Türk Silahlı Kuvvetlerinde yeni atamalar ve askeri istihbaratın yeni liderleri
YAŞ Kararları sonrası Genelkurmay Başkanlığı’ndaki ‘değişim’den söz etmek gerekiyor. 2025 yılı Yüksek Askeri Şûra (YAŞ) kararları kapsamında, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak, “kadrosuzluk” gerekçesiyle emekliye sevk edildi. T24’ün haberine göre, Gürak’ın yakın çalışma arkadaşları da yeni görev yerlerine gönderildi.
Haberde bu durum, “TSK atamalarında ikinci perde: Karargâh’ta Metin Gürak’ın ekibine tasfiye; Genelkurmay Genel Sekreteri ile Özel Kalem Müdürü’ne Doğu sınırında kıt’a görevi” başlığıyla duyuruldu. Buna göre, Genelkurmay Genel Sekreteri Tuğgeneral Naci Türe Kars’a, Özel Kalem Müdürü Tuğgeneral Süleyman Şentürk ise Hakkari’ye kıt’a görevine tayin edildi.
Gürak’ın yerine, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Selçuk Bayraktaroğlu Genelkurmay Başkanlığı’na atandı. 9 Mart 1961’de Artvin’in Yusufeli ilçesine bağlı Kılıçkaya beldesinde doğan Bayraktaroğlu, 2021’de orgeneral rütbesine yükselmiş, aynı yıl asaleten Genelkurmay 2. Başkanlığı’na getirilmişti. 24 Aralık 2021’de dönemin Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar tarafından TSK Üstün Hizmet Madalyası ile ödüllendirilmişti. 16 Ağustos 2023’ten bu yana Kara Kuvvetleri Komutanı olarak görev yapan Bayraktaroğlu, 5 Ağustos 2025 itibarıyla Türkiye’nin yeni Genelkurmay Başkanı oldu.
Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na ise Orgeneral Metin Tokel atandı. Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Ercüment Tatlıoğlu ve Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Ziya Cemal Kadıoğlu’nun görev süreleri bir yıl daha uzatıldı. 30 Ağustos 2025 itibarıyla TSK’daki general ve amiral sayısı 316’dan 332’ye yükselecek.
Bu değişim ne anlama geliyor?
“Kadrosuzluk” gerekçesi ile emeklilik, Türk Silahlı Kuvvetleri’nde genellikle teamül dışı bir uygulama olarak algılanır. Bu, aslında kurumsal düzenleme gibi görünse de kamuoyunda siyasi veya idari tasarruf olarak yorumlanır. Gürak’ın ani emekliliği ve ekibinin doğudaki kritik sınır görevlerine kaydırılması, TSK içinde bir güç dengesi değişimi olarak değerlendirilebilir.
Orgeneral Selçuk Bayraktaroğlu’nun kariyerinde dikkat çeken nokta, Libya dosyası ve Genelkurmay 2. Başkanlığı döneminde oynadığı roller. Bu hem operasyonel hem diplomatik süreçlerde kendisine tecrübe kazandırdı. Yeni Genelkurmay Başkanı olarak, Suriye, Irak ve Kafkasya üçgeninde yoğun askeri dosyalarla karşı karşıya kalacağı kesin.
Yeni Kara Kuvvetleri Komutanı Metin Tokel’in atanması, kara gücünün komuta kademesinde süreklilik sağlama amacı taşıyor. Deniz ve Hava Kuvvetleri komutanlarının görev sürelerinin uzatılması ise muhtemelen mevcut uluslararası kriz ortamında istikrarı koruma niyetinin işareti.
316’dan 332’ye çıkan general ve amiral sayısı, TSK’nın teşkilat yapısında genişleme ve özellikle sınır ötesi operasyon kapasitesini artırma eğilimini gösteriyor.
Çemişgezekli Orgeneral Bahtiyar Ersay 1. Ordu Komutanı oldu…
YAŞ kararları kapsamında, daha önce Diyarbakır’daki 7. Kolordu Komutanlığı görevini yürütürken Genelkurmay Başkanlığı emrine alınan Korgeneral Bahtiyar Ersay, iki yıl süren karargâh görevinin ardından orgeneralliğe terfi etti ve İstanbul’daki 1. Ordu Komutanlığına atandı.
1967 yılında Tunceli’nin Çemişgezek ilçesinde doğan Ersay, Kara Harp Okulu’ndan 1988’de mezun oldu. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin çeşitli kademelerinde görev yapan tecrübeli komutan, özellikle harekât ve planlama alanındaki çalışmalarıyla öne çıktı.
Askerî kariyeri sadece sahada değil, mahkeme salonlarında da sınandı. Ergenekon davası sürecinde birçok subay gibi asılsız suçlamalarla tutuklandı ve uzun süre özgürlüğünden mahrum bırakıldı. Davanın çöktüğü ve delillerin kurgulandığının ortaya çıkmasıyla birlikte, Ersay’ın yeniden yükselişi Türk ordusunun “itibarını geri kazanma” sürecinin sembollerinden biri oldu.
2020’deki Karabağ Savaşı sonrasında Türkiye’nin Bakü’de kurduğu Ortak Merkez ve askerî danışmanlık misyonunda kritik bir rol üstlendi. Azerbaycan ordusunun eğitim ve harekât planlamasına katkı sağladı, Türk–Azeri askerî iş birliğinin kurumsallaşmasına öncülük etti.
Bugün, 1. Ordu Komutanlığı gibi Türkiye’nin en stratejik görevlerinden birine atanması, onun sahadaki deneyimi, uluslararası katkıları ve zorlu süreçlerden süzülerek edindiği birikimin doğal sonucu olarak görülüyor. Trakya hattını ve Boğazları kapsayan bu komutanlık, Türkiye’nin hem Avrupa’ya açılan kapısı hem de iç güvenlik dengelerinin merkezinde yer alıyor.
Çemişgezek’ten cezaevi koğuşlarına, Karabağ’ın cephelerinden İstanbul’un merkezine uzanan bu yolculuk, modern Türk ordusunun değişen yüzünü yansıtıyor. Orgeneral Ersay’ın yeni görevi, yalnızca askerî disiplinin değil, aynı zamanda stratejik aklın da sınavı olacak.
Çünkü Türkiye’nin güvenlik ajandası, hudut boylarının çok ötesinde; Karabağ’dan Suriye’ye, Doğu Akdeniz’den Karadeniz’e kadar geniş bir hattı kapsıyor. Kısacası, Anadolu’nun sessiz bir köşesinden yükselen bir komutan, bugün Türk ordusunun en kritik koltuğunda yeni bir dönemi başlatıyor.
YAŞ Kararlarıyla Ordu Komutanlıklarında büyük rotasyon…
2025 Yüksek Askerî Şûra kararları sonrası Türk Silahlı Kuvvetleri’nin komuta kademesinde önemli değişiklikler yaşandı.
2023’te KKTC’den Ankara’ya alınarak Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin Komutanı olan Korgeneral Zorlu Topaloğlu, iki yıllık görevin ardından 2. Ordu Komutanlığına atandı. Topaloğlu, kamuoyunda ses getiren Tuzla Piyade Okulu ve Kara Harp Okulu’ndaki teğmen olaylarının incelenmesinde de aktif rol oynamış bir isimdi.
Genelkurmay II. Başkanı Orgeneral Kemal Yeni, 3. Ordu Komutanlığına kaydırıldı. Yerine, önceki 2. Ordu Komutanı Orgeneral Levent Ergün atandı. Ancak Yeni, 3. Ordu Komutanı olarak atandıktan kısa süre sonra emeklilik dilekçesi verdi. Bu gelişmenin ardından, 30 Ağustos 2025 itibarıyla orgeneralliğe terfi edecek olan Tümgeneral Tuncay Altuğ, 3. Ordu Komutanlığı görevine getirildi.
Yeni orgeneral olan Bahtiyar Ersay, 1. Ordu Komutanlığına atanırken; Hava Orgeneral Rafet Dalkıran, Muharip Hava Kuvvetleri Komutanlığı görevine getirildi.
Nasıl değerlendirilmeli?
Komuta kademesinde rotasyon: YAŞ kararları, kara kuvvetlerinde üç büyük ordu komutanlığının neredeyse aynı anda el değiştirmesine yol açtı. Bu, TSK’nın kurumsal hafızasında önemli bir “yenilenme” hamlesi olarak görülüyor.
Kemal Yeni’nin ani emeklilik dilekçesi, dikkat çekici bir gelişme. TSK’da görev değişimlerinin çoğu planlı olurken, bu tür beklenmedik ayrılıklar kamuoyunda tartışmalara yol açabilir.
Zorlu Topaloğlu’nun 2. Ordu’ya kaydırılması, özellikle Suriye ve Irak sınır hattındaki operasyonel dosyalar açısından kritik bir tercih. Teğmen olaylarındaki rolü, onun disiplin ve kurumsal denetim yönünün de öne çıkarıldığını gösteriyor.
Tuncay Altuğ’un yükselişi, genç bir orgeneralin komuta kademesine girmesiyle TSK içinde yeni bir jenerasyonun ağırlık kazanmaya başladığını işaret ediyor.
Hava Kuvvetleri’nde Rafet Dalkıran’ın atanması, hava operasyonlarının yoğun olduğu bu dönemde, özellikle Suriye-Irak hattı ve Doğu Akdeniz’de yeni görev alanlarının ön plana çıkacağını gösteriyor.
Askerî İstihbaratın yeni liderleri…
Yüksek Askerî Şura kararlarının ardından Türk Silahlı Kuvvetleri’nin en kritik alanlarından biri olan askerî istihbarat, neredeyse baştan aşağıya yenilendi. İstanbul’daki Hava Harp Enstitüsü Müdürlüğü görevindeyken 2024’te Orgeneral Metin Gürak’ın talebiyle Genelkurmay İstihbarat Başkanlığı’na getirilen Korgeneral Yaşar Kadıoğlu görevinden alınarak Hava Kuvvetleri Komutanlığı Denetleme ve Değerlendirme Başkanlığına kaydırıldı. Aynı şekilde Kara Kuvvetleri İstihbarat Başkanı Tuğgeneral Murat Yeşilköy ile Deniz Kuvvetleri İstihbarat Başkanı Tuğamiral Hamza Ababoz da yeni görevlere atandı.
Yerlerine ise üç taze isim geldi: Hava Tümgeneral Ertunç Ertufanlı Genelkurmay İstihbarat Başkanı, Tümgeneral İlhan İstanbullu Kara Kuvvetleri İstihbarat Başkanı ve Tuğamiral Onur Bilgin Deniz Kuvvetleri İstihbarat Başkanı oldu.
Böylece Gürak döneminde belirlenen istihbarat kadrolarının kısa sürede değiştirilmesi, TSK’da “kurumsal devamlılık mı, yoksa yeni bir dönem mi?” sorularını gündeme taşıdı.
Bu değişiklikler, yalnızca kadro kaydırması olarak görülmemeli. Türkiye’nin güvenlik stratejisinin tam merkezinde yer alan Suriye, Karabağ ve Karadeniz hattı dikkate alındığında, istihbaratın yeniden şekillendirilmesi doğrudan sahaya yansıyacak.
Suriye: Özellikle Tel Rıfat, Münbiç ve Fırat’ın doğusunda süren kırılgan denge, istihbaratın anlık bilgi akışını ve operasyonel destek kapasitesini hayati hale getiriyor. Yeni kadrolar, Rusya ve İran’ın bölgede artan varlığına karşı Türkiye’nin “önleyici istihbarat” kabiliyetlerini güçlendirmek zorunda.
Karabağ ve Kafkasya: Azerbaycan-Ermenistan hattında barış süreci, kırılganlığını korurken, Türkiye’nin “ortak istihbarat refleksi” Azerbaycan’la koordinasyonu doğrudan etkiliyor. İlhan İstanbullu’nun Kara Kuvvetleri İstihbarat Başkanı olarak atanması, bu hattaki gelişmelere TSK’nın daha yakın duracağının sinyali olarak yorumlanabilir.
Karadeniz: Rusya-Ukrayna savaşı sonrası Karadeniz’de güvenlik dengeleri yeniden şekillenirken, Montrö rejiminin korunması ve NATO operasyonel talepleri Ankara’yı sıkıştırıyor. Bu noktada Genelkurmay İstihbarat Başkanı Ertunç Ertufanlı’nın tecrübesi hem müttefiklerle bilgi paylaşımında hem de Türkiye’nin bağımsız istihbarat üretiminde belirleyici olacak.
Sonuç olarak, YAŞ kararlarıyla askerî istihbaratta gerçekleşen bu köklü değişim, sadece masa başı bir atama silsilesi değil; aynı zamanda Türkiye’nin önümüzdeki beş yılını belirleyecek jeopolitik satranç tahtasında yeni hamlelerin işareti olarak okunmalı.
.
Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com
омюр челикдёнмез, Дикгазете
Seçilmis Kaynakça
https://www.facebook.com/share/16SdxAqxgT/
https://www.hvkk.tsk.tr/News/Article/Hvkk/1110
https://www.bbc.com/turkce/articles/cq870qdqgq9o
https://www.milliyet.com.tr/gundem/185-generale-yeni-gorev-7426980
https://www.msb.gov.tr/SlaytHaber/0c7dd7e30e03408eb979fb7b32073596
https://turkbirdev.org/i_tskda-yeni-donem-yuksek-askeri-sura-kararlari-belirlendi.html
https://www.sehirgazetesi.com.tr/eskisehir-muharip-hava-kuvveti-komutanligina-yeni-atama
https://x.com/bbcturkce/status/1952761547702337549?t=waB4m3R9u18o1axdAzvSGQ&s=19