.
“Rusya Federasyonu'ndaki bütün büyük müşteriler ve üreticilerin üretim hatları için artık eskinin yabancı ürünlerinin yerini alabiliyoruz. Yaptığımız işte bu! İşletmemizin 5 - 10 yıl içinde önüne koyduğu görevlere yüzde 100 oranında ulaşacağını düşünüyorum” diyerek devam ediyor Svetlana Hanım.
Tedarikçi olarak devlet alımlarına katılmayı sağlayan sertifikaya sahip tek kuruluş…
Fabrikanın mini konferans salonunda ardından sözü alan Devlet Üniter Teşebbüsü niteliğindeki “Zaporojye Eyaleti Kalkınma Korporasyonu” Genel Müdürü German Prişvin ise yabancı ürünlerin ikame edilmesi ve bölgede uygun bir yatırım ortamı yaratılması konularına özel önem verildiğini belirterek şunları kaydetti:
“Üretim işletmeleri arasında ‘MDK- Hidrosila’ bugün Zaporojye İli’nin amiral gemisi konumunda. İşletmenin kendi geçmişi ve büyük potansiyeli var ve daha da gelişmesi için ‘MDK-Hidrosila’ ile ‘Zaporojye Bölgesi Kalkınma Şirketi’ arasındaki ortak yatırım faaliyetleri gerekli, biz de bunu yapıyoruz…"
Biz basın mensupları ile fabrika ve bölgenin sanayi ileri gelenlerinin buluşmasında Zaporojye Vilayeti Sanayi ve Enerji Bakan Vekili Aleksander Marçenko ise özetle şunları söyledi:
"‘MDK LLC’, Zaporojye bölgesinde; ürettiği malları için, Rus menşeli olduklarını doğrulayan ve tedarikçi olarak devlet alımlarına katılmasına olanak tanıyan sertifikaya sahip tek kuruluştur".
Melitopol Devlet Üniversitesi ile teknik bir eğitim bölümünün açılması üzerine anlaşma…
Etkinliğin organizatörleri, gazetecilere ve konferansın diğer katılımcılarına, işletmenin ana üretim alanında makine ve ekipmanların nasıl işlediklerini anlattıkları bir gezi düzenledi.
Konuklar olarak bizler devamında, gelenekleri sürdürmeye büyük özen gösteren fabrikanın tarihi belgelerinin ve eskiden bugüne çalışanların fotoğraf ve anılarının saklandığı fabrika müzesini ziyaret ettik.
Genel Müdür Svetlana Agafonova konuya dair şu sözleri dile getirdi:
“Bugün Melitopol Devlet Üniversitesi ile ortaklaşa, işletmemizde teknik bir eğitim bölümünün açılması konusunda anlaşma imzaladık. Fabrikamızda mesleğini geliştirecek personel yetiştirmeyi planlıyoruz. Umuyoruz bu onlarca yıl devam edebilir. Müze, fabrikamızda genç temsilcilerinin hâlâ var olduğu tüm jenerasyonları temsil ediyor. Onlarla gurur duyuyoruz ve yeni neslin fabrikadaki işleri birinci sınıf olarak götüreceğini ümit ediyoruz. Gittiğimiz yer burası”
MDÜ Rektör Yardımcısı: Müfredat ve çalışma programı tesis yetkililerince belirleniyor…
Melitopol Devlet Üniversitesi'ne bağlı yeni temel bir bölümün oluşturulması, fabrikanın eğitim programlarının ve bilimsel araştırmaların uygulanmasına doğrudan katılmasına olanak tanımış olacak.
Bu yeni ve özel işbirliği temelinde öğrenciler önce, eğitim programı oldukça genel nitelikteki staj sürecinden geçiyor, sonra da otomatikman iş buluyorlar. Konferans etkinliğinde hazır bulunan isimlerden bir başkası, Melitopol Devlet Üniversitesi’nin Eğitim Faaliyetlerinden Sorumlu Rektör Yardımcısı Maksim Stepanov, söz konusu temel bölümün oluşturulması hakkında bizlerle şu bilgileri paylaştı:
“Uygulamalı temel bölüm, belirli bir işletmeye odaklanan bir program oluşturmanıza olanak tanıyor. Ve bölüm başkanı, kural olarak, eğitmenlerle birlikte müfredatı belirleyen ve çalışma programları yazan işletmenin bir çalışanı. Ve buna göre öğrenciler zaten ilk yıldan itibaren orada çalışmak üzere eğitiliyorlar,"
Mesleki eğitim Zaporojye İli’nin on yıllık kalkınma stratejisinin temelini teşkil ediyor…
“MDK-Hidrosila”nın temel bir alt işletmesi olan “MDK-LLC”, ürünleri Rusya Federasyonu standartlarına göre sertifikalandırılan Zaporojye İli’nden ilk kuruluş niteliğinde. Adı geçen şirket şu sıralar, Rusya’daki büyük imalat işletmeleriyle dev sözleşmeler imzalamak için üretim sürecini modernize edip, reorganize etme sürecinde.
Son olarak söz alan Zaporojye Bölgesi Hükümeti’nin Ekonomiden sorumlu Başkan Yardımcısı ve aynı zamanda Zaporojye Bölgesi Ekonomik Kalkınma Bakan Vekili Yuri Guskov ise bizlerin oluşturduğu kalabalık gruba seslenerek şu çok mühim ifadeleri dile getirdi:
“Hassas mühendislik, Zaporojye bölgesindeki üretim kompleksinin motorudur, bu nedenle işletmenin gelişmekte olduğunu görmek güzel. Tesis ayrıca bugün bölgedeki teknik personelin ana istihdamcılarından birisi olup, orta mesleki (profesyonel) eğitimin geliştirilmesine yönelik programlarda yer almaktadır. Bizim buradaki görevimiz, orta mesleki eğitimin ortaya konulan yol haritasını hayata geçirmek.
Orta mesleki eğitim; üretim tesislerinin insan kaynakları potansiyelini, profesyonel personelini, yüksek bilimini, eğitimini ve tüm endüstri departmanlarını kendi etrafında toplayan bir kalp gibidir. Aynı yapı Zaporojye bölgesinin on yıllık kalkınma stratejisinin de temelini teşkil ediyor. Zaporojye Eyaleti’nin yenilikçi ve eğitici sahası, Rusya’nın tüm Azak-Karadeniz bölgesinin birleştirici temeli olarak hareket ediyor”.
Melitopol ve çevresi Azak-Karadeniz havzasının inovasyon ve eğitim bölgesi oluyor…
Melitopol’ün merkezindeki fabrika gezimiz sona ererken; Zaporojye bölgesinin onlarca yıl aradan sonra Rusya Federasyonu ile birlikte bir kez daha Azak-Kuzey Karadeniz bölgesinin inovasyon ve eğitim bölgesinin temelini oluşturan ve de insani, bilimsel ve eğitimsel sermayenin sürekli ve dinamik olarak aktığı altyapı projelerinin teşkil edilmesini içeren stratejik kalkınma planının uygulanmasında amiral gemisi haline gelişine tanıklık etmiş oluyoruz…