Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı Hakan Fidan, Moskova’da Rusya Savunma Bakanı Sergei Shoigu ev sahipliğinde Suriye Savunma Bakanı Ali Mahmud Abbas, Suriye Askeri İstihbarat Başkanı General Rafiq Shahadah ve Suriye İstihbarat direktörü Ali Memluk ile bir araya gelmişlerdi.
Moskova'daki görüşmelerde Suriye krizini ve mülteci sorununu çözmenin yolları ile Suriye'deki aşırılık yanlısı gruplarla mücadeleye yönelik ortak çabalar ele alınmıştı. Suriye topraklarındaki tüm terör örgütlerine karşı ortak mücadele çabaları değerlendirildi
Toplantı sonrası taraflar; Türkiye, Rusya ve Suriye savunma bakanlarının Suriye'de ve daha geniş bölgede istikrarı sağlamak için üçlü toplantılara devam etme konusunda mutabık kalmışlardı.
Bu görüşmelerin sonrasında Türkiye ve Suriye Devlet Başkanlarının birlikte omuz omuza Emevi Camisinde Cuma Namazı kılmaları sürpriz olmayacak gibi.
Aynı günlerde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Lazkiye’de Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdat ile birlikte Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat ile görüştüklerine dair Arap basınında haberler çıkmıştı. Ancak Çavuşoğlu, bu haberleri yalanlamıştı.
Ankara-Şam ilişkilerinin normalleşme trendine girmesinden sonra, normalleşmeye karşı çıkan ve olası bir harekâta yönelik pozisyon alan ABD'lilerin, sahada PKK/PYD ile temaslarını artırdığı gözlemlenmişti.
ABD’den üst düzey bir heyetin de yakın zamanda Ankara-Şam yakınlaşması ile bağlantılı olarak Türk yetkililerin görüşlerini öğrenmek için Ankara’ya gelecekleri öğrenilmişti.
Amerikalılar, Ankara ve Şam yönetimlerinin, 1998 yılında imzaladıkları Adana Mutabakatı kapsamında, bölgeye konuşlandırdıkları terör örgütlerine karşı müşterek operasyonlar düzenlemesinden korkuyorlar.
Adı daha sonra 2010 yılında “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Terör ve Terör Örgütlerine Karşı Ortak İşbirliği Anlaşması” olarak değiştirilen ve 3 yıl geçerli kalan 23 maddelik mutabakata göre başta PKK olmak üzere her iki devlet de kendilerini tehdit eden terör örgütlerine karşı önlemler alacak ve onların kendi toprağındaki tüm faaliyetlerine engel olacaktı.
Karşılıklı olarak hiçbir ikamet, lojistik, eğitim, ulaşım ve silah kapasitesine müsaade etmemek konusunda anlaşan iki ülke ortak operasyonlar, tutukluların iadesi ile bilgi, belge ve istihbarat paylaşımı alanlarında işbirliği yapmaya karar vermişti.
Suriye'deki Doğu Türkistanlılar…
Türkiye ve Suriye yetkililerinin son görüşmelerinde yer alan konulardan biri de TSK kontrolü altındaki bölgelerde özellikle İdlip'te yerleşik Doğu Türkistan İslam Hareketi/Partisinin müntesipleri Çin Halk Cumhuriyeti vatandaşı Kazak ve Uygurların tahliye edilmesi yani Suriye topraklarından çıkarılması, uzaklaştırılması.
Kadın ve çocuklarla 20 bin civarındaki bu nüfusun nereye ve nasıl tahliye edilecekleri şimdilik bilinmiyor. Muhtemelen Amerika’dan gelecek heyetin ajandasında bu konunun öncelikle yer alması söz konusu.
20 bin kadar Çinli Uygur'un, Türkistan İslam Partisi, Ahrar'uş Şam ve El Kaide bağlantılı örgütlerde yer aldığı tahmin ediliyor. Suriye savaşı boyunca Doğu Türkistanlı mülteci göçmen savaşçılar, ağırlıklı olarak İdlib, Halep, Hama, Humus ve Lazkiye’nin kuzeyinde aktif oldular.
Türkistan İslam Partisi, Suriye’de ilk varlık gösterdiği zamanlarda Nusra Cephesi içerisinde yer almaktaydı. Zamanla grubun savaşçı sayısının artması ile birlikte, kendi oluşumlarını kurmuşlardır. Tarihsel olarak Nusra Cephesi ile yakınlığı bilinen grup, şu anda da ana gövdesini Nusra Cephesi’nin oluşturduğu Heyet Tahriru’ş Şam grubu ile birlikte hareket ediyorlar.
Bu birlikteliğin temelleri Afganistan’a, Taliban ve El Kaide ile olan ilişkilerine dayanıyor. Türkistan İslam Partisi’nin Afganistan’daki merkezinin ve genel liderliğinin Taliban ve El Kaide ile olan yakın ilişkilerinin Suriye sahasına yansımasının doğal sonucu denilebilir. Türkistan İslam Partisi’nin yalnızca HTŞ ile değil diğer muhalif örgütlenmeler ile de ilişkileri oldukça gelişmiştir.
CIA-MI-6, Suriye'deki Doğu Türkistanlıları Ukrayna'ya göndermek istiyor!..
Ukrayna'daki kirli savaşın uzamasını, küresel menfaatlerinin devamı için gerekli gören ABD ve İngiltere, savaşın başından beri Suriye'deki cihatçı unsurları ve Doğu Türkistanlıları, Ukrayna'ya taşımanın ortamını hazırlıyor.
Nitekim ABD ve İngiltere'nin yörüngesindeki ajanslar, "Suriye’nin kuzeybatısında muhalefetin kontrolündeki bölgelerde yaşayan Suriyelilerin (kimse onlar) Ukrayna’daki direnişi yakından takip ediyor ve Rus ordusunun yenilmesini umuyor. Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) savaşçılarından Ukrayna safında savaşmak için ülkeye bir geçiş koridoru kurulması için çağrılar yükseliyor…" şeklinde asparagas haberleri servis ettiler.
İdlib’de Heyet Tahrir El Şam’a muhalif cihatçılar da Ukrayna’yı destekliyor. İdlib’in kontrolünü büyük ölçüde tekelinde tutan örgüte, Rusya hazır Ukrayna savaşıyla meşgulken Şam’a bağlı güçlerle çatışmaları yeniden başlatma çağrıları yapılıyor.
‘uluslararası lejyon’
Ukrayna'nın kukla/komedyen Devlet Başkanı Zelenskiy’nin Rusya’ya karşı savaşmak üzere “uluslararası lejyon” oluşturulması ve bu temelde yabancı gönüllü savaşçıların Ukrayna’ya gelmesi yönünde yaptığı çağrının ardından İngiltere Dışişleri Bakanı Truss, “Ukraynalıların tüm Avrupa’nın özgürlüğü ve demokrasisi için savaştığı”nı söyleyerek bu çağrıyı desteklediği biliniyor.
Ayrıca Polonya Hükümeti ve Letonya Parlamentosu da kendi vatandaşlarının Ukrayna için savaşmasına izin veren bir karar almışlardı.
Doğu Türkistanlılar için diğer istikamet Afganistan mı?
Olabilir!..
ABD, Afganistan'dan çekilmeden önce Suriye'deki DAEŞ/IŞİD teröristlerini önce Irak'taki üslerine taşımış oradan da Afganistan'daki üslerine nakletmişti. Bütün dünyada Çin Halk Cumhuriyeti ile ABD'nin kapışması için 2025 yılı öngörülüyor.
Bu nedenle Amerikalı sığır çobanları, derenin taşı ile derenin kuşunu vurmanın hazırlığındalar. Şimdi de özellikle Türk Silahlı Kuvvetleri’nin denetimi altındaki çatışmalardan arındırılmış bölgelerde yerleşik, özellikle Doğu Türkistanlıları, Türkiye aracılığı ile Afganistan'a gönderebilmek.
İsmailağa Cemaati Afganistan'da Taliban ile…
.
Geçtiğimiz günlerde, İsmailağa Cemaati'nden bir heyet, Afganistan’ın başkenti Kabil'e giderek Taliban üyeleriyle bir araya geldi. Cemaat’in önde gelen isimleri, Afganistan’a gerçekleştirdikleri ziyarette bir medresenin açılışını yaptı. İsmailağa heyeti daha sonra Taliban yönetiminin İçişleri Bakanı Siraceddin Hakani ve Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki başta olmak üzere birçok üst düzey kişiyle görüştü.
Bu aslında rastgele bir ziyaret sayılmaz. Çünkü Afganistan’da iktidardaki Taliban hükümeti, 24 Haziran 2022'de toprağa verilen İsmailağa Cemaati lideri Mahmut Ustaosmanoğlu için taziye mesajı yayımlamıştı.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abdul Qahar Balkhi’nin Twitter’da yayımladığı mesajda “Bu büyük âlimin ölümünü telafisi mümkün olmayan bir kayıp olarak değerlendiriyoruz” denilmişti.
İsmailağa Cemaati'nin Afganistan'daki gizli gündeminde Suriye'deki Doğu Türkistanlılar mı var?
Nasıl olabilir?
Bir dini cemaatin uluslararası politikada krize yol açabilecek bu konuda tek başına hareket etmesi mümkün mü?
Acaba İsmailağa Cemaati heyetinin Kabil temasları için Türk Dışişlerinden diplomatlar, ortam hazırlamış mıdır?
Türk istihbaratı, bu konuda bilgilendirme/ yönlendirme yapmış mıdır?
İsmailağa Cemaati heyeti, İslâm kardeşliği kartını ileri sürerek, Taliban yönetiminden Suriye'deki Doğu Türkistanlılara kapılarını açmasını istemiş midir?
Siz ne dersiniz; olabilir mi?
.
Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com
Seçilmiş Kaynakça
https://www.aydinlik.com.tr/haber/sarkul-avsat-duyurdu-turkiye-suriye-bakanlari-11-ocakta-moskovada-360395
https://artigercek.com/politika/cavusoglu-hulusi-pasa-dun-moskovadaydi-ben-de-lavrovla-gorusecegim-23 4149h
https://tr.euronews.com/2019/10/14/bar-s-p-nar-harekat-sonras-adana-mutabakat-tekrar-gundemde
https://www.voaturkce.com/a/cavusoglu-esat-gorustugu-iddialarina-yanit-esat-hicbir-bakan-gorusmedi/6896087.html
https://www.odatv4.com/suriyeden-turk-bayragi-ile-cini-tehdit-edenler-neyin-pesinde-19031832.html
https://haber.sol.org.tr/dunya/suriyede-turkiye-tarafindan-yerlestirilmis-10-20-bin-uygur-cihatci-var-197218
https://www.voaturkce.com/a/suriye-deki-uygur-cihatcilar-tehdit-unsuru-olabilir-ewd/4707452.html
https://www.suriyegundemi.com/turkistan-islam-partisi-nin-suriye-de-ki-gelecegi-ve-cin-in-tutumu
https://www.al-monitor.com/tr/originals/2022/03/syrian-opposition-backs-ukraine-stand-against-russian-army#ixzz7q6zZe1wu